6 Eylül 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER Esad Budakoğlu. Başbakan Sıtkı Yırcalımn yakın arkadaşı gibi Mecliste Balıkesırı temsıl eden Adalet Bakanı Esad Budakoğ- lunu da başkentten getirtmişti.. Pa- zartesi sabahı Budakoğlu — vilâyette Başbakan tarafından kabul — edildi. Başbakan kendisine Sıtkı Yırcalıyla bir akşam evvel arasında cereyan et- olan dramatik görüşmeyi nak- Adalet Bakanından Sanayi Ba- kanı nezdinde — tavassut istiyordu. Hakikaten o gün — öğleden sonra, Cumhurbaşkanı Celâl Bayarın İzmi- re uğurlanışını müteakip iki Balıke- sir milletvekili Hilton otelinin salon- larında bir görüşme yaptılar, Fakat tavassut bir netice vermedi. — Zira Sıtkı Yırcalının istifası fevri değildi, basit bir "beyanat çelişmesi" nin i- zam edilmesi yüzünden vuku — bul- muyordu. Bu, ne zamandır düşünü- "Grup ayaklanması na karşı bu se- fer D, inde bir "Bakanlar, ayak- lanması' baslıyordu Zihinlerde Ne— dim'i enin, Samed Ağaoğluni hattâ Esad Budakoglunun derhal Yırcalının ve Kalafatın isim- leri yanında canlan Kalafat hikâyesi min Kalafatın Devlet Bakanlı- ğından istifası tam bir sürpriz oldu. Zira kısa boylu Bakanı pazar- tesi günü herkes Galata rıhtımında ayarı Uuğur- i Bayar, Ko- a olarak sadece Dr. Namık Gedik bu- lunuyordu. Emin Kalafat kalabalık arasında, kalmıştı ve ancak dikkatli gözler tarafından seçiliyordu. Dev- letin bugünkü dört büyüğü Devlet Bakarana fazla iltifat etmemişlerdi. Ama gene de hemen salı günü A..A. Bayar - Koraltan - Menderes - Gedik Devletin dört büyüğü Itıp taşınılmış, bazı arkadaşlarla is- tişare edildikten sonra kararlaştırıl- mış bir istifaydı! Nitekim o gece bız— zat Başbakanın emriyle nayi Bakanının ıstıfa ettıgı bıldırıl— di. Haber geç vakit İstanbul gazete- lerinin sekreterlerine — geldi ve bir bomba tesiri yaptı. Fakat — gazete :sekreterlerini bir başka sürpriz da- sam haberleri sırasında Devlet Ba- kam Emin Kalafatın da istifa ettıgı— ni bildirdi., Sıtkı Yırcalı ve Em Kalafat!- İkisinin de D. P. Genel I— dare Kurulunda âza olması hâdise- nin ehemmiyetini ve çapını' bir anda değiştirdi. Gazeteler süratle âyıldı- lar. “Kağıt meselesi" derhâl ikinci plâna geçti. Menderes V. kabinesin- de başlayan çözülme bütün dikkat- leri üzerinde topladı. Geçen defaki 6 nin onun da istifasını yayınlayacağı kimsenin hatırına gelmiyordu. Bir ara akla let Bakaranın bizzat mı istifa ettıgı yoksa istifa ettiğini kendisinin de radyodan mı öğrendiği suali geldi. Zira Emin Ka- lafat hayli zamandır gözden düşmüş- tü ve Başbakanın yanında Dr. Sa- roldan tevarüs ettıgı yerim artık ta- mamiyle Dr, Namık Gedike kaptır- mıştı. Kabi neden ayrılmasının bir gün meselesi haline geldiğim de her- kes biliyordu. Döviz komitesine da- hil bulunduğu halde yeni — kurulan Koordinasyon komitesinde kendisine yer verilmemesi gözden kaçmamıştı. Sanki herkes "Hâlâ ne bekliyorsun, artık gitsene" diyordu. Fakat Sıtkı Yırcalının. istifasıyla bir darbe yedi- ği muhakkak olan Menderesin tam bu sırada Emin Kalafatın da ayrıl- masından hoşlanmayacağı tabii bu- lunduğundan hâdisenin mahiyeti de- ğişti. Kabineye eski Halkçıların gir— mesi böylece kabineden eski Dem ratların ayrılmasıyla aynı — zam ana tesadüf etti. Bu haftanın başında bir mu halıf Anka eri pıre dışarı" dedi. Mart içeri, Teşbıh sıyası çevrelerde tuttu. Tehlike çanları H areketin doğrudan doğruya Ad- nan Menderesin kurduğu — veya kurmak istediği sisteme müteveccih bulunduğu çarşamba günü artık her- kesin malümuydu. Bu sistemin bir çıkar sistem olmadığı açıktı. edenler Başbakanla çalışmayı dettiklerini böylece göstermiş yorlardı. D. P. ye bağlıydılar. kat kanaatlerince Menderes başkasına terketmeliydi. de hakikaten perişan hale bulunan D. P. içi midi bundan ibaretti. şında bu ümidin tahakkuku yolun- da, başta Sıtkı Yırcalı, mücadele e- deceklerdi. Sıtkı Yırcalı bu sefer — avantajlı bir şekilde hükümetten ayrılıyor ve Grubtaki muhalifler arasına katili- tahkikat açılması bırakılmış Bakan etmiş Bakan" di. Yırcalının bu isti- fasının politik bakımdan son derece başarılı olduğu hiç kimsenin gözün- madı. Başta basın, umumi efkâr derhal onun yanında yer aldı ve kendisine geniş kredi açtı. mesele, Yırcalının hakikaten bu gi- dişe muhalif olup olmadığı, — acılan krediye lâyık bulunup bulunmadığı- Vaziyet ne olursa olsun Yırcalı-' nin etrafına Grubtan kimsenin top- lanmaması ve 'Bakanların ayaklan- ması" nin bir yeni "Grup ayaklan- ması" haline gelmemesi için Mende-' res taraftarları derhal harekete geç- tiler. Fakat bizzat bunlar Yırcalının kuvvetini küçümseyemiyorlar ve p. içinde — kuvvetli bir mücadelenin cereyan edeceğini ifade ediyorlardı. Bir arena: Kongre enel İdare Kurulu âzası Bakan- ların D. P. nin yapılacağı söy- lenilen Büyük Kongresi — arefesinde Menderesin yanından ayrılmalarının mânası da goz en kaçmadı. Bilhas- sa üyük idarecileri ara- lirmesi. parti çevrelerinde hiç iyi kar- şılanmamıştı. İleri sürülen — mucip sebepleri tatminkâr bulanlar pek az- dı. İstifa eden Bakanların Kongrede u tezi savunmak — istemeyecekleri anlaşılıyordu, Istıfaları kendilerine Kongrede de bir hareket kabiliyeti sağlayacaktı. Fakat Menderesin mu- alifleri Genel Başkana karşı asıl mücadeleyi Büyük Kongrede değil eclis. Grubunda . düşünüyorlardı. Şimdi başlarına liderlik yapabilecek. AKİS, 6 EYLÜL 1951