5 Mart 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30

KİTAPLAR Dr. REŞİT GALİP (Hazı 4. Şevket Elman, Birinci kıtııbııı ıkıııcı baskısı ve ikinci kitap. Ankara 1955 Yeni Matbaa. 498 sayfa, fiyatı: 750 kuruş.) B üyük insan Reşit Galibin ölümü üzerinden 21 yıl geçti. Bugün, yani 5 Mart 1055 te 21 yıl da bıtıyor Reşit Galip, Kurtuluş ve İnkilap yıllarının, gençliğe daima ilham kaynağı olacak idealistlerinden bizidir. Bu kitap, O- nun muhtelif cephelerini aksettirmiş olmakla büyük bır hizmet görü Hayatı, karakter şahsiyeti, lapçılıgı koyculugu maarifçiliği; müze ve dil çalışmaları; — hekimliği; Atatürk, Türk Gençliği, memleket mü- nevverleri ve Reşit Galip; Ölümü ve ölümünün yaptığı akisler; yapılan ih- tifaller ve yıldönümleri eserin, vesi- kalarla incelenen konularındandır Re- simlidir. Bir idealist için yazılan kita- bın gelirinin — Kızılaya bırakılmış ol- ması ne kadar manalı..; İSLÂM ANSİKLOPEDİSİ (İstanbul — Üniversitesi — Edebiyat Fakültesinde kurulmuş olan bir heyet tarafından neşredilmektedir. 63. cüz. İ stanbul 1954 Maarif Basımevi. fiyatı 200 — kuruş). İ slâm ve Türk âleminin coğrafya, et- - nografya, tarih ve biyoğrafyası ile İslâm dini, mezhepleri, akide ve iba- detleri hakkında ilmi malümatı ihtiva eden bu ansiklopedinin maddeleri iler- ledikçe ferahlık duymaktayız. Şimdiye kadar yayımlanmış olan 5 ciltten baş- ka (tahmini olarak) 7-8 cilt daha çı- kacaktır. Bu hesaba göre ansiklopedi yarıya yaklaşmış demektir. Diğer bü- yük ansiklopedimizin, yani adiyle başlıyan ve — sonradan Ansiklopedisi adiyle devam eden An- siklopedimizin tamamlanması uzun yıllara muhtaç bulunduğuna göre, İs- lâm Ansiklopedisinin — yayımına biraz daha hız verilmesi arzu edilir. Bu su- retle, kısa denebilecek bir zamanda ik- mali mümkün olur ve Türk dilinin ta- mamlanmış ilk ilmı ansiklopedisine biran evvel muş oluruz. İslâm Ansıklopedısının bu cüzü Kiptiler mad- desine kadar gelmiştir. TÜRKİYEDE OTLAK VE OTLATMA İŞLERİ (Yazan : Doç. Dr. Mesut Defne İstanbul 1955 Yenilik Basımevi. 130 sayfa. Ziraat Vekâleti Orman Umum Müdürlüğü — Yayınları, Orman Koru- ma — Serisinden). D oçentlik tez'i olan eser, Türkiyede otlak ve otlatma islerini tanzim yolu ile ormanların korunması prob- lemı uzerınde araştırmalardır. Konu- bölümünden sonra, sonuçların özetı verilmektedir. Kıtap sonunda 8 sayfa tutan bir bibliyografya ve Tür- kiyenin mer'a, otlak, yaylak ve kışlak- larını gösteren bir harita vardır. 30 A z yazmasına rağmen TEK ADAM : Coşkun Ertepınar. Kon- 80 tayfa, fi- (Yazan ya 1954 Sümer Basımevi. yatı 100 kuruş). adını unut- turmıyan Coşkun Ertepınar, Dö- nülmez Zaman İçin (1949) adlı eserin- den sonra Tek Adamla okuyucu hu- zuruna çıkıyor. Eser, İlk. bakışta - Ce- nap Şahabettinde belıren Erenlerin Bağından'da fikirle pekışen - Mensur şiir tarzındadır.. Fakat biraz ınceleyın eser bu acayip tabirin, yani "mensur şiir" in içine girmîyor. Herhangi bir sayfasını açın, birkaç satır okuyun: Zerdüşt Böyle Söylüyordu.. Devam edin, o da değil.. caba bir Tagor özentisi mi, hayır. Hiçbiri değil, apayrı, yepyeni bir şey.. Görünüşte 33 parça yazı; aslında, hepsi içinizde birleşiyor, bir bütün o Tek Adam, adına göre yalnız kal- mış, kimsesiz, münzevi bir kişidir. Ve- ya kendini öyle hisseden' bir adamdır. Aslında, insanlığın kaderini kendinde bulan, Kendini insanlığa veren bir ide- alisttir. Tek Adam, yeni elimize geçti. Hal- buki Nisan 1954 te basılmış. Bir iki dergide yalnız adım duymuştuk. Şim- diye kadar bilhassa fikir ve sanat der- gilerinin bu kitabı okuyucularına ta- nıtmış olmaları lâzımdı DÜSTUR (Üçüncü Tertip Düstur'un 35 inci cildi. Tertip eden ve yayımlıyan: Baş- vekâlet — Neşriyat — ve — Müdevvenat Umum Müdürlüğü. Ankara 1954 Baş- vekâlet Devlet Matbaası. 