3 Temmuz 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 5

Haftanın İçinden Asıl A dnan Menderes adında bir adamın, Türk milleti ta- rafından aranılabileceğini sanmak için bu topraklar üzerinde yaşayan insanları hiç tanımamak lazımdır. Adnan Menderes adında bir adara şeriatın kestiği par- mak gibi bir ipin ucunda sallandırılırsa, bu topraklar üzerinde yaşayan tek ferdin kılı kıpırdamaz. Zira Ad- nan Menderes adındaki adam, ne mazisi ne de İstik- bali bulunan bir gölgeden bem şey değildir. Türk top- geçmiştir. Zaten, üzerindeki kudret hırkası ei eli tan bu yana, kal ml çapının bun başka b şeye müsait bulunmadığım da ii O halde, milleti İnkılaba ge baş kaldırmaya teşvik Meresli lerinin dayandıkları, kuvvet aldıkları zemin nedir Böyle bir zeminin bulunmadığını, bu gibi kimsele- rin hayalât üzerine hesap yaptıklarını, efsanelere bel bağlayarak teşebbüse geçtiklerini söylemek kolaydır. unların meczup olduğunu ilan da zor değildir ve bir nisbet dahilinde gerçek budur. Ancak, madalyonun bir de Öteki iğ bulunduğunu görmezlikten gelirsek ba- şını kuma gömmüş deve kuşundan farkımız kalmaz. İhâlalin onüçüncü ayını dolduruyoruz, ihtilâlin bu onü- çüncü ayındaki İhtilâl aleyhtarı kıpırdanışlar, birinci aya nisbetle belki onüç, belki yüz onüç defa fazladır, dikkati çekmektedir, gazete sütunlarını işgal etmek- tedir, "Menderesi arıyorlar, zira menfaatleri haleldar oldu; Menderesi ortadan kal vo bütün m kı- rılacaktır” tarzında bir düşünce, derdin dev: lama- yacak kadar basittir, iptidaldir. Fert olarak çe bugün bir çok eşi aramızda yaşıyan, faaliyet gösteren, bir kütleyi de pek âlâ avlayabilen demagog ve yüzsüz- lüğü en tesirli silâh sayan politikacı tipinin bir örne- ğinden başka şey değildir. Ama, geniş halk tabakaları için Menderes bir iktisadi düzenin adıdır. Topluma ve- receğimi a iktisadi düzen o düzenin avantajlarını geniş alk tabakalarına sağlamazsa, biz Adnan Mender füzeye koyup aya göndersek zuluziik. tonlarını yok edemeyiz. Buna mukabil, bizim iktisadi düzenimiz o düzenin üstüne çıkarsa, bunu başardığımız gün Ad- nan Menderes adındaki adamı sokağa salıverin, bir tek kul dönüp te suratına tükürmen bile.. Yarınki saadeti- mizi, rahatımızı ve güvenimizi bir kaç kırtıpil adamın canında değil, b izim kendi elimizde tuttuğumuzu - sek ona göre Hayran imkânını buluruz. Gerçek tıl- sımlı anahtar, İktisadi düzendir. Menderesi, Türk toplumunu tahlil eden pek çok kimse başka faktörlerin sembolü saymıştır. Cehaletin, geriliğin, taassubun onda kendine bir şampiyon, bir evliya bulduğu çok söylenmiştir. Oyların ona böyle ka- nallardan ei ri bir inançtır. Halbuki Türki- Coğrafyası, unun şaşmaz tekzibidir. Men- ya pm ayı göze alal ni son seçimlerde, okuma yazma nisbeti en düşük Ct aydınlığın, ileriliğin, laikliğin aran olan C. H. P. lehinde oylarım kul- lanmı; a mukabil ışıklı bölgeler D. *p. ye bağlı kalmışlardır. Bani sebebi, Türkiyede iktisadi düzenin, hemen bütün batı demokrasilerinde olduğu gibi seçim- lerin en önemli unsuru oluşudur. Tek çeşit mahsul yetiş- tirdiğinden dolayı müstahsilden ziyade müstehlik va- sıf taşıyan