YURTTA OLUP BİTENLER Hükümet Bütçe nutku muharebesi Bu hafta Ankarada hemen hiç kim- senin farkına varmadığı ,sesiz fa- kat o nisbette amansız bir savaş ce- reyan ediyordu.Savaş hayli zaman- dır süren bir harbin parçası mahiye- tindeydi.Fakat pek çok şey gösteri- yordu ki taraflar kat'i bir neticeye varmağa gayret ettiklerinden müca- dele adeta bir meydan muharebesi mahiyetini almıştı.Çarpışanlar kud- retli Başbakanlık ile istikbal vaad eden Maliye Bakanlığı idi. Ortada nın ortalarında belli olacaktır. Yeni yıl bütçesine ait müzakere- ler Türkiye Büyük Millet Meclisinin umumi heyetinde ekseriya şubat ayı- nın 15'i civarında başlar.Adet ma- liye Bakanının bu müzekereleri uzun ve etraflı bir nutukla açıklamasıdır. Nu- tuk iktidar için o kadar ,mühimdir ki geçen seneye kadar Hasan Polat- kanın konuşmaları radyo vasitasiy- le aynen ve doğrudan doğruya Mec- listen memlekete verilirdi.Gerçi o zamanki bahar havası içinde Baş- bakan Adnan Menderes C.H.P.nin i- tirazı üzerine bundan vaz geçilece- ğini temin etmişti:fakat bir sene ev- velki vaadlerin unutulması işten bile dağildir.Zaten işin mühim tarafını da bunada aramamak lazımdır.Yeni ma- Hasan Polatkan'nın bütçeyi takdim nu- tuklarının havasını mı taşıyacaktır, yoksa yeni bakan ,bütçe komisyonunun- da takip ettiği usulü mü tekrarlıya- caktır? Hasan Polatkan stili nutuk- lar. Menderes hükümetlerinin iktisa- di ve mali politikalarının toptan mü- dafaasıydı.Bu nutuklarda altı yıldan beri duyduğumuz kelimeler,tabirler, hatta Başbakana ait olduğu bilinen terkipler bol bol yer alır,Menderes I, Menderes II, Menderes IHI, ün icra- atı var güçle savunulur, böylece on- ların mesuliyeti paylaşılır,büyük dö- DOĞUM TEŞEKKÜR Menderes - Köprülü Yürek yakan nüşler "doğruyu görme fazileti" ha- linde takdim edilir, arkada bıraktı- ğımız devrin panoraması çizilir, ta- bii C.H.P. her türlü ithama lâyık gö- rülür, Menderes hükümetlerinin bü- tün sahalarda akla gelebilecek poli- tikaların en iyisini takip ettiği bildi- rilerek memleketin hiç bir ciddi sı- kıntısının bulunmadığı ilan olunurdu. Nedim Ökmen ise yeni yıl bütçesiyle alâkalı olarak Bütçe, Komisyonunda başlayan müzakereleri filhakika se- CEMİYET HAYATI lefi gibi bir konuşmayla açmıştı. An- cak yeni Maliye Bakam İzahlarım çok kısa kesmiş, mevzu olarak sadece ve sadece 1956 yılı bütçesini ele almış, ilk üç Menderes hükümetinin mesu- liyetlerine karışmaktan dikkatle sa- kınmış, hattâ sonradan Başbakanın teyit ettiği bir takım yeni prensip- ler ortaya koymuştu. Bu tutum dik- kat nazarlarından kaçmamıştı. Her şey gösteriyordu ki Nedim Ökmen hatalı olduğuna inandığı eski iktisa- di ve mali politikanın mesuliyetini ü- zerine alarak kendisini yıpratmak niyetinde değildir. Hele "görülmemiş kalkınma" gibi artık dinleyenlere gü- lümseme arzusundan başka şey ilham etmeyen kelimeleri kullanmamakta- dır. Bilakis eskisiyle taban tabana zıt bir takım vaadlerde bulunmakta- dır. Bu vaadler senelerden beri yapı- lan tenkidlerin nihayet kaale alındı- ğını ispat ediyordu. Tabii Nedim Ök- menin konuşması Menderes IV. kabi- nesinin programının ana hatları için- deydi. Fakat getirdiği yenilik, eski- nin mesuliyet - ve varsa şerefini - paylaşmamasıydı İşin aslına da ba- kılırsa ilk üç Menderes kabinesinin nasıl çalıştığım bilenler o hükümet- lerin icraatında Başbakandan ve alâ- kalı bakandan başkasının mesuliyeti- ni kolay kolay göremiyorlardı. Hat- tâ bazı ahvalde alâkalı bakanın me- suliyeti itiraz etmemesinden ibaret kalıyordu. İktisadi ve mal! politika- da Ziraat Bakanının - veya Dışişleri Bakanının - payım aramak ise sa- manlıkta iğne aramaktan farklı de- ğildi. Gergin bir. hava Başbakanlık Turkıye Buyuk Millet tukta eski icraatın mesuliyetinin pay- laşılmasını istiyordu. Buna mukabil Maliye Bakanlığı o taraflarda de- ğildi. Takdim edilecek olan 1956 büt- çesiydi. Maliye Bakanı ancak ondan sorumlu tutulabilirdi. Gerçi D.P. programında mevcut hususları mü- dafaa etmek elbette ki bir D.P. li ba- İZDİVAÇ AKİS, 11 (ŞUBAT' 12956