2090 - sayfa). K anunlar, tefsirler, TBMM Kararla- rı, İcra Vekilleri Heyeti Kararları, (Nizamname,talimatname) ve muahe- delerle umumi hizmetlere ait mukave- leleri içine alan Düsturun bu cildin- anun, tefsir ve kararların nu- maralarını veriyoruz: Kanun ar 6180 - 6435, Tefsirler: 254-256, TB.M.M. Ka- rarları 1834 - 1841, lcra Vekıllerı He- yeti Kararları 4/l425 - 4/3565 Düstur- da yer alan kanun, karar, nizamname vb. nın numaralarını veren ve münde- ricatını da hülâsa eden tarihi ve ayrıca tahlih iki fihrist bulunmaktadır. YARATIŞ (Aylık sanat dergisinin ilk sayısı, Lefkoşe - Kıbrıs, Ocak 1955 Fiyatı 1 şilin). Yeni yıl'da Kıbrıs Türk kültür ve sanat hareketlerine katılan ikinci dergi.. "Sanat hem toplum için, hem de sanat içindir” senteziyle yayın hayatı- na başlıyan Yaratış ın sahibi ve yazı işleri kurulu: ner Hakkı Hakeri, Hüseyin Salih Altaylı İzzet Rıza Ya- lin, Kemal Hasan Gazi.. Yaratışın ilk sayısından bazı yazı başlıkları: Hikmet Afif Mapolar: oplumda — sanatçının rolü, Ahmet Muzaffer Gürkan: Sokra- tın muhakemesi arefesinde, İzzet Rıza Yalın ve Muharrem M. Ersoyun hikâ- yeleri ve şiirler... EN GÜZEL OKUL ŞARKILARI (Hazırlıyanlar: — Rıfat Öztoprak - Turun Elçi. İstanbul 1954 Rafet Zaim- ler Yayınevi. 29 sayfa, renkli, fiyatı 59 kuruş) K itapta, Okullarda en çok söylenen t şarkı, marş ve türkü var- dır. Baskısı ve kâğıdı iyi, Trenkli re- simlerle süslüdür. Şarkıların intiha* bında, metinlerin kopyasında, manzu- me ve yazar adlarının bulunmasında ve yazılmasında biraz daha dikkatli olunması arzu edilirdi. Kitap İçinde birçok marşlar varken, İstiklâl Mar- şının ve Onuncu Yıl Marşının yer al- mayışına sebep bulamad k. TÜRK ÇOCUĞUNUN TARİHİ (Yazan: İbrahim Şimşek. — Adana 1954 — Demokrat Matbaa. 70 - sayfa, Âiyatı 199 kuruş). B aşlangıçtan — Atatürkün — ölümüne adar manzum Türk tarihidir. Fe- rit Ragıp Tuncor'un önsözüyle takdim edilen eserde tarihi bahisler, beyitler- den müteşekkil fasıllarda anlatılıyor. Mısralar 14 heceli. Kafiyelere itina edildiği seziliyor, — fakat "yarım ayak" lar çok. Eser, eskiden tecrübe edilmiş ve zaman zaman rağbet görmüş bir tarzın yeni bir örneği olması bakımın- dan dikkate değer. İlk ve ortaokul öğ- rencileri zevkle okuyacaklardır. KONFERANSLAR (Profj. Marius Duriez tarafından. Tercüme edenler: Doç. Yük. Müh. B. Postacıoğlu, Asist. Yük. Müh. F. Ko- cataşkın, İstanbul 1954 Teknik Üni- versite Matbaası. 63 — sayfa). İ .T.Ü. İnşaat Fakültesinin daveti üze- rine İstanbulda, 1953 - 1954 ders yı- lında Prof. Duriez'in verdiği üç kon- feransın Türkçeye tercümesidir. Bu konferansların mevzuları: Betona ilâ- ve edilen yardıma maddeler, betonlar nasıl terkip edilir ve deniz inşaatında beton, Hidrokarbonlu betonlar.. Kitap, İstanbul Teknik Üniversitesi Kütüp- hanesi, sayı: 304 seri kaydını taşımak- tadır TANZİMAT EDEBİYATI ANTOLOJİSİ (Hazırlıyan: Suat Hızarcı — İstan- bul 1955 Yeni Matbaa. 125 sayfa, fiyatı 199 kuruş). S iyasi Durum, — Islahat Hareketlerı, Tanzimat Edebıyatı başlıklı bir gi- rişten sonra, aşağıdaki ediplerin eser- lerinden örnekler verilmektedir: Akif, Ethem Pertev, Cevdet, Mustafa Nuri, Ahmet Vefik, ve Süleyman Paşalar Ali Suavı Sadullah Paşa, Ali B Ebüzziy: Manastırlı Rıfat Şemsettın Samı, Mehmet Murat, Nabi- zade Nâzım ve İsmail Safa. Kitabın birinci kısmında bu yazarların hayat ve eserleri hakkında malümat, ikinci kısmında eserlerinden nakiller vardır. Kitap, Varlık yayınları arasında çıkan "Türk Klâsikleri" serisinin 40 ıncı ki- tabıdır. Bu seriden daha önce çıkmış olan edip ve şairler antolojiye alınma- mışlardır. Tek başına bu kitabı Tan- zimat Edebiyatı AntOlelSl sayamayız. AKİS, 5 MART 1955