28 Ağustos 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

fikir inkılâplarında bir merhale dahil açtığımıza hükmedebiliriz—P.P. Dış Turizm Norveç seyyah çekiyor | skandinavya yarımadasının batı sa- hıllerınde kıyıları gırıntılı çıkıntı- li halkı si atik ve soğukkanlı, ül- kesinin buyuk b kı smı buzlar ve or- manlarla kaplı, kendi nüfusuna göre oldukça kuvvetli bir ticaret filosuna sahip bir memleket vardır: Norveç. Bu memleketle bugün Atlantik Paktının eşit haklara sahip üyesiyiz. Fakat seyyah ziyaret etmektedir? Geçen seneki rakamlar (689.296), yedi yüzbin civarında idi. Milletler bir yandan daha fazla dö- vize sahip olmak, diğer yandan sana- yilerini korumak için gümrük tarife- lerinde çeşitli tahditler yapar, lisansı vermekte çeşitli güçlükler çı- karırken Norveç ne kadar rüçhanlı bir durumdad ede yedi yüz bin kişi Norveç'i ziyaret etmektedir. Yabancı ziyaretçi- lerin milletlerarası iktisadi veya ticari münasebetlerde adı «görünmez ihra- cat» tır. Bu şu demektir: Seyyahlar ne kadar müddet. Norveç'te kalıyorlarsa ka- dar müddet zarfında kullan dıkları İs- tihlâk ettikleri Norveç mal ve hizmeti o seyyahların memleketine ihraç edil- miş demektir. Bu bakımdan berberde saclarını kestiren bir seyyahla, lokan- tada yemek yiyen bir yabancı görün- mez bir şekılde ithalâtta bulunuyor- lar demektir Çok memleketler ticaret bilançola- rındaki açıkları çeşitli yönlerden ka- pama çareleri ararlar. Bazıları hizmet- ler bilançosuna — fazla önem verirler, bazıları görünmez 1hracat bilançosuna fazla önem verirler. Norveç, İsviçre, Yunan stan Fransa, İtalya, yeni ola— rak İspanya ve Yugoslavya görünm ihracattan buy k rakamlara ulaşan ge— lir elde etmektedirler. Memleketimiz çeşitli yönlerden sey- yahları cezbedeb lecek durumdadır. Hava, su r memleketlere kıyasla- namıyacak kadar güzeldir. Tarihi eser- ler bakımından zenginliğimiz üzerinde kimsenin şüphesi yoktur. Fakat bütün bunlar turist celbetmek için kâfi gel- memektedir. Zira turist rahat seyahat imkânları, temiz, ucuz otel, iyi sayfi- ye yerlerı ucuz gl nce mahallerı her yönden yabancılar için kolaylık ister. Son yıllar zarfında gazete — ve dergilerimizde turizm dâvasının — sık sık ele alınması meselenin olanca e- hemmıyetıyle memleketimizde de id- râk edilmeğe aşla dığını — gösterir. Mılletlerarası münasebetlerin gün be gün geliştiği bu devirde yukarıdaki ek- sıklıklerımızın : İ İ ır. deki muvaffakiyetimı vaffak olmamız için bir başlangıç te- lâkki edilebilir. 22 KADIN Portre Kraliçe — Süreyya Hakikaten yazık olur Kraliçelerin en güzeli : Süreyya l ran gazetelerınde son günlerde cı- r haber yalnız Iranı değil nın önümüzdeki şubat bir bebek bekledıgıdır Boylece kraliçe Süreyya. Irana, şahın ilk karısı Fevzi- yenin veremediği bir şeyi, bir erkek evlât, verebilmek ümidindedirler. Za- ten kralıçenın en büyük emeli de bu- dur. Fakat onun üzüntülü ve durgun halı halkın ve gazetecılerın gözünden kaçmamaktadır. imseler sı- kıntısının sebebı butun arzusu na rağmen Şahı kek evlât doğunu maması ıhtımalı oldugunu söylüyorlar ve onun sırrına vâkıf bulunduklarını sanıyorlar Duşuncelerıne go e Sürey- ya'nın