2 Mart 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

Oyun: "Aslan Asker Şvayk" (Oyun, 2 bölüm). Yazan: Jaroslav Haşek (Roman halinde). Oyunlaştıran: Charles Apotheloz. Çeviren: Salâhattin Hilav. Tiyatro: Arena Tiyatrosu. Sahneye koyan: Ergun Köknar. Dekor: Çetin İpekkaya - İbrahim Tufan. Kostüm: Mehmet Güleryüz. Projeksiyon: Jean Monod. Karton filmler: Jean Monod - Ernest Ansorge. Müzikleri derleyen: Timur Selçuk. Dansları hazırlayan: Nil Gerede. Işık: Asaf Çiyiltepe - Yalçın Erdener. Ses, Montaj: Faruk Yener - Semih Torunoğlu. Konu: Pragda, köpek satarak geçinirken Avusturya gu Şvaykın cephe gerisinde ve cephede başından ge- çenler... Buna Mehmetçiklerin alınyazısı, ezeli çilesi de diyebiliriz Oynıyanlar: Kırka yakın kişisi olan oyunda bazı sa- natçılar iki, üç, hatta dört rol oynuyorlar. En önemli- leri şunlar: Genco Erkal (Şvayk), Ani Şahnazar (Bn. Müller, Hizmetçi), Ergun Köknar (Kahveci Palivec, Barones von Botzenheim, Albay Kraus, Papas Marti- nec), Çetin İpekkaya (Sivil Polis Schneider, Hastabakı- cı, Teğmen Lukaş), Asaf Çiyiltepe (Komiser, Çek Ge- nerali), Tunca Yönder (Yargıç, Askeri Doktor, Candar- ma, Avusturyalı General), Tolga Aşkıner (Akıl hasta- lıkları uzmanı, Gardiyan, Yüzbaşı König, Avusturyalı Albay Sagner, Binbaşı Wolf), Ege Ernart (Akıl has- talıkları uzmanı, Askeri Papas, Candarma Çavuşu, Al- man Generali), Serpil Gence (Kathy, İhtiyar köylü ka- dın, Karşılama Komitesi temsilcisi) ves. (7 kadın, 31 erkek rolü). Beğendiğim: Bu antimilitarist hiciv oyununun özün- deki insancı duygular. İnsanoğlunun savaş karşısında, yüzyıllardanberi değişmeyen kaderini, gülünçlüğü için- de trajik taraflarını, belirtmekte yazarın gösterdiği us- talık. Ergun Köknarın oyun, projeksiyon, film, müzik, ışık karışımı temsile, bütün bu unsurlardan akıllıca faydalanmasını bilerek, kazandırdığı ahenkli bütünlük, sürükleyici ifade. Jean Monod'nun her bakımdan başa- rılı desenleri. Oyunun bütün yükünü, şaşılacak bir ra- hatlıkla, hafiflikle taşıyan Genco Erkalın, Şvayk'daki doyurucu, inandırıcı kompozisyonu, Öbür rollerin he- men hepsinde, rejinin genel üslüp çerçevesi dışına çık- mıyan, ölçülü, özenli oyun birliği. Hele Ani Şahnazarın Bn. Müller'i, Serpil Gencenin Kathy'si, Ergun Köknarın Kahvecisi ile Barones von Botzerheim'ı, Asaf Çiyilte- n Komiser'i ile çek Generali, Tunca Yönderin Yar- içi "İle avusturyalı Generali... Begenemedigim: Tiyatroya, tiyatrodışı unsurlar ka- rıştırılmış olması. Projeksiyon yetmiyormuş gibi bir Arenada "Aslan Asker Svayk" Mehmetçiğin ezeli çilesi de filme yer verilmesi. Bu konuda, Avrupada yapılan denemeleri tekrarlama'-.tansa, daha "tiyatro" kalacak bir başka sahne düzeninin araştırılmamış, denenmemi» olması. Sonuç: "Aslan Asker Şvayk'' bu mevsimin en yemlik çi, en başarılı denemelerinden bizi olarak anılacaktır. Lütfi AY AKİS 29