6 Nisan 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

BA S Gazeteciler Keçiler kaçınca.. Vaktiyle Avusturyada bir İngiliz gazeteci vardı. Bu gazetecinin, bir de orada doğmuş, evlere şenlik bir sekreteri bulunuyordu. Sekreter öylesine antikaydı ve gazeteci, ka- dından o kadar şikâyetçiydi ki gaze- tesine telgraf üstüne telgraf çekiyor, haber üstüne haber salıyor, bunun mutlaka değiştirilmesini o istiyordu. Fakat gazeteden bir ses (o çıkmıyor, ya da "İdare et!" tarzında tavsiye- ler geliyordu. Nihayet bir gün ga- çetecinin canına tak etti. Aldı ka- lemi eline ve gazetesine şu telgrafı ekti: "Sekreterimle evlendim Stop Ka- rımı çalıştırmıyorum Stop (Derhal yâni sekreter gönderin Stop" Telgrafın altındaki imza, David Hotham idi. Bu, Ankaranın neşeli kordiplo- matiğinde eksantrik "Hotham Çifti hakkında uydurulmuş bir hikâye mi- dir, yoksa sahiden buna benzer bir hâdise, bir zamanlar, bir yerde, bir kimsenin başından geçmiş midir, bi- linmez-. Ama bilinen, hayli zaman- dır bazı itibarlı İngiliz gündelik ve haftalıklarının muhabiri olarak Tür- kiyede bulunan David oHotham'ın yaptığı tefsirler ve yolladığı haber- ler itibariyle, böyle hikâyelere inan- dırıcı vasıf verdirecek bir şahsiyete sahip olduğudur. Nitekim, önceleri ciddiye alınan "Hotham'ın haberle- Mrs. David Hotham Stop AKİS/18 ri I ON şimdi Başkentin siyasi çevrele- rinde büyük eğlence (konularından biridir ve bilhassa resmi (okimseler yanında bunların bir değer ve itiba- rı kalmamıştır. Ama The Times ve- ya The Economist gibi iİsimleri bili- kali- tesinde bulunması ihtimâli, her hal- bu organların Türkiyedeki im rini fazlalaştırmamaktadır. yanında, her tefsiri hatalı ve düş. manca bir muhabirin iki memleket arasındaki dostluğa da çok şe zandırmadığı tecrübeyle sabit o hale gelmiştir. Geçenlerde, Ankaranın bir gece klübünde dünyanın en komik twist dansını yapan Hotham çiftini eğ dei biri yanndakine gülerek: a bunun yazdığı am ra — kızılır? Baksana, adam ne mariz ve ne edbaht bir hali var.." demekten kendini alamadı. Peşin hüküm David Hotham, Türkiyeye Mende- res devrinde geldi. o Menderesin usullerini tasvip etmedi. Bu yüzden, devrin kabadayı okalemşörlerinden azar işitti. Hotham Menderesin u- sullerini tasvip etmedi ama, Türkle- rin böyle bir idareyi, ayaklanıp baş- larından atabileceklerine de kanaat getirmedi. Bilâkis, Menderesin kuv vetli olduğunu sanıyordu. Türkiye i- çin "Kuvvetli Hükümet'ten anladı- ğı buydu. O bakımdan, ihtilâl bu İn- giliz gazeteci için bir sürpriz oldu. O sürprizi, artık bir baştan ötekine hatalı ve hiç biri doğru çıkmayan tefsirler, haberler takip etti. Hotham, Türklerin bir ihtilâlden sonra demokratik rejime O geçebile- ceklerine katiyen ihtimal vermedi. Askerlerin iktidarı (o bırakmayacak- ları kanısındaydı. Ne Türkiyeyi, ne Türkleri, ne Ordunun hususiyetlerini ve temayülünü biliyordu. İlerici ve solcu diye tanıttığı -evet, ilerici ve solcu sosyalist!- Türkeşi d hâkim kalacağı tezini savundu. Bu tez, 13 Kasımda fiyaskoya uğradı. Hotham., Referanduma gidilmeyece- ğini söyledi. (Referandum (yapıldı. Seçimlerin olmayacağım yazdı. Se- çimler oldu. Seçim neticeleri karşı- sında Ordunun iktidarı vermeyece- gini bildirdi. Ordu iktidarı verdi. Hot- ham. hırstan deliye dönmüş gibiy- di. Ondan sonra hep,'A.P. nin malüm hizbinden aldığı haberleri, ciddi ha- berler gibi uçurdu. Bu arada başın- dan bir de macera geçti. Meclisin a- çılışının heyecanlı günlerinde oGök- han Evliyaoğlu ve okumpanyasıyla David Hotham Allah şifa versin birilikte bir gazeteci tarafından fo- toğrafı çekilince muvazenesi noksan olduğu fikrini uyandıracak o şekilde fotoğrafçının üstüne (saldırdı. o Bu skandal uzun süre Başkentte söyle- nildi, anlatıldı. Ondan sonra Hotham hep, Türkiyede bir askeri o ihtilâli müjdeledi. Ama kör olası şeytan! Olmayacak dediği her şey nasıl o- luyorsa, olacak dediği bu ihtilâl de bir türlü olmuyordu. 22 Şubatta bi- raz ümitlenin, kuvvet dengesinin 22 Şubatçılar lehinde olduğunu söyledi, fakat onun da tersi çıktı. Her kriz- de, gönlünde yatan ihtilâli yarın ola- cak diye bildiriyor, her seferinde a- lay konusu haline gelip içindeki düş- manlık hislerinin daha alevli hal al- dığını hissediyordu. Bir hastalık A ma Hotham'm asıl canını yakan. yazılarının kaybettiği önem oldu. Hem The Times'in . başyazılarında, hem Economist tarafından çıkarılan ve Foreign Raports adını taşıyan, memleketlerin .önemli (okimselerine gizli kalması kaydıyla gönderilen ve her biri gerçekten çok doğru, çok ob- jektif,, çok iyi bilgiye dayanan rapor- ları muhtevi bültende gözler önüne serilen Türkiye ile Hotham'ın uydur- duğu Türkiyesi arasında dağlar ka- dar fark vardır. Bundan da anlaşıl- maktadır ki eksantrik İngiliz gazete- ci hayallerini hakikat sanmakta ve bunların, yazıla yazıla gerçekleşece- ğini zannetmektedir. Bu, artık tıbbi bir hastalık haline gelmiştir ve zaval- lıcığın doğru bir teşhis koyması ih- timali tamamile ortadan kalkmıştır. Nitekim son hâdiseler bunu doğ- ruladı. Hotham'm haberlerinde bil- dirdiği şuydu: Bayar hapishaneden