Sonra halkın itimadını ka- mibeş aylık — isyanın nıhayet bır koltuk işi olmadıgını so- kaklardaki kalabalıklara anlatmak lazımdır Fidel Castro, Orta ve Gü- ney Amerika memleketlerı 1çın cum- hurbaşkanlığından da daha mühim olan bir makama geçmekte beis gör- medi: genç âsi, Havana radyosun- dan okuttuğu bur kararnameyle ken- disini Genel Kurmay Başkanlığına tâyin ettırıverdı Oralarda silâhlı dadır Silâhlı kuvvetler uzerındekı â yetı anayasanın hukuki ü rine bırakmamak ve fiilen ordunun başında bulunmak daha ihtiyatlı bir İştir. Aksi takdirde, bütün Güney Amerika diktatörlerinin başına ge— lenler, ruhen demokrat bir kimse o- lan Castro'nun da başına gelebılır Ordunun bundan sonra yeni macera- lara atılmasını önlemek lâzımdır. Kübada halkın arzusuna rağmen hüküm sürmekte ısrar eden Fulgen- cio Batista'nın çöküşü pek âni oldu. Son aylar içinde âsilerin faaliyetleri hayli artmış ve bazı eyaletler tama- men Castro kuvvetlerinin hâkimiye- tine geçmişti, fakat son günlere ge- linceye kadar ukumet, memleketin büyük bir kısmında sözünü dinlete- bilmekte ve ordu sayesinde âsileri dağlarda tutmağa muvaffak olmak- taydı. Durum, böyleyken, hiç beklen- medik bir anda, cumhurbaşkanı Ba- tista'nın Puerto Riko'ya kaçtığı ha- ber verildi. Can kaygısına düşen diktatör, memleketteki vaziyeti hiç de parlak görmemişti. tutmaktaydı, Castro'nun çetecileri, gecen basında. Las Villas eyaletinin baş- şehri Santa Clara'ya karşı taarruza geçtikleri zaman, diktatör Batista da artık fîrar saatının çeldı fare ka- İ mlekette daha faz- la kaldıgı takdırde kızgın kalabalık- ların eline duşecegınden korkuyordu. Doğrusu. Kral Faysal veya Prens Abdülilâh gibi çırılçıplak sokaklar- da sürüklenmeğe hiç niyeti yoktu. Ortatdoğudaki benzerleri gibi rtadoğuda hüküm süren irili u- faklı bütün diktatörler, türlü yol- lardan ellerine eçırdıklerı paraları eki dışına yatırmayı âdet e- Milletlerin — sırtından edinilen milyonlar, ekseriya İsviçre bankalarına yatırılır veya Riviera'- da yaptırılan köşklere ekler. Güney ve Orta Amerikadaki diktatörler de şımdıye kadar hop aynı yolu tercih etmışlgrdir. Fakat onların yatırım- upaya kadar usanmaz ve ekserıya New 1 York bankalarına, ya- hut da Floridadaki plaj evlerine tev- cih edilir. Batista hazretleri de. mil- let arzusuna rağmen işba«?mda bu- lunduğu yıllar zarfında hiç boş dur- AKİS, 10 OCAK 1959 mamış, kendisine ömrünün sonuna kadar rahat rahat yetecek olan mu- azzam bir serveti Küba dışına ka- çırmağa muvaffak olmuştu. Gerçi, Amerikada sözde tahsilde bulunan oğlu bu servetin büyük bir kısmını artist Kim Novak'a kürk ve otomo- bil alarak yemişti ama, yine de ge- riye kalan miktar bütün — Holly- wood'u idare edecek kadar muaz- zamdı. Dışardaki durumu bu dere- ce sağlam olduktan sonra. Seriyor Batistia'ının Kübada tehlikeli saat- ler geçirmesi doğrusu pek manasız- dı. Nitekim, o zamana kadar hep yukardan atan diktatör, gecen haf- ta bir gün. milletine elveda dahi de- meden, ailesi efradıyla birlikte solu- gu Puerto Riko'da aldı. Gözlüklü çeteci atista'nın kaçışı Fidel Castro ta- Braftarlarını büsbütün şevke ge- DÜNYADA OLUP BİTENLER Fidel Castro ni- uğraşmalarının meyvalarını toplamağa — başlamıştı. Kendisi, iyi bir ailenin oğluydu ve esaslı bir hukuk tahsili — yapmıştı. Batista'nın her mahallede bir milyo- ner yaratmak için giriştiği yatırım- lar ve insan hakları üzerine koydu- ğu sayısız tahditler, genç hukukçu- yu birçok arkadaşıyla birlikte dağa çıkmağa âdeta zorlamıştı.Önceleri, sayıca pek azdılar ve ellerinde ye- ter derecede sılah yoktu. Fakat Fi- del Castro, rupadan ve Ameri- kadan gızlı gızlı kitaplar getirdi, İ- kinci Dünya Harbi içinde Fransız ve Yugoslav partızanlarının mücadele usullerini öğrenip Batista kuvvetle- rine karşı başarılı bir gerilla mücâ- delesine girişti. Şimdi, bu uzun süren meşakkat- li yılların boşa gitmemesini sagla mak için hemen harekete geçmek i- miyle kaybetmişti. yet, iki yıllık Fidel Castro kitap okuyor Hala talebe... tirdi. Zaten memleketin dogusunda— ki Oriente eyaletine me tamamiyle hâkim bulunuyorlardı Kübanın öbür köşelerinde ise, mün- ferit âsi grupları toplanmış, kete geçmek için emir beklemektey- kuvvetlerinin — çöküşü. Clara etrafında bekleyen gruplarının hücuma geçmeleri 1çın yeter derecede teşvik edici bi ret sayıldı ve ü ğusu arasındaki irtibat kesiliverdi. Asilerin bütün Kübaya hâkim ol- maları için bir ilci gün kâfi geldi. Dağlardaki gerilla grupları şehirle- re indikçe halk da kendilerine katı- lıyor, ordu birlikleri Batista idaresi- ne küfrederek âsilerle birleşiyorlar- üi. Diktatörlük rejimi, kendisini en kuvvetli hissettiği bir anda çökü- yordu, çünkü halkın itimadını tama- cabetmektedir. Fidel Castro, memle- kette halicin sevgisine — dayanarak kurduğu idare sayesinde, önce de- mokratik hakları iade edecek, ondan sonra da memleketteki yabancı şir- devletleştirip — Kübalıların, makamlarına yedirilen mu- azzam Trüşvetler karşılığında, — sö- mürülmelerini önleyecektir. Dağlarda iki yıldan beri hürriyet şarkısı söyliyen Castro, şimdilik vâ- adlerine sadık bir adam intibaı ver- mektedir. Ama Güney Amerikada hürriyet şarkıları çok söylenmiş, fakat hürriyetler kısa öÖmürlü ol- muştur. Genç Castronun Güney A- merikanın bu değişmez siyasi ka- nununu değiştirmesi beklenmektedir. 25