ULAŞTIRMA. Kaza neden oldu? Denizcilik mütehassıslarını hayre- te düşüren, Stockholm'la Andrea Doria'nın çarpışmasıydı. Bu nasıl o- labilirdi? İki gemide de radar var- ı. Sonra Andrea Doria batmıyacak şekilde ınşa edılmıştı Otomatik ola- rak kapan su geçmez bölmeleri vardı Gemmın sahipleri, Andrea Do- ria'nın nasıl olup da battığına bır türlü akıl erdiremiyorlardı. yapılırken bütün emniyet tedbırlerı duşunulmuştu Radar mütehassısla- "sıfır" olduğu hallerde bıle radarla mücehhez bir geminin karsıdan gelen — gemiyi 50 mil mesafeden farketmesi icab eder- di. Sisin radar cihazlarının neşretti- ği elektronik dalgaların yayılmasını önlemesi düşünülemezdi. Gemilerinin siluetlerinin civardaki kara parçala- rıyla örtülmesine de imkân yoktu. Acaba gemiler kesif sise ragmen çok süratle mi seyrediyorlardı? İsveçli Kaptan ne diyor tockholm gemisinin kaptanı 62 yaşında, 44 senelik denizci Gun- nar Nordensen ork'ta verdiği bir beyanatta gemideki iki radar ci- hazının da çarpışmadan önce ve son- ra işler vaziyette olduğunu bildirmiş ve avukatının tavsiyesi üzerine ka- zadan evvelki durum hakkında iza- hat vermemişti. Bir gazeteci kazadan kemen önce radarın işleyip işleme- diğini sormuş, avukatının ikazı üze- rine Nordensen bu suali de cevapsız EMNİYET SANDIĞI 1956 yılı Tasarruf Hesapları İkramiyeleri 450.000 liradır. Çiftehavuzlar'da Bahçeli Evler Apartman Daireleri Bahçelievler'de ARSALAR Ev, Apartman Dairesi ve Arsa'yı kazananlara (20.000) liraya kadar KREDI Zengin PARA ikramiyeleri Ayrıca 1.560.000 Liralık Mesken Kredileri Her (150) liraya bir kur'a 18 Piero Câlamai "Andrea — Doria'cık.. bırakmıştı. Stockholm'un kaptanı bütün bildiklerini tahkikat esnasın- da anlatacaktı. Ortada dolaşan bir rivayete göre, Stockholm, kazadan evvel yanlış rota takib ediyordu, bu- nun farkına varınca kendi rotasına girmek istemiş ve bu keskin manev- ra netıcesınde sancaktan Andrea Do- a'ya bindirmişti. Kaptan Norden- sen bu hususta da birşey söyleme- di. Üzüntülü suvari aptan Piero Calamai İtalyanın meşhur kaptanlarındandı. İ- kıncı Dünya Harbinde gösterdiği ba— şarılardan dolayı Amerikan Hükü meti tarafından madalya ile taltif e- dilmişti. Onun bir hata yapabilece- ğine ihtimal verilmiyordu. Kazadan sonra Kaptan Calamai'yi ve gemiyi onunla birlikte terkeden müretteba- tı Amerikan destroyeri Edward H. Allen karaya çıkardı. Kaptan bir müddet İtalyan Sefareti mensupları ile İtalyan Denizyolları Şirketi tem- silcileriyle görüştükten sonra gaze- tecilere yazılı bir beyanat okumaga gayret etti. Sesi titriyor, üzüntü nün derecesi yüzünden belli oluyordu Kazadan bahsederken "gemideki ha- sar çok büyüktü, yolcuları ve mü- rettebatı tahliye etmekten başka ça- Vetlerinin gösterdiği yakın ilgiye ve yardıma teşekkür ediyor, ile de Fran- ce, Cape Ann ve Stockholm gemile- rine minnettarlıklarını arzediyordu. Kaptan bu beyanatını okuduktan son- ra Brooklyn Askeri ÜUssünde kendi- sine tahsis edilen hususi daireye git- ti. Kaptana polisler ve ordu men- supları refakat ediyordu. Yeni bir iddia Mutehassıslar Andrea Doria ile Stockholm'un neden çarpıştıkla- rını araya dursunlar, Frankfurt'ta çı- kan Abendpost gazetesi bu çarpışma- ya Amerikanın Pasifikte yaptığı Hid- rojen bombası denemelerinin sebep olduğunu iddia ediyordu. — Gazeteye göre, Massachusetts açıklarında biri- ken radyoaktif bulutlar iki gemının de radarlarının işlemesine mâni ol- Abendpost'un bu iddiası alâ- kalı çevrelerde heyecan uyandırmış- tı. Henüz kazanın sebebi kesin ola- rak bilinmiyordu. ancak teknik araştırmalardan sonra belli tı. Son bir habere göre Andrea Do- ria'nın seyir kurtarılmıştı. Bu kazayı aydmlatmak bakımından çok mühimdi. Gemilerin yanlış rota takib edip etmedikleri, radarın işle- yip işlemediği bu defterin tetkikin- den anlaşılacaktı. Andrea Doria'nın batarken çekilmiş fotoğraflarını in- celeyen denizcilik mütehassısları, ge- mide açılan rahnenin çok buyuk ol- duğunu, bu vaziyette hiçbir geminin kurtulamıyacagını belirtiyorlardı. Stockholm, Andrea Doria'nın san- cak tarafında jenaratör dairesinin bulunduğu yere çarpmıştı, — yaranın büyük kısmı su kesiminin altındaydı. Koskoca transatlantik, bir konserve kutusu gibi yarılıvermıştı Onbeş metre kadar genişlikte olduğu tah- min edilen rahneden bölmelere hü- cum eden suları tahliye etmeye im- kân bulunamamıştı. Stockholm'un geminin en hassas yerine çarpması yaranın derin olma- sına yol açmış ve Andrea Doria'nın en modern, en mükemmel emniyet tertibatı hıç bir işe yaramamıştı. İ- talyan gemi inşaat sanayiinin meda- rı iftiharı adetâ can çekişe çekişe, ağır ağır Atlantiğin derin suları al- tına kaynayıp gitmişti. Ölenler, Kazamn ilk günü hüviyeti — tespit edilemiyen dört ölüden bahsedili- yordu. Kazazedeler karaya çıkarıl- dıktan sonra vaziyet degışmıştı An- drea Doria'daki 1706 yolcu ve müret- tebattan 1060 1 kurtarılmıştı. Geri kalan 46 kişi. kayıptı. Bunlardan 10. unun öldüğüne muhakkak nazarı ile: bakılıyor, diğerlerinin kurtulmuş o- tabilecekleri ileri sürülüyordu. Ölen- ler arasında New York Times gaze- tesinin Madrit muhabiri Camille Ci- anfarra ile 8 yaşındaki kızı Joan da vardı. Cianfarra'nın karısı kamara- sında yaralı olarak sıkışıp — kalmış, saatlerce uğraşmadan sonra kurtarı- labilmişti. Cianfarra ailesi New York'a tatilini geçirmeğe gidiyordu. Stockholm tam onların kamarasının bulunduğu bölmeye vurmuştu. Bu darbe, Stocfcholm-Andrca Doria çar- pışmasını bize en iyi şekilde nakle- decek kalemi de kırmıştı. AKİS, 4 AĞUSTOS 1956 kayıplar