8 Ağustos 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 47

No. 1792—37 UYANIŞ 603 Psikanaliz Aşağıya doğru indikçe okuyacağınız satırlar pisi- kanalizden, Freudün otuz senede yarattığı bu günkü devâsa eserden bir fikir vermek üzre yazılmıştır. Pisikanaliz veya Freud'ün cinsiyet nazariyesi — eğer müfrit müritlerinin bir çoklarına inanmak lâzım gelirse dünyayı fethedecek bir harikadır. Onlar bütün samimiyetlerile bunun ruhiyat ilminde ihtilâller yaptığını ve içtimai sahadaki tesirinin müt- hiş olduğunu iddia ediyorlar. Bu iddia ifratkârane de olsa pisikanaliz günden güne şayanı hayret derecede vüs'at peyda ediyor ve binaenaleyh artık her mütefekkirin bunun esas hat- larını bilmesi vacip oluyor. Ruhiyattaki pisikanaliz denilen yuca mezhep; bir hekimin, Viyana tıpfakültesinin bülent profesörü Sigismond Freud'ün eserlerinden doğmuştur. Bazı ruh hastalıklarını ve nevrozları izah ve tedavi et- mek için onun tarafından tahayyül edilen bu mezhep hiç beklenilmediği halde gittikçe marazi ve normal ruhiyatta vasi bir sistem halini almış ve san'at, ede- biyat, pedagoji, sosyoloji, dini ilimlerde ilah: Çok fe- yizli inkilâplar yapmıştır. Freud bugün bütün dünyada ve bilhassa İsviçre veAmerikada hararçtli birçok mürit ve müdafileri olan bir mektebin üstadıdır, ve onun kurduğu metot bütün dünyaya intişar etmiş ve ister ruh tababeti kliniklerinde tedavi kasdile olsun, ister papazlar ve mürebbiler tarafın- dan tekzip gayesile olsun vasil bir şekilde tatbik edilmekte! bulunmuştur. ! Pisikanaliz beşeri düşünce- nin mihanikiyefinde cinsi en$ tekin (libido)gtezahuratına ilk f nazarda insanı hayrete düşüre- cek (derecede « isnat ettiği ehemmiyetle meşhurdur. Freud bunu bütün ruhiyatın yegâne temel taşı addeder. Pisikanaliz müellifinin bu akidesini anla- mak için onun tıbbi etütlerinin jenezini takip etmek lâzımdır. 1893 e doğru Freud'ün nazarı dikkatine İsterikler, vehhamlar ilh - gibi nevropatlarda cinsi sınıftan kaygıların ve bilhassi çocukluğa ait bazı ezalı hatıra- ların azaplarının sıklığı çarptı. Bilhassa isteride bazı seriri vakıalar ona bu hastalığın çok gizli ve mahrem sınıftan bazı heyecanlı hadiseleri o takiben meydana çıkabileceği düşün- cesini telkin etti, Freud bu unutulmuş hadi- seyi hastaya itiraf ettirerek onu enkonsiyan kaygısından kurta- rıyor ve bunun neticesi olarak hastalığın arazları kayboluyor. du. Freud bu fikri ei TNEVTOZ- larada teşmil ederek gitgide hastalarının ilk çocukluğundan o güne kadar olan hissi ve cinsi Gelecek hayatının bütün safahatını, ta- rihini ve bunların arasında nushamızda bilhassa gönülde canlı ve kâm- lanmamış izler birakan muhtelif hadiseleri dikkatli bir surette araştırmıya başladı. Bundan başka hafakanlar gibi ruhi buh- ranların da bilhassa fizik tena- Ölümünün yıl dönümü münasebetile TEVFİK FİKRET süli cihazın fena işlemesinden tevellüt ettiğini gördü. Bu arada hatıraları araştırmak ve bilhassa rüyaları tabir etmek suretile bir teşhis metodu kurdu ve bu suretle yeni bir ruhiyat doğuyordu. Bunun içinde ekserisi en- konsiyan olan cinsi temayüller çok ehemmiyetli rol oynuyordu. Bu cinsi temayüller değil yalnız nevroz veya tenasüli perversiyonda belki normal şahısdaki se- ciyenin teşekkükindede çok büyük ehentmiyet kazanı- yordu. Bu andan itibaren yani 1911 de pisikanaliz nar zariyesi teessüs etti. Bundan sonra Freud gönül ruhi- yatının muhtelif esaslı meselelerini tetkik etti, enkon- siyan ve şahsiyet ruhiyatı, nevzorlar ve pisikozlar, maşeri ve &osyolojik ruhiyat, narsisizim ruhiyatı son senelerde ki pisikanaliz eski müfrit iddialarından sıyrılarak sahai faaliyetini genişletti ve an'anavi mü razi ruhiyat akidelerile barıştı. Hali hazırda pisikanaliz muasır devrin en feyizli pisikolojik hareketini teşkil etmektedir. İlk çıkışın- daki tamamen tıbbi mahiyetini kaybetti ve evvelce bir ruh hekiminin mutevazı bir nazariyesi iken şimdi umumi bir pisikoloji veya daha iyisi beşeri enstekle rin ilmi halini aldı. Her sene kongralar aktediliyor. Vi; w na, Zürih, Leipzig, Berlin, Londra, Nevyork ve Paris gibi esaslı merkezlerde pisikanaliz taharriyatını neşr için müteaddit revüler ve mecmualar intişar ediyor. Binâenaleyh makalenin başında söyledigimiz gibi pisikanaliz bugün hiç bir fi adamının ihmal ede- miyeceği devâsâ bir vüs'at kazanmıştır. Diğer makale- lerimizde bunun ana hatlarını anlatmıy: ı çalışacağız. hekimi Dr. MUSTAFA ŞAKİR EEE