26 Şubat 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 4

YURTTA OLUP BİTENLER Hükümet Vekillerin fuzulileri H üseyin Balık (Zonguldak - DP) enderese doğru döndü ve : "— Bazı vekâletler fuzuli kimseler ta- rafından işgal ediliyor. Büyük adamdan (Menderesten) rica ediyorum, bu fu- zuli adamları yarım saat daha yanmda tutmasın Bütçe müzakereleri devam ediyor- du. Muhalefetin tenkitlerini Maliye i Hasan Polatkan cevaplandıra- . Vekiller, Menderesin etrafında, Meclisin kabineye ayrılmış olan sol tarafında, kapının yatanda oturuyor» lardı. Osman Şevki Çiçekdağ Celâl Yardımcıya, Celâl Yardımcı Uz'a baktı. Daha ilerde Dr. Mükerrem Sarol bulunuyordu. Yarım saat geçti. Vekillerin tama- mı hâlâ başvekilin etrafındaydılar. Menderes Hüseyin Balık'ın tavsiyesini, hiç olmazsa dakikası dakikasına yeri- ne getirmemişti. Buna rağmen başve- kilin Meclise her gelişinde pek çok mebus» mevcudiyetlerini hissettirmek için türlü çareler arayıp buluyordu. Hele Menderesin, oturduğu yerden bazı mebusları çağırıp iki laf etmesi derhal dedikodu ve tefsirlere yol açı- yor, gülümsemeler oluyordu. Zira her- kes, Bütçe müzakerelerinin sonunda bir kabine değişikliğine intizar etmek- tedir. Bunun için de hükümete en ya- lan sıralarda oturmak faydalı görülü- yor. Belki arada aşılması gereken pek az mesafe var diye.. Meselâ Mehmed Ali Sebük (İzmir - DP) o civardan ayrılmamaktadır. Kabinede — değişiklik olacak mı? Temennilerin haricinde üzerinde dik- katle durulan bir nokta budur ve şu Dr. Lütfi Kırdar Örfi İdare Valisi anda Meclisi her şeyden fazla alaka- dar etmektedir. Değişiklik şayiaları uzun zaman evvel başlamıştı. Fakat bunlar, AKİS'in o sıralarda da bildir- diği gıbı hatırdan geçen şeylerden iba- retti ve Menderes henüz bir karar ver- memişti. Şimdi vermiş midir? Biline- mez. Ama Meclis umumi heyetinin Hüseyin Balık gibi düşündüğü bir ha- kikattir. Hükümetin bazı azaları me- busları tatmin etmemekte, bunlar ki- fayetsiz bulunmaktadır. Eğer Mende- res bütçeyi sert şekilde tenkid eden ve muhtelif mevzularda ademi tasvibini bildiren Meclisi memnun edecek, bu havayı nisbeten dağıtacak bir hare- kette bulunmayı lüzumlu görürse ka- binesinde bir değişiklik yapacaktır. O takdirde topun ağzında başlıca iki Vekıl bulunmaktadır: Adliye vekili Os- an Şevki Çiçekdağ ve Maarıf Vekılı Celal Yardımcı. Bu i şu so aylar zarfında Meclıste tenkıt olun— " ma" bâbındaki bütün rekorları fersah fersah aşmışlardır. Bilhassa Osman Şevkı Çıçekdag, temayullerı itibarile muşak hava" ya uygun addedil- memekte ir. Meclisin tutmadığı — vekillerden biri, belki birincisi de Vekili Dr. Mükerrem Sarol'dur. Yalnız Mec- lis değil, umumi efkâr da bu zatın icraatını beğenmemektedir. Müstakil gazetelerin hepsi, zaman zaman ken- disini tenkit etmişlerdir. Buna rağmen başvekilin, "Doktor" u başka bir va- zifeye getirip getirmeyeceği tamamile meçhuldür ve bu hususta hiç kimse fazla bir şey