4 Şubat 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

T Hastalıklar Bir dev Geçen hafta bir devi yatırmak ve tetkik etmek fırsatını bulduk. Sa- tılmış Sever adındaki bu dev henüz 20 yaşındadır. Çanlarının Şabanözü kazasının Seydiköyünde — doğmuştur. Çankırı Askerlik Şubesinden, askerli- ğine karar alınmak Üzere Ankara Mevki Hastanesine — gönderilmiştir. Ankara Üniversitesi D.T.C. Fakültesi Antropoloji-Etnoloji Enstitüsünden Dr. Enver Y. Bostancı tarafından alı- nan antropolojik ölçüler şöyledir: Boy 2237 mm., büst 1150 mm,, alt taraf 1187 mm., el uzunluğu sağda 308 mm., solda 314 mm., el genişliği sağ- da 131 mm., solda 126 mm., ayak u- zunluğu sagda 381 mm., solda 377 mm., ayak genışlıgı sagda 158 mm., solda 153 mm., göğüs çevresi 1420 mm., beden agırlıgı 171 kg. Vücudun başka bölgelerinin ölçüleri de bunla- ra göre tasavvur edilebilir. Genel o- larak eller, ayaklar, bas, dil, kulak- lar, çene, burun normal bir insanla kıyaslanamayacak kadar büyüktür. Satılmış Severin babası ve anası sağ Ve sağlam, kardeşi yok. Akraba- sında ve ecdadında dev yok. Küçük yaşlardaki kilosunu ve boyunu bilmi- yor. cak 17 yaşında arkadaşları- nın en irisi ve agırı oldugunu söylü- yor. Rakı ve sigara 1çm1yor 'Başka bir kötü alışkanlığı da yok. Uç ay önce evlenmiş. Solunum, » sınldırım dolaşım, sinir, lenfa ve dol sistem- leri tamamen normal. Diğer klinik ve laboratuvar muayenelerinde de bir gayrı tabiilik tesbit edilemiyor. Dünyanın en küçük fabrikası Beynin — altında 0,60 gr. ağırlığında bir ze var. ındık kadar bir şey. Genişliği 15 mm., uzunlugu 8 mm., yüksekliği 6 mm. Kafanın ta- banında Türk eğeri (sella turcica) denilen bir girintide oturan bu beze- nin en aşağı üç bölümü var. Ön, ar- ka ve orta bölümler. Bezenin 3/4 ünü teşkil eden ön bölüm gudde dokusun- dadır. Orta ve arka bölümler sinir- sel bir dokuya sahiptir. Mikroskop muayenesinde ön lobun iki cins hüc- reden yapıldığı görülür. Bir kısmı bo- ya almaz. Bunlara kromofob hücreler denir. Bir kısmı da anilin boyalarıyla kuvvette boyanır. Bunlara da kromo- fil hücreler adı verilir. Bu hücreler Ön bölümde yari yarıya bulunur. Kro- mofil hücreler de iki çeşittir. Bir kıs- mı asid boyaları alır. Bunlara asido- fil, eozinofil hücreler denır Bunlar butun hücrelerin 9 37 si kadardır. Bir kısmı hücreler de bazofıldırler Yani baz boyalarla boyanırlar. Dün- yanın bu en küçük fabrikasının, ar- tık adını söyliyelim, yani hipofiz be- zesinin, esrarlı ve muhteşem işleyişi- ni kavrayabılmek ve Allahın büyük- lüğüne hayran olmak için bu kısa a- AKİS, 4 ŞUBAT1956 I B Satılmış Sever Henüz 20 yaşında !.. çıklamalara ihtiyaç vardır. Hipofizin bu hücrelerinden bir takım hormon- lar salınmaktadır. Ön lopdan gelişme hormonu (somatotrop hormon), bir çok içsalgı bezelerini dürtükliyen hormonlar, meselâ gonadostimülin- ler, tiroid bezesini, paratıroıdlerı böbrek üstü bezesinin kabuk v kısımlarını kamçılayan hormonlar, pankreası dürtenler, ayrıca süt ifra- zını geliştiren hormon (prolaktin), diyabet yapan hormon ve asetonemi yapan hormon salınmaktadır. Arka bölümden de tansiyonu yükselten (vazopressin), rahmi sıkıştıran (ocy- tocin), idrarı azaltan (adlurin) hor- monlar kana dökülmektedir. —Orta lopta da en az iki