5 Mart 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 4

YURTTA OLUP BİTENLER Hükümet Değişiklik arefesinde P azartesi akşamı saat 17 de başvekil Adnan Menderes son sözünü soy— leyip kürsüden inerken Demokra Partili mebuslardan bırı yanında otu— ran müstakil mebuslardan birin döndü ve: — Hükümet, rınden haylı yor..." dedi. Yıpranmış mıydı, değil miydi bi- linmez ama her halde bir kaç ağır yara almıştı. Evvelâ ve her şeyden mühimi - iktidarın propagandası ba- kamından mühimi - bütçe açıkla bağ- lanıyordu. Açığın resmi miktarı 151.667.277 lira idi. Fakat bizzat Bütçe komisyonu reisi İzzet Akçal müzake- relerin sonunda kürsüye çıktı ve bu açığa 100 milyon liralık bir ilave daha yapanların yanılmayacaklarını soyledı ira, mutasavver gelirler arasında katiyet kesbetmemiş olanlar vardı. İz- zet Akçal hiç şüphe yok, Irak petrol- lerinden alacağımız olarak bütçenin gelirler kısmına ilave edilen 100 mil- yondan bahsediyordu. İkincisi, hükü- met tarafından büyük ehemmıyet ve- rilerek hazırlanmış ve Meclise getiril- miş bulunan iki tasarı mebuslar tara- fından reddedilmiş, hattâ bunlardan biri aleyhinde aşırı tezahürat yapıl- mıştı. Tasarıların ikisi de vergi nisbet- lerini yükseltiyordu: biri gelir vergi- sini, Öteki arazi vergisini. Nihayet me- buslar bilhassa bütçe komisyonunda, hattâ Umumi Heyet toplantısında ıktı— darın muhtelif icraatım ve kabinenin muhtelif azalarım alabildiklerine ten- kit etmişlerd En heyecanlı celse P azar sabahı yapılan toplantıda hazır bulunanlar, unutamayacakları bir gün yaşadılar Pek çek kişinin kanaa- tince 1950 beri ilk defa olarak canlı bir celseye rastlanmıştı ve belki o tarihten bu yana n Menderes hakiki huvıyetını bulmuştu Hakiki hüviyeti, yani muhalefet yıllarında beliren ve kendisine yalnız hürmet değil, yalnız takdir değil, aynı zaman- da içten bir sevgi de temin eden zih- niyeti ve tavırlarile hakiki hüviyeti.. Pazar sabahı Menderes, tıpkı 1946 yıl- larındaki gibi kendi aleyhınde coşmuş bir Meclisle pençeleşti. Sözleri müte- madiyen ademi tasvip ile karşılanıyor- du. Hattâ zaman zaman sıra kapakları vuruluyordu. Bunlara karşı başvekil soğukkanlılığım kaybetmiyor ve ancak haklı olanların gosterebıleceklerı kud retle davasını müdafaa ediyordu. Gö- rüşülen mesele arazi vergisinde düşü- nülen arttırma Mebusların hemen hepsi, bu me- selede hükümete karşı birleşmişlerdi. bütçe müzakerele- yıpranmış olarak çıkı- Burdur mebusu Mehmet Özbey alem- darlık yapıyordu. Eğer arazi vergisi arttırılırsa, köylere gidemeyeceklerdi. Muhalefet, vergi zammını Demokrat- lara karşı istismar edecekti. "Bindiği- miz dalı kesiyoruz." Bütün mücadele 4 işte bu cümlede hülâsa olunuyordu. ebuslar, seçimleri kaybetmekten korkuyorlardı. Verilen en makul ve en makbul izahat bile bu duvara çar- Halep orada ise... A dliye vekili Osman Şevki Çi- çekdağ Ceza Usulü Muhake- meleri kanununda tadilat, yapan bir. tasarı hazırlattı ve hükümet bunu. Türkiye Büyük Millet Mec- lisine sevketti. Tasarı ile huku- kumuza iki yeni — tevkif sebebi getiriliyordu. Bunlar öyle sebep- lerdi ki tamamile takdire, sezişe, hissedişe bağlı kalıyordu. ku, yucularımız AKİS'in haf- ması için nasıl çırpındığını bil- mektedirler. Adliye vekili, "Çiçekdağ tek- lifleri" karşısında yalnız bizim değil, öteki gazetelerden bir kıs- mının ve pek çok demokrat me- busun gösterdiği reaksiyon üze- rine bir basın toplantısı tertip- ledi. Okuyucularımız o toplan- tıda neler söylendiğini de gene