13 Temmuz 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

af S0 AA Mareşal Zukov Perde arkasında baş rol Orta Asya çöllerinin ekilebilir a- razi haline getirilmesi, hayvancılığın teşviki hayat seviyesini yükseltebilir- di. Mesken inşaatının hızlandırılması ve sendikaların işçi menfaatlarıyla alâkalanmaya teşvik edilmesi işçi kitlelerinin uyuşukluğunu azaltabilir- di. Sanayideki ademi merkeziyetçilik ise demokrasi yolunda atılmış bir a- dımdı. Dış politika —sahasına — gelince, Stalincılerın tasfiyesi şüphesiz peyk- lere karşı daha liberal bir siyasetin takibini kolaylaştıracaktı. Nitekim Gomulka'nın Polonyasında son deği- şiklikler memnuniyetle karşılanıyor- du. Son değişikliklerin iki blok ara- beklenebilirdi. Almanyanın birleştirilmesi de artık bir hayal olmaktan çıkacakt ma her şeye rağmen, R syada- ki son değişiklikleri Rus_vanın tek ta- l şılıklı tavizlerle halladileblleceb ar- tık Aanlaşılmıştır. Soğuk harbe hir vermek istiyorlarsa Batılılar da bir takım fedakârlıklara katlanma- lıdırlar. Aksi halde soğuk harp de- vam edecek, Moskovadaki son deği- şiklikler. de.bir mâna ifade etmek- ten uzak kalacaktır. AKİS, 18 TEMMUZ 1957 s dış siyasetinde hakiki bir de- klşiklik ancak Batı siyasetinin de değişmesiyle mümklin olacaktır. Silâhsızlanmcı Karşılıklı teklifler Birleşmiş Milletler Silâhsızlanma Tâli Komisyonu Mart ortalarında çalışmalarına yeniden başladığı za- man, hemen bütün Batılı müşahitler, bu görüşmelerin de onbir yıldan be- ri Ruslarla yapılmakta olan diğer görüşmelerden farksız bir şekilde ba- şarısızlığa ulaşacağını — sanmışlardı. Ancak çalışmalar ilerledikçe Rusla- rın bu sefer işi ciddi tuttukları anla midi gün geçtikçe biraz daha artıyor- du. Gerek Rusları, gerek Amerikalı- ları bu bahiste mutlaka bir anlaşma- ya vaymaya zorlavan sebeplerin ba- şında halk efkârının baskısı geliyor- Atom âlimlerinin yayınladıkları muhtelif beyannamelerden sonra bu iki büyük devlet Aarasında girişilen atom silâhlanması yarışının tehlikele- ri daha iyi anlaşılmış ve bütün dün- yada gelecek nesilleri bilyük bir felâ- ketten korumak maksadıyla, bu ya- rışın durdurulması hususunda geniş bir kampanyaya — girişilmişti. Bu kampanya neticesinde Birleşik Ame- rika atom teertibelerinin durdurulma- sı yolundaki Sovyet tekliflerini bazı şartlarla kabul edeceğini — bildirdiği gibi, Sovyet Rusya da, gene bazı şartlar dahilinde, Eisenhower'in si- lâhsızlanmanın havadan kontrolü tek- lifini kabul etmeye mütemayil görün- meye başl mıştı. Ancak bu safhaya gelmek, her iki DÜNYADA OLUP BİTENLER devlet için de sanıldığı kadar kolay olmamıştı. Amerikan delegesi Harold Mart ayından bu yana büylik gay— retler sarfetmişti. Bundan Ş Batılı müttefikleri de başlarının Üüzerinde Sovyet uçakları- nın dolaşması ihtimalini pek hoş kar- Bazı Amerikan ida- görüşlerine iştirak ediyorlar ve Rus- lara hiç bir surette güven olmayaca- gını ileri sürüyorlardı. Bu bakımdan, Stassen, bir yandan Ruslarla şirken diğer yandan da temsil zümre ile uğraşmak mecburiyetinde kalıyordu. Eğer Amerikan temasilcisinin ça- tışmalarına karşılık Sovyet deleğesi Zorin de Sovyetlerin silâhsızlanma mevzuunda bir anlaşmaya varmayı hakikaten istediklerini gösteren mu- kabil bir teklif yapmasaydı. Stassen'- in bu gayretleri boşa gitmiş olacaktı. Bu teklifte, Zorin, ato.a silâhları de- nemelerine iki veya Üç yıl için ara ve- rilmesini ve bu hususun İngiliz, A- merikan ve Rus topraklarında bulu- nacak Birleşmiş Milletler anülşahıt- leri tarafından xontrol edilmesini tek- lif ediyordu. Gerçi bu teklifinde Za- rin havadan kontrol mevzuunda hiç birşey söylemiyor, Birleşik Amerika- nın atom silâhlarının imalinin tahdit edilmesi ve silâhsızlanma bahsinde varılacak anlaşmanın meselâ Alman- yanın birleştirilmesi gibi bazı politik meselelerin halline de hizmet etmesi gibi teklifleri cevaplandırmaktan u- zak bulunuyordu ama, biltün bunla- gene de ileri ammış bir geçen haftalar iclnde Silâh- misyonunun bütün ça lşmalnrı Amerikan teklifleriyle Harold Stassen ve Zorin İnsanlar konuşa konuşa anlaşırlarmış!.