derdi de Fevziye'nin derdinin aynıdır. Erkek evlât sahibi olamamak endişesi! Halbuki mesele bambaşkadır. Kra- liçe Süreyya'nın sıhhi durumu, hiç te iyi degıld Hattâ birçok doktolar çocuğunu dunyaya getirirken uUğursuz bir neticenin vuku bulabılecegını on- dan ve şahtan amağa lüzum gör- memişlerdir. Kralıçel rin en güzeli, belki de anne olurken dunyaya veda edebilir. Böyle olmasa bile ömrü bo- yunca sıhhati tehlikeye düşebilir. Fa- kat kocasını deli gibi, memleketini de kocası kadar seven yya, sahı mesut görmek ve İran tahtına bir vâris temin edebilmek için ölümü dahi gö- ze almıştır. üreyya'nın binbir gece masallarını andıran hayatındaki, dışarıdan an- laşılamıyan en büyük sırrın bu oldu- ğu görülüyor. Onun endişeli halinin polıtıkadan ileri geldiğini tahmin eden- ler de vardır. Zira halk. Kraliçe Sü- reyya' nın hâmile olduğunu bilmeden şöyle düşünüyordu: Kraliçe, Iranın en büyük kabilele- rinden birine, uzun müddet Pehlevile- re rakip olan Bahtiyari kabilesine mensuptur. Fakat Musaddık'ı ortadan kaldırmak için iki kabileyi yakınlaş- tıran Süreyya, kendini öylesine siya- sete vermiştir ki bu u ve üzücü işleri onu bir hayli yıpratmıştır. Kra- liçe Süreyya. Prenses Eşre adar memleketıne faydalı bir kadındır. Kraliçe Süreyya'nın sıhhi durumu henüz Iranda bilinmemekte, daha doğ- rusu kimse bu mevzuu bıldıgını söy- lemeğe cesaret edememektedir. Fakat içten içe kaynayan dedikodulara her- kes bilhassa şahın küçük kardeşi Pren ses Şem zülmektedir. Kraliçe Fevziye'yi hiç sevmeyen ve geçineme- yen Prenses Şems çocukluğundan beri en iyi arkadaşı olan Süreyya'nın ağa- beyi ile evlenmesi için çok 1ısrar etmiş ve nihayet arzusunda muvaffak olmuş- tur. Siyasi hadıseler dışında, Kraliçe Süreyya bu güne kadar dünyanın en mesut kadınları arasında yer almakta idi. İranın şahane mermer sarayında şah ile nişanlanan Süreyya nişanlılı- ğında ömrünün en tatlı günlerini ge- çirdi. Fakat günün birinde ziyarete gittiği Saadabad sarayından çıkarken en âni bir baygınlık genç kadında- ki hastalığı meydana koydu. Süreyya tıfoya yakalanmışta. zunca ve ihti- mlı bir tedaviden sonra iyileşen kralıçe yine halsizdi. Sık sık baygın- lik geçiriyordu. Muazzam düşünlerin- en ve altı ay devam eden balayların- dan sonra Cenevre ye gitti Herkes o- n bu yahate, üvey kızı Prenses Şehnazı mektebe yerleştirmek için çıktığını zannediyordu Fakat kraliçe nı Zzamanda İsviçre'nin tanınmış mütehassıs hekımlerıne de muayene olmak için gitm Doktorların verdıkle cevap cok üzücü idi Kraliçe Süreyya'nın dogum yapması çok tehlikeli olabilirdi Hat- tâ... Doğum yaparken İran Kraliçesi- ni Şah da sevgılı karısını kaybedebi- lirdi. Bu Süreyya'nın en büyük üzüntü- sü oldu Onun dudaklarındaki hazin tebessüm, üzüntülü hal bundan ileri geliyordu Zaman seçti, Süreyya her şeye rağmen Şaha bir erkek evlat İ- ran tahtına bir veliaht verebilmek için çocuk doğurmaya karar verdi. Bugün Şah da, Sürevya da Şubat avını heyecan ve 'merakla beklıyorlar Çünkü doğum o ayda olacaktır.—R . Yugoslavya Kadınlar çalışıyor K adın hakları, kadının cemiyetteki rolü, eşitlik mücadelesi, çalışan ka- AKİS. 28 AĞUSTOS 1954