tinde A.P. nin bütün tahrikleri, 27 Mayısta karşı girişilen Oo hareketler D.P. devri özlemiyle yanan konuş- malar . delilleriyle tek tek gün ışı- ğına çıkarılıyor, bütün kirli çama- şırlar ortaya dökülüyordu. Hummalı faaliyet Aslında Bekatanın Çarşamba günü hazırlamış olduğu bu metin bü- tün bir bakanlığın ve ilgili (genel müdürlüklerin üç gün kadar devam eden hummalı faaliyetleri sonunda elde edilen bilgilerin bir o sentezini teşkil etmektedir. Mecliste son olaylarla ilgili ola- ra Bakanlıktaki odasına dönen Be- kata kolları sıvayarak gerekli ha- zırlıklara girişti. O akşam bakan- lığına bağlı bütün genel müdürleri odasında topladı ve her birini ayrı ayrı sahalarda görevlendirdi. Bu a- rada kendisine en çok iş düşen Em- Yy. açık her türlü faaliyeti delilleriyle tespit edeceklerdi. Emniyete bu ko- nuda, Bakanlığın Tetkik ve Teftiş Kurulu da yardımcı olacaktı. Beka- ta ayrıca Genel,Müdürler ve bazı Tetkik Kurulu üyelerinden teşekkül eden dört kişilik bir heyeti çalışmalar da gerekil organizasyonu yapmakla görevlendirdi. Cumartesi günü o sa- İsmet İnönü Bir yaman satrançcı Çatlasanız da , patlasanız da ihtilâl olmayacak! Bugünlerde meşhur iki uçtan sadece biriyle pek ilgiliyiz de öteki ucun nasıl ihtilâç içinde kıvrandığını pek görüp farketmiyoruz. Organlarına, yazarlarına arada bakıyor musunuz? Deli divane oluyorlar: Hayal ede- bilecekleri en müsait ortam A.P. nin budalalığı sayesinde yaratıldığı halde memleketin sağlam kuvvetleri Demokrasinin. Anayasanın, Hükü- metin, İsmet Paşanın ve meşruiyetin yanında kaldılar diye.. Silâhlı Kuvvetlerin, bütünü itibariyle rejime sadık davranmasını hiç hazmedemiyorlar. Dışardaki, Türkiyenin meselelerini ve havasını hiç bilmeyen kendi peşin hükümlerine delil arayan yabancı basından o da lisan bilmediklerinden bir gazetenin yazdığını ötekinin yazdığına ka- rıştırarak- medet umuyorlar, "Bak, onlar İhtilâl olacak diyorlar, ne du ruyorsunuz ey ehli vatan!" ,diye feryat ediyorlar. Bir buçuk yıldan beri suratlarına her gün inen şamara eklenen bu yeni şamar üstadları çile- den çıkarmaya yetti. Aslına bakılırsa, öteki uçun da İsmet Paşadan kurtulmak için bu ihtilâli adeta körüklediğini görmemek imkânı yoktur. o Kışkırtıyorlar, tahrik ediyorlar, bütün hududu aşıyorlar. Ama bir yandan Silâhlı Kuv- vetler, öteki taraftan Gençlik hem bunların hakkından geliyor, hem de- ihtilâli yapmıyor! Gerçek zafer budur. Bunun sebebi nedir? Bunun sebebi basittir: Sinirler ve hisler ayak- landırılarak ihtilâl yapılmaz. Yapılsa yapılsa hükümet darbesi. yapılır ki memleketin sağlam kuvvetlerinin, milletin havasının, şartların, ger- çeklerin buna başarı şansı vermediği ortadadır. Buna rağmen bir ser- güzeştçi çıkıp ta şansını denemeye kalkışmaz mı? Böylesi her memle kette olur. Her memlekette bu davranışın ihtimali neyse, bizde de odur. Ama har şey gösteriyor ki sergüzeştçinin artık arkasına toplanacak adam sayısı da fazla olmayacaktır ve teşebbüs süratle bastırılacaktır; Bunun millete, memlekete bir fayda getirmeyeceğine dair olan kati ka- naat birbuçuk yıl içinde içerde yerleşmiştir, dışarda da mutlaka yerle- şecektir. Gözden hep uzak tutulan, İsmet Paşanın hep söylediği bir husustur: Silâhlı Kuvvetler, politikanın dışına çıkıp bir demokratik sistem içinde, bir Anayasa nizamında Meclisin, bir meşru hükümetin emrinde memle- ketin iç ve dış güvenliğini sağlamaktan başka hakikaten gaye, hedef, arzu taşımamaktadır. Buna her uçtan mani olmaya çalışanlar vardır. Ama Ordu, memleket için, bildiğimiz Demokrasiden başka çıkar yol ol- madığını "Paravanalı İktidar" usulünün bir saçmalıktan ibaret bulun- duğunu ve bugün iktidarda alan ekibin içindeki nüfuz sahiplerinin de kalplerinin aynen kendi kalpleri gibi çarptığını, dertleri gördüklerini, hu- lâs ile çare aradıklarını bilmektedir. O bakımdan, uçlar dertlerine yansınlar! bahı erken saatlerden itibaren baş- layan çalışmalar böylece son derece yoğun bir şekilde salı gününe kadar devam etti. Bu arada Bekataya ya- --- olan çevreler Özel Kalem Mü- dürlüğü gibi- A.P. organı olan ga- zeteleri tek tek tarayarak 27 Mayıs Devrimi aleyhine kaleme alınmış o- lan ve D.P. devrini geri getirmek amacıyla Kayserideki mahkümlara yazılmış methiyeleri tespit Kesilen bu kupürler ilgili dosyalara tarih sırasına göre yerleştirildi. Em- niyet teşkilâtının çalışmaları ise a- lâka çekici oldu. Bulunan bir resim veya teyple tespit olunan özel bi konuşma birçok A.P. linin ipliğini pazara çıkarıyordu. Politika o bezir- 5 ettiler.. gânlarının hacı hoca, şeyh sakalı ö- perken çekilmiş resimleri tebessüm- lere sebep oldu. A.P. nin ilk kurulu- şundan bu yana gürültülü kongre- lerde pervasızca çekilen (o nutuklar, yapılan vaadler okuyanların da, din- leyenlerin de tüylerini diken diken edecek kadar tehlikeliydi. £ Bilhassa dost toplantılarında kendilerini kim- senin dinlemiyeceğinden emin ola- rak yapılan sohbetlerde tespit edi- len bantlar 27 Mayıs öncesini geri getirmek için girişilen bütün ka- ranlık lm açıkça ortaya koymaktay ml haftanın başlarında Salı günü, elde edilen bütün bu de- liller bakanlıkta toplandı. O gün sa- AKİS/18