15 Ekim 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 3

yallim cekler Bir ziyafet münasebetile: Mühim bir nutuk İstanbulda bulunan Maarif vekilimiz Ce- mal Hüsnü Bey şerefine Darülfünunda bir çay ziyafeti verilmiştir. Müderrislerin, Maarif erkânının ve gazetecilerin hazır bulunduğu bu ziyafette Darülfünunu Emini Neşet Ömer Beyin iradetiği bir nutka Cemal Hüsnü Bey Muhterem Barülfünun Emini Ber- elendi, muhterem Beyefendiler! Hakkımda OÖzhar Obuyurduğunuz yata bilhassa teşekkür ederim. Büyük ilim müessesemizin çok kiy- bulunmakla bahtıyarım. Bu suretle şerefli ve in- metli rükünleri arasında kılâpçı Cumhuriyet OMaarifinin bazı mühim meselelerini mevzu bahsetmek firsatını kaybetmek istemem. Darüllünunumuzun tekâmülü için eki devirlerde yapılan teşebbüsler ve bunların geçirdiği safahat hepimi- zin hatıralarımızdadır. Büyük ilim müeşsesemizin oihraz etmesi Oİdzım len mevkiin doğrudan doğruya ken- di tarafından kazanılması icap ettiğini Büyük Milet Meclisi Darülfününun muhta- tasdik et- Cumhuriyet sarahaten Oo söylediğiniz an riyet kanununu kabul ve mekte tereddür etmedi, hükümeti, pek iyi bilirsiniz ki, bu prensibine daima sadık kalmıştır. TAHSİL BİR KÜLDÜR. Memlekette ilk, orta ve yüksek tahsil hayatları bir kül teşkil eder. Bu küllün her hangi bir kısmı lâzım gelen şekilde işlemezse bundan bütün maarif seviyemizin müteessir olacağı benim kadar sizin de malümunuzdur. Kuvvetinden emin olan, yapacağını bilen her kuvvetli adam gibi nazar- çok değerli bir hitabe ile lunmuştur. Bu nutku yoruz. larımızı çekinmeden zaaflarımız üze- rinde gezdirebiliriz. Darülfünunumu- zun kuvvetli olması için orta tahsilin kuvvetli olması nasıl lâzımsa, darül- fünunumuzün ayni kudreti göstermesi de zaruridir. Darülfünunda o okutulması lâzım- gelen dersler hakikaten bu dersleri okutabilenlere aittir. Bu suretledir ki darül ünon memlekette ilmi temsil ve tedvin eder, Darülfünunumuzun mevcudiyeti talebesile değil, yarattığı ilim ve irfan cereyanlarının mütemadi akislerinden hissedilir, DARÜLFÜNUN VE HOCALAR, Darülfünan profesörleri memleket hayatının tenevvü ve eşkâlini labora- tuvarlarında, odimağlarında ettiren ve izah edebilenlerdir. Darülfanun tebellür odur ki, bütün mem- dimağında ilmin, hakikatin heyecan ye aşkını daima uyanık bu- lunduracaktır. Bu münasebetle leketin Türk tarihinin safhalarını Türk aklı seli- cidden kuvvetli ve çok tereddutsüz bilgisine muvaffak minin ve Türk köylüsünün medyun bulund ığumuzu huzurunuzda iddia edeceğim, TÜRK KÖYLÜSÜ. 'Türk köylüsü nazariyata vakıf ol- HAYAT,3. mukabelede bu- ehemmiyetle nakledi- mamakla beraber toprağının ne mah- sul vereceğini, kendisine malüm bazı alâmetlere istinaden bilmiş ve nihayet mesaisinin hesatını aklı selimle, gün- lük hayatımı katiyetle tanzim etmiştir. Esasen yar olan bu çok feyyaz kabiliyetin yetiştirdiği uzuvlar ve hiç doğru şaşmayan Oomemleket aklı selimi darülfünunda hakiki ilimle terbiye edilirse beşeriyetin. istikbalin- de Türkiyemizin de ne şerefli ve hayıılı bir rol oynuyabileceği kendi- liğinden tezahür eder, DARÜLFÜNUNUN TESİRLERİ. Darülfünunların millet hayatların- da nasil ileri hamleler yarattığını ta- yoldan rihte, hatta bugün etrafımızda gıpta- larla okumakta ve görmekteyiz, Alman vahdeti darülfünun ruldu. Bastilin zaptını kürsülerinde ku temin eden, yaparak kürsüle- rinde ilk ihulâl hareketini” uyandıran darülfünun eminidir. Türh tarihi için ebedi şeref olan dehanın yarattığı ve istikametini tayin ettiği yeni türkiyede darülfünun meş- alesinin çok kuvvetli ihtilâlin felsefesini parlaması aza- metli inkildbımıZın Zaruri bir netice sidir. Türkiye Cumhuriyetini bugün şid- Ydetle alâkadar eden içtimai, iktsadi, bilhassa milli meselelerde Darülfünu-