29 Haziran 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA pamıştır. Ancak zaman zaman takas usülüyle pek cüzi miktarda getirile- bilen porselen eşya ise kuyrukları u- zatmaktan başka bir şeye yarama- maktadır. i menileketimizdeki bu por- selen kıtlığını gören ve buna bir çare bulma yolunda teşebbüse geçen Tür- kiye Kredi Bankası 1956 yılı Mayı- sında bir takım İstanbhullu tüccarlar- la da anlaşarak İstanbul Porselen Sa- nayii Anonim Ortaklığı Aadında bir şirket kurulmasına önayak oldu ve şirket 2 milyon lira sermaye ile faa- liyete geçti. Ortaklığın çalışma mev- zuunu porselen, seramik ve diğer top- rak mamulleri fabrikaları kurmak ve işletmek, bu nevi fabrikalara lüzumlu maddeler için ruhsatname ve imti- yazlar alarak işletmeler kurmak ve bu mevzulara ait her türlü m cari, sınai faaliyet ve teşebbüslerde bulunmak teşkil ediyordu. Aradan bir yıl geçtikten sonra, son günlerde Al- manya ile gelişen iktisadi münasebet- lerimizin bir meyvası olarak bu şir- kete biır Alman firmasının da iştiraki ile ortaklığın sermayesi 5 milyon 1li- raya çıkarıldı ve ilk porselen fabri- kası kurulması için teşebblise geçildi. Yabancı sermayeyi teşvik kanunun- dan faydalanan Alman firması beş milyon l1iralık sermayenin dörtte birini teşkil eden 1.750.000 markı memleketimizin — porselen nı kırşı!ıyı.cak olın bu yatırıyordu. hayli kabaran ortaklık derhal fa- aliyete geçerek ilk porselen fab- rikası için gerekli yeri tâyin hazır- lklarına — başladı. Kısa bir Za- manda da bu yer bulundu. Tuzla ci- varında 180 bin metrekarelik bir &- razi satın alındı. Arazinin ortasın- dan demiryolu geçiyordu. İstanbul - Ankara asfaltı da bu araziyi hemen sıyırarak geçiyordu, Öyle ki, burada yapılacak olan bir borselen fabrik,ssı gerek demir, deniz yolundan rahatça faydılınıbi- lecekti. Derhal fabrikanın plânlarının yapılmasına başlandı. Bu arada bir yandan da memleketimizde porselen sanayiine yarıyacak ham maddelerin durumları tesbit ediliyordu. Netiee pek fena değildi. Pek ince bazı porse len nevileri hariç olmak Üüze dge porselen ve fayans imalâtı için tatmin edici evsafta ham madde vardı. Yapı- lan plânlara göre fabrika 4 milyon li- raya mal olacaktı. Her şey inceden inceye düşünülmüştü 180 bin metre- kare arazi erine kurulacak olan fabrika, belll bışıı altı kısım Üzerine KMEĞE ZAM YAV! l.HAYACMS ENCİM zz EKHEI&O'NWI — İNDİRİLDİ. oe — a damummiz &b ö “ketin bu inşa edilecekti. Esas fabrika binaları ahası, fırınlar ve ham madde depoları kısmen çelik konşst- , kismen de beton olarak in- şa edılecektı İkinci kısım gaz fenera- tör binası olun fırınlarda yakılacak hıvıguım temin edecek ve katran & havuzlarını havi olacaktı, Üçüncü ve dördüncu kısımlarda işletme binası i- * le idare binası yer alacaktı: İşletme teşkilâtının büroları, lâboratuvarları, ı işci soyunma, yıkanma yerleri, mut- faklar, yemekhane, revir, dershane- ler, mamul maddeler deposu dört kat- lt Mmuazzam bir binada toplanacaktı. Müdüriyet, muhasebe, levazım teşki- 1âtı ise Üc katlı bir binada bulunacak- tı. Fabrikanın beşinci kısmını ahşap işler atölyesi teşkil ediyordu kij bura- da ilk defa Avrupai mânada amba- lâjlama ve sındıklamı işleri yapıla- caktı. Son m ise demir ve elektrik işlerî atbl;elen ve garajlardan ibaret olacak ası ceman 20.500 metrekareyi buluy ordu. Bütün bun- Jardan başka plânda fabrika ile Tuz- la arasında bir demiryolu irtibat hat- ti inşası ve fabrika sahası kenarında- ki dere üÜzerinde 1500 metreküplük bir su barajı inşası da kararlaştırıl- mıştı. Yalnızca inşaatın 4 milyon lira civarında bir paraya mal olacağını söylemek kurulacak fabrikanın cesa- metini daha iyi canlandırmaya vesile olabilirdi. Fabrikanın makina ve te- sisatının dört senelik kredi ile ve komple olarak takriben 3,5 milyon | Türk lirasına Batı Almanyadan satın alınması için mutabakata varılmıştı. Yarısı kadın olmak Üzere 800 işçi ça- ' lıştıracak olan fabrikanın 1958 baha- rında faaliyete başlıyacağı umuluyor- du. Bunun için de daha şimdiden kurs- lar açılarak kalifiye işci yetiştirme yoluna gidiliyor ve bir tatbikat atöl- yesi kuruluyordu. Fabrikanın yıllık imalât kapasi- tesi 4800 ton civarında olacaktı. miktar, memleketimizin yıllık ihtiya- cının yarısına tekabül etmektedir. Fabrika bir yılda 8 bin ton ham mad- de, 6 bin ton kömür, 2 milyon kilovat saat da elektrik enerjisi kullanacak- tı. Hesaplar daha dayanıklı olan kok kömürü yerine daha kolay ve daha ucuz bulunabilen linyit kömürüne gö- re yapılmıştı. Memleketimiz Jinyitle- ; rinin evsıh bu yardan temin edilecekti. haftanın son günü Tuzlada temel; a- tılan ve inşaatı 1958 de tamamlana- rak işletmeye açılacak olan Tuzla Porselen Fabrikası öyle Ümit edili- | â ası, duvar ve döşeme ı fayansları ile izolâtör ve diğer elek- 4 trik porselenleri imal edecek: memlq ü lhtlyıçlıruu kar- 'i gıliıyacaktı, Ğ