bılmemektedır İki uç ay vvel yıldızı pek sönen "Doktor" son zamanlarda gene Menderes'in yanında sık sık görülmektedir. Daha esaslı değişiklik A ncak ortada, kabinede şahısların yanında fonksiyon itibarile de bir değişiklik yapılacağına dair esaslı ri- vayetler dolaşmaktadır. Bu rivayetlere göre Devlet vekillerinin vazifeleri ara- sında tadilat olacak, hattâ belki yeni bir vekâlet ihdas olunacaktır. Pek çok kimse bu vekâletin adını bile koymuş- tur: İskân vekâleti. Hattâ bir de vekil uydurulmuştur: İstanbulun Örfi İdare zamanındaki koyu Halkçı valisi Dr. Lütfi Kırdar. Gerçi pek çok Demokrat gazeteci, gazeteleri kapandıgmda sayın Lütfi Kırdarın kendilerine "Demokrat Partinin bir macera olduğu" nu, "bu maceraya kapılmamanın hayırlı bulu- nacağı" nı tavsiye — ettiğini gayet iyi hatırlamaktadırlar. Fakat talkını ele veren sayın Kırdarm bir ka hafta evvel, listesinde "müstakil" etiketile mebus çıktığı Demokrat Partiye bir- den bire girişi eski Örfi İdare valisine hükümetin bir vazife tevdi edeceği seklinde tefsir olunmuştur. Bu vazife İskân vekilliği - yahut İskân işlerini tedvire memur Devlet Vekilliği - mi, yoksa İstanbul Belediye reisliği midir enüz katiyetle anlaşılmış değildir. İstanbul Belediye Reisliği için bir za- manlar hatırdan geçen eski İzmir Be- ledıye Reisi Rauf Onursal - alakalı ol- duğu bir motor kazası ve eski Reisi- Celâl Tenkit edilme rekoru Yardımcı cumhur hakkında sarfettiği sözler he- nüz unutulmadığından - İstanbulda ve basında pek çok itiraza yol açmıştır. Lütfi Kırdarın İstanbul Belediye Reis- liğini pek ziyade arzuladığı da bilin- mektedir. Ancak üstada vaktile İzmir valiliği teklif olunmuştu. O zamanlar Dr. Lütfi Kırdar, Rauf Onursal gibi bir Belediye Reisi ile çalışamayacağını düşünerek teklifi reddetmişti. Şimdi Istanbula Belediye Reisi olduğu tak- dirde beraber çalışacağı vali Dr. Fah- reddin Kerim Gökay'dır. Demokrasi Teminatsız güler yüz Bir pazar günü başvekil Adnan Menderes tatlı sözler söylediği Meclis kürsüsünden inerken şu haki- kat anlaşılmış bulunuyordu. Demokrat Parti rejimin teminatı olan kanuni de- ğişiklikleri yapmak niyetinde değildir. O gün Mmüzakereler gergin bir hava içinde başlamıştı. Cumhuriyet Halk Partisinin bütçe hakkındaki sert tenkitlerine Maliye vekili Hasan Po- latkan ağır cevaplar vermişti. Halbukı Muhalefetin bu tenkitleri bilinmiyor değildi. AKİS bun hafta evvel Cumhuriyet Halk Parti- sinde bir mütehassıs heyet tarafından hazırlanan bütçe konuşmasında hü metin dış politikasıyla mutabakatın belirtileceğini, fakat iktisadi vaziyetin "en rat mebusların Bütçe komisyonundakı tenkitleri kadar dert şekilde" tenkit olunacağım okuyucu— larına bildirmişti. Hadiselerin iç yüzü- ne vakıf olanlar Cumhuriyet Halk Partisi politikasının üstad Nihad Erim degıl Parti Meclisi tarafından çizildi- ğini, İnönünün de üstadı rejim bahsin- de tutmadığını pek ala biliyorlardı. O AKİS, 26 ŞUBAT 1955