8 Ağustos 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 21

584 UYANIŞ No. 1721—36 Doğduktan sonra çocuk Çocuk yetiştirmekten maksat Çocuk muayenehaneleri ve süt damlaları. Çocuk ölmüyor; bilğisizlik ı lık Tul bal lık > öldürülüyor. — 3-2 — Süt damlası 1924 senesi temmuzundan iti- baren Himayei etfal cemiyeti Istanbul merkezi tarafından idare olunmağa başladı. Bir müddet sonra sebilin arkasındaki medresenin ilhakı üze- rine müessisede yalınız çocuklara süt verilmekle iktifa olunmayarak hasta çocuklar barınma yeri, çocuk perhiz matbahı, küçük bir laboratuar, ço- cuk kum ve güneş banyosu mahalli, küçük bir müze ve dersane, ültra -viole ziyası tatbik ye- ri, anneler birliği ve ziyaretci hemşireler teş- kilatı meydana getirilmiştir. Avrupanın hemen her tarafında çocuk vefiyatı azalmağa yüz tuttu; bu türlü teşkilat meydana geldiği yerlerde meme ile emzirmenin faide- lerine dair propaganda sayesinde “meme verme ile büyütme» daha umumileşmeğe ve zaten bu yolda büyütmenin emzikten daha çok az muha- taralı olması cihetile çocuklarda ölüm gittikce azalmağa başladı. Küçük çocuklar muayenehane- sinde yavruları her suretle sirayetten muhafaza için evel emirde getirilenler arasında şüpeli olan- ları ayırmak üzere küçük bir mahal, çocukları yekdigerinden tefrik için küçük bölmeli bir soy- ma, bir tartı, bir muayene, birde tekrar giydirme mahali vardir. «Küçük çocukların muayenesi» o kadar sadedir ki validelere ve çocuklara ait her hayır müessisesinde tatbik olunabilir; bugün her memlekette bu gibi teşkilat meydana getirilmiş- tir, Memeyle emzirmeye ve bu bapta tahsisat ve mükâfata dair Fransada 1921 senesi 30 nisanında sadır olan kanun, bu küçük çoçuklar muayene- hanelerini resmen tanımıştır. Genç annelere yardım ve emzirme hususunda mükâfat, hükü- o mete ve ya belediye ve yahut bir hayır cemi- yeti tarafından açılıp sıhhiye vekâleti tarafından tasdik olunan resmi ve gayrı resmi küçük ço- cuklar muayenehaneleri vasitasile tevzi edil- mekte bulunmuştur. Bazı mahallerde müfettiş etibbanın himmet ve gayretile küçük çocuklar muayenehaneleri büyük bir vus'at ve faaliyet almış olduklarından bu mahallerde 0:7 yaşına kadar çocuklarda vefiyat “/,4,77 - 4,86 - 3,88, ne kadar inmiştir. Bu rakkamlar çok beliğdir, çok kanaat balıştır; çocuklarda vefiyata karşı mücadelede <küçük çocuklar muayenehanelerinin tesir ve faidesini göstermektedir. » Pariste 1929 senesinde inikat eden «Çocuk vefiyatına karşı kongre» ve «Milli çocuk komi- tesi» çok çocuk olan yerlerde, nahiyelerde < küçük çocuklar muayenehatelerinin, » tesisi mecburiyetini teklif eylemişlerdi. Küçük çocuklar muayenehanelerinden çok istifade olunmaktadır; hekimler buralarda bir çok çocukları muayeneden geçirdikleri cihetle fennen istifade eyledikleri gibi devam eden annelere «çocuk büyütmek» fennine dair sıhhi kaideler öğretilmektedir. Her şeyden evel küçük çocuklar muayenehaneleri çocukların anneleri için müesir bir propaganda mahali, geniş bir sahadır; emzik yerine meme kaldikça çocuk- larda ölüm azalmaktadır. Ondan başka bu “küçük çocuklar muayene- leri» tıp şakirtleri, ebeler ve hanım Kizlar için birer öğrenme merkezleridir, birer dersane- dir; kadın ve erkek mürebbiler ilk mektep şakirtlerine hayat bilğileri hakkında malümat vermek için bu müessiselerden istifade ederler. Lâkin merhum(Buden)in tesis ettiği bu çok fai- deli fenni ve sıhhi hayır evinin her tarafdan ka- bule mazhariyeti için epey bir zaman geçmiştir. Bu gün çocuk muayene evlerinin, süt dam- lalarının faidesi arük iyice anlaşılmış, lüzumu tahakkuk etmiştir. Bazı anneler, ya hotbinlikten, kayıtsızlıktan ve ya hayatlarını temin için ev dışarısında çalışmağa mecbur olmalarından ve yahut sefa- let ve cehaletten vazifelerini yapamazlar. Hot- binliğe, kayıtsızlığa karşı ne hayır işleri ve ne hekimlik bir şey yapamaz; burada dini itikatların, ahlaki hislerin tesiri olabilir, Sefalete, annelerin ev haricinde çalışma- larına gelince: bubapta bir çok hayır müessise- lerinin, ilk yaşdaki çocukları koruma kanun- larının faideleri büyüktür. Cehalete karşı 'Tıp Fakültelerinde püerikültür kürsüsinin tesisi ile genç hekimlere ve onlara bu hususda yardım etmek üzere her kese, halka çocuk yetiştirme usul ve san'atı öğretilmektedir. İşte bu sebeple küçük çocuklar muayenehaneleri ve Süt damlaları birer ameli mektep, birer dersanedir. Ü sa Hü «Püerilkültür» küçük çocuk yetiştirmeğe mahsus bir sanattır, — Gayeşi çocuk ölümüne karşı çarpışma, mücadeledir. — Fransada her sene: sıfırdan bir yaşına kadar 100,000 çocuk ölüyor bu vefiyata başlıca sebepler: ishal, nefes boruları hastalıkları, anadan doğma zaliliktir. — Bu ölümden yüzde 60 kurtarılabilir. — Sefalete (fena mesken, alkolizm, hane haricinde kadın mesaisi) karşı mücadele- de bulunmalıdır. —Hususi ve umumi teşebüsler ile meydana gelip anne ve çocukjara yardım eden müesseslerden bn bapta pek çok istifade olunmaktadır.— Annelerde cehalete karşı mücadeleye gir- rişmelidir ki bu da küçük çocuklar muayenehanelerinde, süt dam- lalarında çocuk büyütmek, yetiştirmek usullerini öğretmek, gös- termekle ve öğüt vermekle, olur, Dz. BESIM ÖMER