5 Haziran 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17

AKİSİN YAZI SERİSİ: 13 Yunanlıların Maşaları Kıbrısın Yunanistana verilmesi için Londraya bir nevi demir atmış olan ve Ada arşöveği Kirilyanosun başkan- lığında bulunan Kıbrıs rumlarından müteşekkil heyet 1919 sonlarında ümitlerini kaybetti. Lloyd George'a rağ- men İngilterede hiç kimse Adanın İngilterenin elinden çıkarılıp Yunanistana bağlanmasına taraftar görünmü- yordu. Buna mukabil ingiliz askeri çevreleri buna şid- detle aleyhtar olduklarını beyan etmişlerdi. Venizelos, bu kurnaz giritli, kaz gelecek yerden ta- vuğun esirgenmesini istemiyordu. Bir Büyük Yunanistan kurmak için harekete geçmişti. İşleri fena gitmiyordu. Hayâlini gerçekleştirmede başlıca dayanağı İngiltere ve Lloyd George idi. Tabii, bu Büyük Yunanistana Kıbrısın da dahil olması iyi olacaktı. Ama Yunanistanın Kıbrıs üzerinde ısrarı bütün öteki nimetlere mani olacak ise, elbette ki Venizelos o yola sapacak kadar budala değildi. O bakımdan, 1919'larda Yunanistanın Kıbrıs poli- tikası ihtiyatlı oldu. Perdenin önünde Kıbrıslı rumlar, Kirilyanos ve adamları vardı. Venizelos perdenin arka- sında ipleri çekiyordu. oBunun yanında, kurnaz giritlinin bütün o dehşetli propaganda mekanizması Kıb- rıs dâvasının havasını yapmak için emir almıştı. Londradaki Kıbrıs heyeti ümidini fena halde kaybe- dince, elde vesika kalsın diye bir seri teşebbüse geçti. 15 Eylülde Lloyd George'a hitaben uzun bir bildiri kale- me alarak Kıbrıs konusunda kesin bir karara varılmasını istedi. Bunu, Lefkoşede 12 Ekimde bir Kıbrıslı rum mec- lisinin aldığı Enosis kararı tasarısının 21 Ekimde yeni bir mektupla Lloyd George'a bildirilmesi takip etti. 14 Kasımda İngiltere Başbakanı bu iki mektuba cevap verdi. 24 Kasımda Kıbrıs heyeti tekrar Lloyd George'a bir mek- tup yazarak muvakkaten Adaya dönmek kararını du- yurdu. Sonradan bu beş vesika bir araya getirilmiş ve I90 Haziranında yayınlanmıştır. Fakat vesika diye ya- yınlanan bu yazılarda İngiltere tarafından yapılmış bir taahhüt yoktur. Kıbrısa gidiş ve dönüş K irilyanosun başkanlığındaki rum heyeti, süngüsü düşük olarak 1919 Aralığında Kıbrısa döndü. Yapacak bir şey kalmamıştı. Ama Adadaki rumlar bunu böyle almadı- lar. Kıbrıs konusunda kesin karar verilmemişti ki. O halde heyetin mutlaka Londrada bulunması, kimi eline geçirirse onu Zorlaması, çalışmakta devam etmesi lâ- zımdı Gerçekten de İngiltere Kıbrıs konusundaki kararını ilân etmemişti. Zaferden sonra, Wilson Parise geliyor. AKİS 17/61