18 Nisan 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

Erzurum Şeker Fabrikası Uyusun da büyüsün... meblâğ, "döviz olarak çok yüksek" bulunduğundan -eskiden acaba neye bulunmuyordu?-, fabrikaların — bazı aksamının dahilde imaline karar ve- rilmiştir. 4 Ağustos kararlarının zoruyla başlayan bu toparlanma gayretinin lâfta kalmamasını ve uzun ömürlü olmasını temenni etmek lâzımdır. Yabancı gözüyle kalkınma eçen hafta Londranın meşhur Fi- nancial Times gazetesi, Türkiye hakkında bir sayfa işgal eden iki makale neşrettı İlk makale "Altı ay kadar e , 1 memleketlerindeki birçok 1tha1atç1 ihracatçı ve sanayi- cinin Türkiye kelimesini 1şıtmek bi- le tüylerini diken diken ederdi" cüm- lesiyle başlamakta, dış yardımlar dolayısile bu durumun — değiştiğini söylemektedir. Ama durum de- vamlı olacak mıdır? Financial Ti- mes'a göre. önümüzdeki — yıllarda Türkiyenin ithalât ihtiyacı 500 mil- yon dolardan aşagıya inmiyecektir. İhracatın da -ki son 9 yılın ortala- ması 300 milyon dolar civarındadır- 350 milyon doları aşması beklene- mez. Görünmeyen kalemlerin açığı da eklenirse, Türkiyenin açığı yılda 200 milyon dolardan aşağıya düşmi- yecektir. Kaldı ki, bir de borç tak- sitleri vardır. Açık nasıl karşılana- caktır? Türkiyeye şımdıye kadar gelen yabancı sermayen yekünu 85 milyon doları aşmamaktadır. NA- TO enfrastrüktür ve Offshore prog- ramları da mühim bir yekün tut- mamaktadır. Financial Times, bu- nunla beraber, iyimser bir ifadeyle önümüzdeki yıllarda 100 milyon do- larlık bir Amerikan yardımının Tür- kiyenin dış güçlüklerini yenmeye ka- -i geleceği netıcesıne varmaktadır. Gazeteye göre "Hiç şüphe yoktur ki AKİS, 18 NİSAN 1959 Ağustosta yardım anlaşmaları im- zalandığı zaman taraflar bu ihtiyacı Türkiye takdir etmişlerdir". Eğer İKTİSADİ VE MALİ SAHADA asgari kontrollarla birlikte kemer sıkma politikasından vazgeçmezse Amerika — —ve temelen — başka memleketler- bu yardımı verecekler- dir. Financial Times, bunun sebebi- ni de açıklamaktadır: Son — derece antikomünist, Batıya NATO ve Bağ- dat paktıyla bağlı Türkiyenin siya- si durumu, yardımın — verilmesinde başrolü oynamaktadır. Yani daha cık bir dille, yardım iktisadi kalkın- ma beğenildiği için değil, fakat siya- si sebepler yüzünden yapılmaktadır. Yalnız yardımın bir işe yaraması, kemer sıkma politikasında devama ve kontrollerden — vazgeçilmemesine bağlıdır. Gazete, "Türk bankaların, yardımın şartlarından birinin Tür iktisadiyatı üzerinde dış kontrolün kabulü olmadığını ispat için çabala- malarına rag en, dış kontrolün mev- cudiyetini" belirtmektedir ve dış yar- ımın bu sistem içinde devam edece- ğini söylemektedir. Yalnız yılda 100 milyon dolar civarındaki dış yardı- mın Türkiyenin önümüzdeki yıllar- da karşılaşacagı dış tediye güçlükle- rini halletmesine imkân yoktur. Türk iktisadiyatının normal işlemesi için hususi sermaye. NATO, Offshore yardımının dışında asgari 300 milyon dolara ihtiyaç vardır Ümitler, Turkıyede petrol çıkma- sı İhtimali üzerinde toplanmaktadır. 1959 İkramiye planı 1 BZ PEÜLYONM LİRA değerinde İSTANBULUN EN MUTENA YERİNDE APARTMAN DAİ- RELERİ VE ZENGİN PARA İKRAMİYELERİ Çekilişler : Son yakırım : 18 - Nisan - 1359 - Şubat - 1959 18 - Haziran - 1959 18 - Nisan - 1958 28 - Ekim - 1953 29 - Ağuslüs « HGC 25 - Aralık - 1953 45 Eyllll - 1959 (ÜÖğrenci bursu ikramiye çekilişi ) 28 - Aralık - 1953 - Ekiri - 1950 Ülk Çekliş : 10 » Kisaa « iâğğ ST 21