bölgelerde seçmenler, 1957 yılında iktisadi düzen kendileri için çok bozulmuş olduğundan yıldız- AKİS, 3 TEMMUZ 1961 İfrit larını Menderesin arabasına bağlamaktan vazgeçmiş- lerdir. Bozukluk doğudan batıya doğru süratle gelmiş- tir. 1960 yılında, çeşitli mahsul yetiştiren bölgeler hal- kı dahi rahatsız ML O yüzdendir ki, bir yeni se- çimde azanma şansı mutlak bulunuyordu. Bir sabah D. P. nin memleketin başından uzaklaştırıl- dığı görüldüğünde, milletçe bundan dolayı rahat nefes alınmış ve Menderes insan hafızasının o kadar sık bah- settiği nisyanına ei O günden bi ir "Menderesi orama" temayü- lü başlamışsa, nl sebebi İktisadi düzenin geniş halk tabakaları için 1960'a nazaran dahi bozulmuş obuasın- da görmeliyiz. Tahrikler, fesat tohumları, zararlı pro- ği beyannameler, kuyruklar ve kuyruk avcı- ları ar, sebepten ziyada neticedirler ve vasatın İk- tisadi düzendeki ni dolayısıyla faaliyete mü- sait hale gelmesi üzerin çıkmışlarda. Eğer bugün halinden “Şikâyetçi herkesi kayrak, fesatçı, sa- botör veya komünist saymaya kalkışırsak çok hatalı bir hesap yapmış oluruz. İntikal devrinin keşmekeşi i- çinde istikrarın kurulamaması sonucu hayat herkes için güçleştiğine göre, menfaatleri hakikaten Mende- resin yıkılmasıyla haleldar olmuş bir avuç istismarcı- nın sesi akis bulmaktadır. Ne pembe, hattâ tos. pembe gözlüklü Maliye Bakanının çizdiği ve herkesin müsteh- zi seyrettiği levhalar, ne Radyo Gazetesini aratan Olay- lar ve Yankıları saatinin övmeleri midelerin gurultusu- nu susturabilmekte, omuzlardaki yükün ağırlığım ha- fifletebilmektedir. Bu millet Menderes gibi bir zibi- dinin peşinde gitmez. Ama Menderesin kolay politika- sından gözleri kamaşmış halde o iktisadi düzenin avan- tajlarının geri gelmesini isterse ve onun bu arzusu hiç karşılanamazsa toplumda sular bir türlü (durulmaz. İşin kötüsü şudur ki her polis tedbiri piyasanın acıt- masını biraz daha geciktirmekte, piyasanın açılması- nın her gecikişinde İnkılâp aleyhtarı hayalperestler ü- mitlerini bilemektedirler. Durumun, seçimlere kadar böyle sürüp gideceği bi- linen bir ri Nitekim m 9 Temmuz- ilânı da yapılac: mmuzda seçim gün gününün belli olacağının öğrenilm esi ve nene devrin dağın ar- kasından çıkıp göle ari mn ruhlara bir can- lılık vermiştir. T b ğe he çok rai düzenle akal akim bugünden bul ederek n etmezse ve bunu Vi başını palm iktisat “kitaplarından kaldırıp memleket realitelerine balmazsa Menderesin son erdeki agar işin başında düşer. Ballanmaya a Türkiye mânada enflasyonun bir umacı olma- dığı, Sçik Ye veren bir bütçenin ve Merkez Bankası kay- naklarına başvuran bir Maliyenin her ahvalde bir fe- laket sayılmaması gerektiği, asıl tehlikenin munkabız bir iktisat, politikası olduğu hatırda tutulursa Mende- res devrinin hasreti diye bir hasret, bu topraklarda ba- rınmaz Bu; günkü manzaraya dikkatle ve peşin hükümler- den sıyrılmış olarak bakmak sosyal düzenin İktisadi düzen derecesinde önemli olduğunu, zaten bu ikisinin kekeli sıkı sıkıya alâkalı bulunduğunu görmeye . Cadı Kazanları U gerçeği göz önün- diare pek çok boş ıstırabı önlemiş oluruz. 5