9 Mart 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

DÜNYADA OLUP BİTENLER. rından su sızmıyordu Yemendeki İn- giliz "tecavüz'ünü takbih etmekte muttef'ktıler Fakat EFisenhower doktrini hakkında ne dükleri henüz sarih bir şekilde bilinmiyordu. Tebliğdeki unutkanlıgı Suud ve Na- sır arasında ir görüş farkına mı hamletmelıydı, yoksa Dört Arap şefi, plân Kongre tarafından resmen tas- vip edilmeden önce vaziyet almayı mevsimsiz mi buluyorlardı? — İngiliz yardımı kesildiğinden beri para sıkın- tıları içinde bunalan Ürdünün Başba- anı Nebulsi, dört memleketin tam bir görüş birliğine vardığını söylü- ordu. Fakat bu varılan görüş birliği Amerikan plânının lehinde miydi, a- Ieyhınde mıydı" Bu sualin cevabı he- nüz meçhuldü. Bilinen şey, Suudun Nasır ve Şükrü el Kuvvetliyi Ameri- kanın iyi niyetlerine inandırmak için hayli gayret sarfetmiş bulunduğuydu. Amerika Yahudilere — taraftar değil- di; karşılığında hiçbir taahhüd bekle- meden Arap memleketlerine yardım etmeye hazırdı. Rusyaya meyletme- mek şartıyla, Mısır ve Suriye istedik- lerini yapabilirlerdi. Bu durum karşı- sında Nasırın Eisenihower doktrinini reddetmemesi pek âlâ imkân dahilin- deydi. A.B.D. Amca ve haşarı yeğenler Suveyş Seferinin iki yaramaz ço- cuğundan biri, Fransız Başbakanı Guy Mollet, nıhayet sonunda — Eis oldu. Washington'da Kral bar görmediyse de, karşılama gene de sıcak ve samımıydı e, iki haşa- rıyı daha uzun müddet cezalandırmak arzusunda değildi. Daha Mollet Ame- rikaya ayak basar basmaz petrol al- mak için 100 milyon dolarlık bir kre- di üzerinde anlaşmaya varılmıştı; Pa- risteki otomobil sayısı gene artmış ve yollar tiıkanmaya . Bütün geçen haftanın enhower'le — görüşmeye Fransız Başbakanı Suud kadar iti- olsa aile efradından biriydi. görüş farklarına rağmen tıpkı İngiltere gibi, Amerikanın tabit müttefikiydi. İsrail takip Mollet'nin seyahati, en çok tarafından dikkat ve alâkayla ediliyordu. as on'u Gazze ve Şerm el Şeyh bolgelerı hakkında daha insaflı davranmaya sev için, Ben- Gurion hukumetı Mollet nin avukatlı- ğına güveniyordu. tekim ancak Mollet'nin Amerika a gelmesinden sonradır ki İsrail meselesi hal yolu- na girmeye yüz tutabildi. İsrail Bir- leşmiş Milletler kararlarına bu iki bölgeden çekilmeyi kabullendi. Bu haftanın başında yaşlı fakat ener- jik Başbakan Ben-Gurion, İsrail or- duları Komutanı General Moshe Da- yan'a Gazze ve Akabe bölgelerinden çekilme emrini -verdi. Ben-Gurion emri verdiği zaman "çocuklarımıza döğüşmeleri için emri ben , verdim, 16 Şimdi onlardan çekılmelerını ham eden de gene benim" d, esnada yetmışlık başbakan goz yaş— larını zaptedemiyordu. Vakıa İsrail arzu ettiği kadar sağ- lam garantiler elde edemiyecekti, ama Amerikaya Şerm el Şe yhten serbest geçit hakkını tanıttı ve Gaz. dailerin yeniden faaliyete geçmesının önlenmesini temin etti Mollet ve Eisenhower'in müzakere ettikleri ikinci bır mesele de, şüphesiz meselelerinin dü- ğüm noktası Kahireli diktatördü. Ameri ayı Mısırlı Albaya karşı yumuşak yüz gostermekle ıt— ham ediyordu. Gerçi Amerika sıra karşı beslediği itimadı t ama y le kaybetmişti; Nasırı önüne dikilen bir mania olarak görmeye başlamıştı. dem Kahireli Albay mevcut- tu ve Arap aleminin en nüfuzlu şah 1st1r— . Bu etti. Mollet, tarafsız ve bırleşmış bır Almanya fikrini üdafaa fikri eskiden olduğu kadar kotu bul— mayan Eisenhower, Fransız nım alâkayla dinledi. sonbaharda Uç Batılı devlet, nın karşısına yeni fikirlerle çıkacak- lardı. Yalnız şu farkla kı Fransa ve İn- gıltere önümüzde uhtemel Dort— r Konferansında eskısınden çok ha az tesirli olacaklardı. Talihsiz Su— veyş Seferinden sonra Sam Amcanın haşarı yeğenleri, Amcanın sözünü dinlemekten başka çare olmadığını öğrenmişlerdi. Ingiltere İşçilerin yeni zaferi eçen hafta İngiterede, meşhur Süveyş Seferinden sonraki ikinci Başkan Eisenhower - Başbakan Mollet Amca ile haşarı yeğen siyetiydi, —realist bir siyaset onun mevcudiyetini göz önünde bulundur- mak zorundaydı. Fransa, Naşirin teh- ditlerine pek fazla asmadan anal ve İsrail meselelerinin hallini daha uygun buluyordu. Fakat her şe- ye rağmen Nasıra karşı tatbik edile- cek muamele hakkı i merikan ve Fransız goruşlerınm müzakereler- den sonra da hiç bir değişiktik gös- termemesi kuvvetle — muhtemeldi. Fransa Orta Doğuda müşterek bir politika takibi hususunda ısrar edi- yordu; Amerika tek başına bir siya- set takibini uygun buluyordu Mollet ve Eisenhower görüşmeleri- nin üçüncü kısmını Avrupa meselele- ri teşkil ediyordu. Rusyadaki son de- ğişiklikler, lman vrupanın güvenliği seleleri, — silâhsızlanma bahsi müzakerelerin mevzuunu teşkil araseçimi yapıldı ve buda tıpkı birin- cisi gibi İşçi Partisinin galibiyetiyle neticelendi. İşçilerin adayı John Sto- nehouse 10 bine karşı 22 bin oyla ra- kibi Muhafazakâr Topseil'i olmaz demişlerdi. çiçek te açmakta gecikmemişti. üçüncü çiçek daha açarsa durum ne olacaktı? Muhafazakâr Partiyi tu- tan gazeteler Wednesbury de yapılan miş bir itimatsızlık oyu" olarak tefsir ediyordu. Daily Mail " oy nisbetleri- nin memleketteki umumi temayülü gosterdıgını yazıyordu. Seçim. hesaplarına aklı e Partisi uzmanları, ren İşçi yeni seçimlere gi- AKİS, 9 MART 1957