28 Ağustos 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

dınla ev kadınlarının sorumluluğu v.s. gibi meseleler her yerde sık sık mü- nakaşa mevzuu olmaktadır. Göçenler- de Berlin'de tanınmış avukatlarımız- dan Süreyya Ağaoğlunun başkanlı ğında toplanan bir kadınlar kongresi bu mevzuda çeşitli kararlar almıştı. Birkaç gün önce Moskovayı ziyaret e- den İngiliz işçi mebuslar heyetinde bulunan bir hanım bir ziyafet sırasın- da Malenkof ile kadının cemiyetteki rolü mevzuunda uzun bir münakaşaya dalmış. Kadının cemiyetteki rolü ve eşitlik yolundaki mücadelesine güzel bir ör- nek olarak bu günlerde elimize geçen ve ikinci dünya savaşından önce, savaş sırasında ve savaştan sonra Yugoslav— yada kadının durumu ve oynadığı ro lu belirten bir broşür dıkkatımızı çek- Broşüre göre, ikinci dünya savaşın- dan önce Yugoslav kadınları oy verme de dahil olmak üzere hiçbir siyasi hak- ka sahip değilken, kadınlardan başka kız çocuklar da erkek çocuklar lehine miras dışında bırakılırken, memur ka- dınlara aynı vazifeyi gören erkeklerin aldığından daha az maaş verilirken harp gelip çatmış ve Yugoslavya'nın çeşıtlı sahalarda giriştiği mücadeleler sonunda kadın haklan bahsinde de bir takım yenilikler kendisini göstermiş. Harp sırasında Yugoslav kadınları as- keri teşekküllerde doğrudan doğruya muharip olarak vazife almışlar, 1941 ve 1945 — yılları arasında 100 000 kadın milli kurtuluş ordusunda savaşmış, bunların 25 000 i ölmüş, 40.000 i de ya- ralanmış. Yalnız harp sırasında 2 000 kadına subaylık rütbesi verilmiş. Harp ten sonra ise bu sayı daha da artmış. Ayrıca, bugün — Yugoslavya 'da «milli kahraman» ünvanım alan 63 kadın var ki bu rakam aynı ünvanı alanların yarısından — fazlasını — teşkil — ediyor. (yüzde altı). arp — Zzaruretlerinin böylece ön plâna çıkardığı Yugoslav kadını harp ten sonra da mücadelesine devam ede- rek hukuki ve siyasi hakları peşınde kosmıya başlamıştır. Zaten 1941 den tibaren kadınlar milli kurtuluş komı— telerine sekebiliyorlardı 1942 de ise milli kurtuluş komiteleri seçiminde kadınlara da erkeklerin sahip olduğu bütün haklar verilmiştir Harpten sonra kabul edilen yeni a- nayasanın bir maddesi Yugoslav — ka- dınlarına her sahada erkeklerle haklar tanımaktadır. Daha sonra ana. yasanın bu maddesine dayanarak ka- dın hakları mevzuunda yeni kanunlar, yapılmıştır. Bugün 18 yaşını dolduran Yugoslav kadınları oy verme hakkına sahip oldukları gibi, bütün resmi ve sosyal teşekküllere seçilebilirler. Dev- et memuru olarak da erkeklerle eşit haklara sahiptirler. Evlılık kadını hiç bir medeni haktan mahrum etmemek- tedir. Kadınlar bütün vesayet akları- na da sahiptir. Miras meselelerinde kız ve erkek çocuklar artık aynı ha kazanmışlardır. Memur ve işçi kadınlar arasında da bir fark — gözetilmemektedir. Çalışan AKİS. 28 AĞUSTOS 1954 bütün kadınlara doğumdan önce ve sonra 6 şar hafta maaşlı izin verilmek- tedır Doğumdan 8 ay önce anneye da- hafif bir işe geçme hakkı — veril- mekte ve bu aldığı paraya tesir etme- mektedir. Ağır işlerde çalışmak — ve sıhhatlerine zararlı olacak hizmetler- de bulunmak bütün kadınlara menedil- miştir. Yugoslav kadına mebus da seçilebil- mektedir. Her yıl federal konseye ve halk meclislerine seçilen kadın mebus sayısının gittikçe arttığı verilen — ra- kamlardan anlaşılıyor. Kadın teşekküllerinin ehemmiyetle üzerinde —durduğu başka bir mesele Yugoslav azınlıkları arasında da ka- dınların siyasi hayatta faaliyete geç- melerini sağlamaktır. Bu hususta bil- hassa Türk ve — Arnavut azınlıkları üzerinde durulmakta ve şalvar ile fe- racenin ortadan kalkması için müca- dele edilmektedir. Bizden - Onlardan Netovork'un büyük otellerınden Plaza nın salonuna bır gün genç ve gi Yugoslavyada KADIN zel bır kadın girdi Bu kadını herkes Sosyetenin — meşhurlarından, sıklıgı ve zarafetı ile tanınmış Patrick Camvell — Herkes kadının ar- kasından hayranlıkla bakarken birden- bire bir şev göze çarptı Kadının elin- de gayet zarıf ve f ldışı bir pipo var- di Bu ünlerce, haftalarca Nework sasyetesının bas dedikodusu oldu. Bir hafta kadar sonra idi Ayn telin salonuna bu defa platine saçlı gene çok sık ve güzel bir kadın geldi Orada bulunanlar onun da elinde fil- a'ışı bir pipo bulunduğunu gördüler O zaman anlaşıldı kı. Campell'in bir fantezısı değildir Me- selenin esası kısa zamanda ortaya çık- tı: Hanımlar, kanser yaptığı anlaşılan sigara yerine pipo içmeyi daha doğru bulmuşlardır.. Bundan başka zarif ve güzel f ldışı pipolar aksesuvar olarak da güzel oluyordu Bu yüzden, pipo ı'çmeyen kaa'ınlar dahi. — içmemelerine rağmen süs diye yanlarında pipo taşı- yorlardı. kadınlar çalışır Hem de kazma ve kürekle 23