AKİS'te okumuşlardır. — Çiçek- dağ, şimdi bize de getirilen iki tevkif sebebinin 1935 senesinde gün hâlâ — mevcut bulunduğunu resmen beyan etti. Bugün bir muharrir, Osman Şevki Çiçekdağın hilafi hakikat beyanda bulunduğunu umumi ef- kâr ününde —iddia — etmektedir, ismet Giritli Dünya gazetesinde neşretiği bir makalede — tevkif sebeplerinin — hakikaten — Hitler tarajîndan naziliği — Almanyaya sadıle getirildiğini, fakat bugün- kü Batı Almanya hukukunda bu sebeplerin mevcut — bulunmadı- gını, nazi temayüllü — tadillerin nazizmle beraber yıkılıp gittiği- ni — bildirmektedir. Şimdilik, Osmaıı Şevki Çi- çekdağın — bu iddiaya — cevabını bekliyoruz. Müteakiben, elbette söyleye- cek sözümüz olacaktır. pıp kırıldı Hiç kimsenin kafasına baş- şey girmiyordu: — "Bin dgımız dalı kesıyomz— Hele dalın meyvesi da 2800 liraya çıktığından beri mebusların aşağıya düşmek işlerine katiyyen gel- miyordu. İnandırıcı deliller B aşvekil bir çok defa kürsüye geldi. azi vergisi olarak — milyonlarca 1nsan ödeye ödeye 14 milyon lira ödü- ordu. Halbuki, sadece bir kaç bin esnafın ödediği vergi bu kadardı. Hal- kın ekseriyeti böyle az vergi verirse, 3 milyarlık bir bütçe nası a getirilebilirdi? — Vergide muydu? Halbuki Demokrat Parti her şeyden Öönce adaleti temin etmekle mükellefti. Adnan Menderes, çiftçinin kalkınmadığını iddia eden komısyonun mazbata muharririne fena halde hü- cum etti.. Bu adamın gözleri, kör müy- dü? Böyle bir iddiayı nasıl ileri süre- bilirdi? Fakat başvekilin unuttuğu -yahut unutur göründüğü- Meclis he- yeti umumiyesinin mazbatayı büyük bir heyecanla alkışlamış olduğu ve tasvip ettiği idi. Hükümet tasarıyı geri almayacaktı. Menderesin istediği tek- lifin hemen reddedilmeyip, komisyona iadesi ve daha salim kafayla üzerinde düşünülmesi, gerekirse işlenmesi idi. Gelir vergisine yapılacak zamlara ait tasarı da komisyona iade olunmuştu. Meclis — -ve bilhassa arka sıralarda toplanmış olan şiddetli mu- alifler- eline geçen fırsatı kaçırmak istemiyor ve tasarının derhal reddini talep ediyordu. Bu mevzuda da detli mücadeleler oldu. Aleyhte bulu- nanlar sıra kapaklarını vuruyor, bağı- rıyor, çağırıyorlardı. Başvekilin, hakiki devlet adamlarının ağızına yaraşan sözleri de akis bulamıyordu. Bir ara manzara — öyle oldu ki sanki Meclis Fransız Meclisi idi ve Menderes, Men- s - Frence idi. Ancak Menderes'te, ötekinde bulunmayan bir avantaj var- dı: ekseriyet partisinin genel başkam idi. Genel Başkan Menderes başvekil Menderesi kurtardı ve Meclis, zorla, tasarının derhal redde ugramayıp ko- misyona iadesini kabul e Neydi, bu mücadelenin Hi üphesiz mebuslar, arazi vergisi arttırıldıgı takdirde köylerde yani se- m bölgelerinde muhaliflerin kuvvetli bır hücum sebebine malik olacaklarım düşünüyorlardı. Ama, asıl korktukları, oralarda şu sözlerle karşılaşmaktı: "— Maşallah size!. Bizim vergileri arttırıp, kendı maaşlarınıza zam yaptı- nız değil mi? şte hiç bir mebusun bu söze ve- recek cevabı yoktu C.H.P. nin kötü politikası A razi vergisinin arttırılmasının mu- halefet tarafından nasıl istimar edi- leceğine misali Cumhuriyet Halk Par- tisi gurubu derhal verdi. Tamamile lüzumlu ve âdil olan zammın aleyhin- de konuştu. Hem de ne deliller verdi yarabbi, insanı nasıl güldürecek de- liler! Her şey gösteriyordu ki bu, ilerde yapılacak propagandayı besle- mek için muhalefetinden İbaretti. Yoksa gurup içinde arazi ver- gisinin artmasına taraftar olmayan tek sebebi? AKİS,5 — MART 195S