1 Temmuz 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30

TARİH şi bolşeviklerin çağırısına cevap ve- rir. oMenşeviklerin daveti üzerine Duma önünden geçen işçiler ise 500'den ibarettir, Kerenski Şliapni- kofa haykırır: — Demokratik hareketin birli- ğini özümüz, Bolşevik lider cevap verir: —iİş yerlerine gidip işçileri pe- şinizden gelmeye siz de davet et- seydiniz!" Bolşevikler (o İsviçredeki (o Lenin- den ve Sibiryadaki Stalinden müte- madiyen aynı direktifi almaktadır- lar: Aman, ihtilâli kendisi için iste- yen burjuvaziyle birlik hareket edil- mesin! Gerçekten de bolşeviklerin der- hal işbaşına gelip harbe son verme temayüllerinin aksine menşevikler, ihtilâlci sosyalistler ve işçi partisi-; nin parolası şudur: Harbi sonuna kadar götürmek ve Cumhuriyet i- lân etmek. Ama, demokratik bir cumhuriyet. Bu sol kanat, kendisin- de henüz memleket yönetimini ele alacak kudreti, hazırlığı ve teşkilâtı görmemektedir. İlk hedef nedir? Çarlığın devril- mesi. O halde, mademki burjuvazi de aynı gayeyi taşımaktadır, o hal- de bu ilk safhada burjuvaziyi Çarlı- gın Sâfınâ atacak yerde onu sosya- listlerin safına almak daha akıllıca bir davranış olacaktır. Üstelik bur- jJuvazi memleketi idare edecek, har- bi sonuna götürecek kadroya da sa- hiptir. Ondan dolayıdır ki Dumada- ki sol kanat -bolşevik milletvekille- ri harbin başında tevkif edilip Si- biryaya sürülmüşlerdi- iktidarı ile- rici orta bloka verecek bir ihtilâle taraftardır ve bu görüş kuvvet ka- zanmaktadır. Bunların hep unuttukları bir u- fak tefek adamdır: Kendi saatinin çalmasını uzakta, yanlızlığı içinde bekleyen Lenin. O Lenin ki saati çaldığında fikirlerini dağlara ve taşlara, burjuvaziye, or- duya, sosyalistlere karşı harekete geçirmek için herşe- yi seferber etmeye azimlidir. İhtilâl patlıyor Ya burjuvazi, yahut orta sınıf ne durumdadır? Onun temayülü ne- dir? İhtilâlin kaderi askerler de nümayişçi işçilere katıldıklarında kendini belli etti. likte polislerin üzerine hattâ onları öldürüyorlardı. Erler silâhlarının ucuna kızıl bayraklar astılar ve halkla bir- yürüdüler. Artık subaylarını Bunun bir sebebi, dinlemiyorlar, bolşevik tahrikçilerin utun ve Zor harp yılları içinde asker arasına girmiş olmasıydı. 30 AKİS Sol kanadın bir Cumhuriyet iste- mesine karşılık (o 1917'de rus burju- vazisi -ki, ağırlığı ohayati Önemde' dir- demokratik bir meşrutiyet ida- resine razıdır. Ancak, davranışları tamamile fiyaskoyla neticelenmiş Çar Nikolanın tahtından feragat et- mesi şafttır. Bu burjuvaziyi, yahut orta sınıf Dumadaki "Ekimciler" ve başka bir demokratik sosyalist parti temsil etmektedir. — Asillerin idaresindeki (Rusya, tıpkı Fransız gelirse onlarla uyuşarak yapabilir. Yok, mevcut rejim buna karşı ko- yarsa, sol kanadın kuvvetlerinden faydalanmaya hazırdır. 7 Martta Çar, "Sıfır numaralı ka- tar" diye bilinen özel treniyle Çar- koy-Selodan harp karargâhına ha- reket etti. Tarih, bu katarda yazıla- caktır. Çarkoy-Selodan hareketin- den önce Nikolaya Dumanın başka- nı Rodzianko gayet açık ihtar etti: " — Size haber vereyim ki üç hafta geçmeden sizi tahtınızdan u- zaklaştırâcâk bir ihtilâl patlak ve recektir ve hükümdar sıfatınız kal- kacaktır. Milletin haysiyetiyle ve az miyle oynamamak lâzımdır. Ektik lerinizi biçeceksiniz, Majeste." İmparator mütevekkiline cevap veriyor: "— Tanrı nasıl isterse öyle olur..' Fakat aklındaki, Dumayı feshet- mektir. Elinin altında Nikola Mak lakof gibi inandığı, becerikli bildiği bir eski vali vardır. Nikola Makla- kof, liberal bir milletvekili olan kardeşi Basil (o Maklakofun aksine tam bir mütlakıyetçidir. İmparato- run teklifini kabul eder. Moskova civarındaki topraklarını terkedip gelecek ve Dumayı susturacaktır. Aynı esnada bir başka grup ise -Guçkof, General Krimof, Purişke- viç, Milyukof gibi o meşrulyetçiler- “sıfır numaralı katar"ı zorla dur- durmak, Çarı oğlu lebinde tahtın- dan feragat ettirtmek ve küçük kar- deşi Grandük Miseli naip yapmak plânı peşindedirler. Hiç kimsenin bilmediği, bir gün sonranın, $ Martın, fiilen İhtilâlin başlangıcı olacağıdır. İki yıl önce, 1915'te, Leninin ka- rısı Krupskaya, Zinoviefin karısı ve Ines Armand gibi sosyalist kadınlar Bernde bir Milletlerarası Sosyalist I Temmuz 1967