hormonun yapıldı- ğı biliniyor. Derinin ve kılların ren- giyle ilgili olan bu hormona da in- termedin deniliyor. Bütün bu hor- monların terkibi henüz tamamen bi- linmediği gibi sentezleri de yapılma- mıştır. Günün birinde bunlardan da- na Önemli hormonların da ortaya çı- DOKTOR ERCÜMENT F. KAYNAK GİNEKOLOG - OPERATÖR Doğum ve Kadın Hastalıkları Müteehassısı Kızılay - Atatürk Bulvarı Foto Apartmanı Daire: 8 karılamıyacağını — kimse iddia ede- mez. Dünyanın en bilgin aksaçlıları- nın bir araya gelerek düşüne düşüne ve araya araya bulamadıkları bir ta- kım çok önemli maddeleri işte bu ya- rım gram ağırlığındaki beze haberi- miz olmadan hazırlamaktadır. Vücu- dumuzdaki bir çok ödevler, büyüme- miz, gelişmemiz, beden yapımız, bo- yumuz, ağırlığımız, karakterimiz ve somatik durumumuz da bu hormon- ların düzenine bağlıdır. Meselâ soma- totrop hormon dediğimiz gelişme ile ilgili maddenin eksik veya fazla sa- lınmasından ortaya bazı hastalıklar çıkar. Ön lobun az faaliyet gösterdiği hallerde somatotrop hormon salgısı da azalacağından vücudda morfolopk bazı değişiklikler olur. Şahıs ya cü- ce kalır, ya ruhen, bedenen ve seks organları bakımından çocuk kalır. ,Buna da infantilisme. diyoruz. Eğer ön bölüm tamamen harap olur ve at- rofiye uğrarsa Simmonds hastalığı dediğimiz ileri derecede zayıflık ve kaşeksi teşekkül eder; Bu hal doğu- mun arkasından kadınlarda olursa Sheehan hastalığı adım alır. Devlik nedir ? Hipofiz- ön lobunun fazla çalıştığı hallerde, eozinofil hücreli bir tü- mör, adenom dediğimiz bir ur bahis konusu olduğu zaman somatotrop hormon fazla salınacağından yukar- da söylediklerimizin tamamen tersi bazı klinik lavhalar ortaya çıkar. Ön lobun bir tümör veya başka bir se- beple bulüğdan önce faaliyeti artmış yani eozinofil hücrelerin salgısı çoğal- mışsa jigantizm dediğimiz devlik te- şekkül eder. Boyları o ırkın ve o ya- şın normal ölçülerinin üzerinde ve organizmalarında morfolojik anoma- liler bulunan kimselere dev diyoruz. Devliğin irsiyetle bir ilgisi — yoktur. Frenginin tesiri de tesbit edileme- miştir. Hastalık genç yaşta, olgun- luktan önce başlar. Birkaç senede vücutta büyük bir gelişme ve anoma- liler olur. Bu kimseler ya sadece dev- dirler, yahut da bu devlik enfantilizm ve akromegali ile beraberdir. Basit devlikte sadece boy büyümüştür. Bu büyüme zaman zaman olur. Bu sıra- larda vücutta ağrı hattâ ateş yük- selmesi vardır. Başka klinik belirti yoktur. İskelet mutad nisbetlerini muhafaza eder. Adale kudreti nor- maldir. Hatta artmıştır. Jenital ödev- ler de azalmamıştır. Böyle armonik jigantizm nadirdir. Bunları normal insanlardan ayırmak da hayli sordur. Bu takdirde uzun kemiklerin uçları- nı ve bilek kemiklerini radyolojik o- larak tetkik etmelidir. Gigantizmde çok zaman buralarda şahsın yaşına göre anormal sayılması gereken o- laylar vardır. ilaj dö konjügezon dediğimiz birleştirici kıkırdaklar nor- mal kimselerde kemikleştiği halde bunlarda haliyle kalmıştır. Kemikleş- me noktalarında da gecikme vardır. 30-40 yaşlarında ise morfolojik de- ğişiklikler başlar. Bilhassa akrome- gali belirtileri ortaya çıkar. Bunların dikkatle aranması 1lazımdır. Jigan- tizm enfantilizmle beraberse bu za- man şahıs dev olduğu halde jenital 31