1 Temmuz 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 45

1- Etiket 2- Yazma koruması 3- Orta delik ve kuvvetlerndirici halka 4- İndeks deliği S- Okumu penceresi - Oksıdle kaplı polyester disk -P B- Sobııleştırme gııınhlerı 9- Disket muhafaza Figür: 1.3 Figürde de gördüğünüz gibi bir de indeks deliği var. Bu delik, disketin dönüş hızının disket sürücüsü tarafın- dan tam olarak ayarlanmasını sağlar. Tam bu deliğin altına gelecek şekil- de disket sürücüsünün mekaniğinde yeralan bir fotosel, bu deliğin daki- kada kaç kere açık olduğunu saptar ve olası hız değişimlerinin hemen dü- zeltilmesini sağlayacak sinyaller üre- tir. Ancak 1541'de bu delik hiçbir işe yaramamaktadır. Deliğin üstlendiği senkronizasyon işlemi, 1541'de diske- tin üzerine belli aralıklarla yazılan manyetik kodlar yardımıyla sağlanır. Bunu daha ilerki bölümlerde görece- Biz. Disketin ortasındaki delik, onun mekanizmanın üstüne tam oturması- nı ve dönüş mekanizmasına bağlana- bilmesini sağlar. Bu bölgede mekanik sürtünme en üst düzeyde olduğu için, çoğunlukla sert bir kuvvetlendirici anyetik kayıt diskleri fiziksel yapıları gereği ve içindeki bilgiler nedeniyle iyi korunmalı ve halka ile takviye edilmiştir. Eğer dis- ketinizde bu halka yoksa, tehlike sin- yalleri çalıyor demektir. Sıra geldi disketin alt ve yan kenar- larında yeralan girintilere. Alt taraf- taki iki küçük girinti, disketin meka- nizma içinde yerinden kaymamasını sağlar. Yan taraftaki diğer girinti ise oldukça önemlidir. Bu girinti bir baş- ka maddeyle kapatılmadığı sürece diskete bilgi yazılabilir. Ancak burası kapatıldığında, artık disketiniz yazıl- maya karşı korunmuş olacaktır. Bu- nu da disket sürücüsündeki bir baş- ka fotosel algılıyor. Tek taraflı dis- ketlerin arka yüzünü de kullanmak istediğimizde, diğer kenara da bir de- lik açmamızın nedeni bu Disketinizi korumak için onu di- rekt güneş ışınlarından, ultraviyole ışınlarından, aşırı kurak veya nemli ortamlardan, aşırı sıcak veya aşırı so- Buk çevrelerden, mıknatıslardan ve meraklı ellerden uzak tutmanız ge- rektiğini de belirterek disketin fizik- sel özellikleriyle ilgili bilgilerimizi ta- mamlayalım. Sıra geldi, bilgilerin dis- ket üzerindeki mantıksal yerleşimi- Şimdi, anlatacaklarımızı Fi- gür:1.4'ün yardımıyla izlemeye çalı- şın. Okuma/yazma kafasının sabit durduğunu ve sadece disketin döndü- ğünü farzedelim. Bu durumda diske- tin yüzeyinin sadece belli bir kısmı kafanın altından geçecektir. Bu da bir çemberdir. Şimdi kafayı biraz dışarı çekelim. Yeni ve daha büyük bir çem- beri okumaya başladık. Böylece de- vam ederek, tüm disket yüzeyinin içi- çe çemberlerden oluştuğunu söyleye- biliriz. Bu çemberlerin her birinin ge- nişliği, okuma/yazma kafasının bir kerede kontrol edebildiği genişliktir. İşte bu çemberlerin her birine TRACK adı verilir. Track'ların uzun- luğu dışarıdan içeriye doğru kısalır. Bu son cümle aklınızda kalsın, lazım olacak... Disketlere ve tabil disk'lere de, bil- giler bloklar halinde yazılır. Bir blok genellikle 256 veya 512 byte uzunlu- Bundadır. Bu kadar az bir bilgi için bir track'in tamamının kullanılması affedilmez bir savurganlık olurdu. Bu nedenle her bir track, kendi içinde da- ha küçük parçalara bölünmüştür. Bunlara da SECTOR adı verilir. Böy- lece disket üzerindeki herhangi bir blok, track ve sector numaraları ve- bir önceki paragrafın son cümlesinin önemine... Figür: 1.4'de de gördüğü- nüz gibi track'larla beraber sector'- lerin de boyu içeriye gittikçe kısal- makta. Dolayısıyla, her sector'deki bilgi miktarının aynı uzunlukta oldu- Bunu düşünürsek, bilgi kayıt yoğun- luğu içeriye girdikçe artacaktır; aynı miktar bilgi daha dar bir alana yazı- lacaktır. Bunu sağlamak için de, da- ha içerideki track'lara geldikçe disk veya disket sürücüsü hızını yavaşla- tacaktır. Bir başka yöntem ise, ki bu 1541'in izlediği yöntemdir, track'ları ve sec- tor'leri içeriye doğru kısaltmak yeri- ne, track başına düşen sector sayısı- ÜSTTEN GÖRÜNÜŞ 1- Okuma-yazma kafası 2- Bir Track 3- Bir Sector 4- Kullanılmayan bölge 5- ortak eksen Figür: 1.4 ni değişken kılıp, sector uzunluklarını sabit tutmaktır. Bu durumda, sector'- ler Figür: 1.4'deki gibi pasta dilim- lerine benzer bir düzen tâşımazlar. En dıştaki track'da 30 sector varken en içtekinde sadece 10 sector olabilir. En içteki track ile eksen arasında- ki belli genişlikteki bir alan boş bıra- kılmıştır. Burası artık bilgi yazmaya değmeyecek kadar kısa veya bilgi ya- zılması riskli bölgelerdir. Bu bölge- ler, Winchester'lerde çok daha geniş- tir. Yüksek kayıt kapasitelerinin ka- çınılmaz sonucu olan yüksek kayıt yoğunluğu, bunun nedenidir. Daha iç track'lara yazmak, zaten normalde yüksek olan yazım yoğunluğunu da- ha da arttıracak ve bilgi saklanması- nın riskini arttıracaktır. Ancak daha az bilgi saklayan disketlerde bu teh- saklanmalıdırlar. rilerek adreslenebilir. Şimdi gelelim — like çok küçüktür ve disket yüzeyinin EEEELLEEEEEEE İ HT T 46