24 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 3

YURTTA C. H. P. Kurultay arefesinde nkaranın dehşetli — sıcaklar içinde A kavrulduğu şu temmuz ayının 26 ncı pazartesi günü muhtemelen saat 10 da, muhtemelen Buyuk Sinemada — veya Yeni Sin — Cumhuriyet Halk Partisinin Buyuk Kurultayı top- landığı zaman bütün memleket na- zarları bin kadar delegeye çevrılecek— tir. Toplantıdan, Türk demokrasisinin istikbali bakımından, — belki müsbet, belki menfi orası bılınmez ama, halde çok mühim bir karar çıkacak" tır. Memleketlerin veya rejimlerin âki- betleri 3e ilgili hâdiselerin bazan ne kadar "püf noktalar" a bağlı bulundu- ğu insanı ibretle güldürüyor. Kuru tayın neticesi de toplantının Buyuk Sin ada mı, Yeni Sinemada mı, yok- a bir başka mahalde mi yapılmasıyle sıkı sıkıya alâkalıdır. Büyük Sinema- da yapılırsa haleti ruhiye başka ola- bilir, Yeni Sinemada yapılırsa — gene başka... Hangi bakımdan? diye bir sual ha- tıra gelebilir. Şu gülünç sebepten: Büyük Sinemada havalandırma ter- tibatı vardır Yeni Snemada yoktur Temmuz ayının 26 n ünü, hem de öğleye dogru bir kapalı salonda bın kişiyi düşününüz. — Hava, çalışmalara tesir etmiyecek mi dersmız Milli bir ehemmiyet taşıyacak kararlarda soğuk hava tertibatının bulunup, bulunma- ması, ne kadar garip gelirse gelsin, ne kadar basit bir düşünce sayılırsa sa- yılsın, birinci derecede rol oynayacak- D, Salon temini güçlüğü M emleketin bir başka garip talihi var- dır. Demi okrasi şeklen, hattâ fiilen 1946'dan beri gelmiştir de 1946'dan be- ri Muhalefet Partileri ne zaman bir toplantı yapacak olsalar mutlaka sa- lon bulmakta müşkülâta uğrarlar. Ama Partinin adı ister Demokrat Parti olsun, İster Cumhuriyet Halk Parti- Si lktıdarm adı da ister Demokrat 1kt1dar olsun, ister Halkçı iktidar dai- ma böyle üçük işlerle uğraşanlar, dinde salonu bulunanlara üstü örtülü tehditler yollayanlar, tazyik yapmağa çalışanlar çıkar. r zaman da Muhalefet Parti'leri toplantılarını yapacak yer bulurlar. için lüzumundan biraz fazla, pa undan biraz fazla gayret sarfettiklerinden, iktidara lüzu- mundan biraz fazla atıp tutmakla pa- ralarını ve gayretlerini telâfi ederler. Bu sefer de ihtimal ki aynı şey ola- caktır, zira çarşamba gününe kadar Halk Partililer Kurultaylarını nerede toplayacaklarını bilemiyorlardı. Bir saatçi dükkânı F aik Ahmet Barut Biz, bir saatçı dükkânı gibiyiz- dir, dedi. Ne kadar saat varsa o kadar a, OLUP BITENLER C. H. P. de delegeler Bir saatçi dükkanı ne kadar adam varsa o kadar ayar, Gel de işin içinden fîkir mevcuttur. Faık Ahmet Barutçu Bız derken memleketin heyı umumiyesinden bahsediyordu. Fakat Kurultayın arefe- fesinde — gözlerin asıl — dikildiği saatçi dükkânı Cumhuriyet Halk Partisidir. Saatlerin ayarının başka olduğu o kadar bellidir ki bizzat Faik Ahmed Barutçu Ankarada bir ayar verirken — Islahat komisyonunun kararlarını anlatırken —, Genel Sekreter Kasım Gülek İstanbulda bir başka ayar veri- hat komisyonunun haddi zatında istişari bir mahiyetten başka kıymet taşımadığını söylüyordu Hakikaten Kurultayda bu iki ayardan bir "Parti saat ayarı" çıkarılmaya ça- lışılacaktır. Mücadelenin ilki, post mücadelesi o- lacaktır. Partide kuvvet kimin elinde bulunacaktır? Islahat komisyonunun kararı şu. dur: Kurultay 21 kişilik bir Parti Di- vanı, Divan 7 kişilik bir İdare Kurulu, İdare Kurulu da 1 Genel Başkan Ve- kili seçsin. Genel Başkan Vekili Par- tiyi fiilen idare etsin, fakat bu idare daha ziyade İdare Kurulunun kararla- rını tatbikten ibaret kalsın. Genel Başkan Vekili ve İdare Kurulu da Di- vana karşı mesul bulunsun. Bundan başka Partinin her kurulu kendi baş- kanını seçsin, Genel Başkan ise tayin edilecek selâhiyetlerin içinde — kalsın. Parti ile Devlet mekanizması arasında bir mukayese yapılacak olursa, Islahat komisyonunun istediği şudur: Genel Başkan, Reisicumhurdur (Bakınız, bi- cim Anayasamızın 32 nci maddesi ne der: Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Bu sıfatla törenli oturumlarda Meclise ve gerekli gördükçe Bakanlar Kuru- luna başkanlık eder ve Cumhurbaşka- nı kaldıkça Meclis tartışma ve gor Ş- melerine — katılamaz ve ez) Genel Başkan Vekılı ise Başvekıldır Kabine, İdare Kuruludur. Divan ise Meclis ile Grup arasında bir şeydir Bu değişiklik netıcesmde kuvvetin şahıslardan alınıp bir omite direc teur" e verildiği meydandadır Islahat komisyonunun teklifi kabul edildiği takdirde Genel Başkan Vekil- ligi için tabii namzet Faik Ahmet Ba- rutcu'dur. İşler normal cereyan eder- se böyle bir kombinezonda ne Kasım Güleğe, ne Nihad Erime yer vardır. İşte Kasım Güleğin — Zira Nihad Erim tasfiye olunup gıtmıştır — müca- dele edeceği tez budur. Kasım Gülek ne istiyor? nel Sekreter diyor ki: Muhalefet Partisi öyle kurulla, tüzükle, program- la idare edilmez. Kurul toplanıp da karar alacak, tüzük şöyle olacak, böy- le olacak, halk programı benimseyip de rey verecek... Bütün bunlar safsa- ta. Yapılacak şey, Partinin şevki ida- resini bir adama vermektir. O adam mesai arkadaşlarım bizzat seçsin; ya- hut kurultay onun yanına, onunla be- raber çalışacak kimseleri versin. Son- adam karış karış yurdu dolaşsın soguk sular içsin, çobanlarla kon sun, bir demokrasi havarisi halınde halkın içine girsin, onu elde etsin. Bu adam da, Kasım Gfilek'ten başkası o- lamaz. Ya Genel Başkan? O kalan canım... Bir bayrak olarak Partinin başında dalgalansın. Onun ne ziyanı var! Fakat asıl kuvvet ve kud- ret, mevkiinin adına ister Genel Sek- reterlik deyiniz, ister Genel Başkan Vekilliği, Kasım Güleğin elinde top- lansın. AKİS. 24 TEMMUZ 1954