22 Ekim 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURTTA OLUP BİTENLER Delegelerin kongreyi takip edişi lâf saatlerce uzatılırsa! Fee, ceğini, aynı yolda devam edeceğini Ge- nel İdare Kuruluna karşı açıkça 'bildiri- yordu. Bütün kongre müddetinde Dr. Mükerrem Sarol Genel Başkanın ve ba- kanların iki sıra arkasında oturmuştu a- ma Adnan Menderes'in son hareketi is- nat ediyordu ki ideal arkadaşının hakiki yeri kalbinin köşesidir. Bu hakikat kar- şısında bir çok delege: «— Demek bunca insanı feda etmek bunun ıçnmış iye düşünmekten kendini alam Menderes'in ilk konuşması Adnan Menderes silâhlarının ne oldu- ğunu ilk konuşmasında ortaya koy- du. Bu ilk konuşma neydi: Genel İdare Kurulu raporu mu yoksa bir hususi nu- r türlü şimdiye kadar kaç defa nun partizan maksatlarla kullanılmayaca ğını bildirmiş, resmen ve şahsen taah- hüd etmişti Şimdi, bir parti genel baş- kanının kendi kongresinde söyle- diği nutuk aynen ve iki saat müddetle veriliyordu. Partizan sıfatını bundan da- ha iyi hangi' konuşma taşınabilirdi ki... Adnan Menderes hitap ettiği kimse- lerin bir hafıza zaafına dnrar oldukları- na zanneden bir taktik kullandı. Bakınız, ne diyordu: «— ... Bu işin hazin olan tarafı bun- ca emek minnet ve mahrumiyet pahası- na kazatılmış olan mebuslukların o Za- man ayrılanlar tarafından kendi sahsi malları imiş gibi bizden gasbedilip — götü- rülmesi olmuştur. Bu bir siyasi gasptır ki milletlerin siyasi tarihinde misline rast lamak mümkün değildir. hiç değilse bu- na benzer bir hâdise son derecede nadir- " dir. 1945 i zaafına dinleyenlerin hafıza Evet. bu sözleri hatırlamamaları için bir 8 duçar olmalara gerekmez- miydi? — Fakat Adnan Menderes, galiba sadece kelimele- rin ağzından çıktığı anı kurtarmıya ça- lışıyordu. Nutkunun biraz ilerisinde bu- nu ispat etti. İsmet İnönü'nün 1950 se- çimlerinin arefesinde İstanbul'da Taksim, meydanımda söylediği bir nutku tahlil e- diyordu. - Zaten Dördüncü Büyük Kon- greyi açış nutkunum yarısı, bin defa ele alınmış bu nutka dairdi - Adnan Mende- res aynen şöyle dedi: «— İnönü o zaman şöyle diyor: Ge- çen beş sene zarfında bizim büyük mese- lemiz dış emniyet meselesi idi. 1944, 1945, 1946 senelermde hemen hemen yapayal- tehlikeli kaygımız olacak- meselesı başlıca önü'nün' nutkundan bu parçayı o0- kuduktan sonra Demokrat Parti Genel Başkanı aynen şu tefsiri yaptı: — Bu sözleri ille o zamanki iktidar partisi başkanı Türkiyenin 1946 dan 1950 ye kadar yalnız kaldığını ve emni- yet meselesini halledemediğini itiraf et- miş bulunuyor». Delegeler hayretler içinde kaldılar. İnönünün cümlesi yarım dakika evvel o- kunmuştu. Adam diyordu ki 1944, 1945, 1946 senelerinde hemen hemen yapayal- nızdık... 1946 ile 1950 arasından bahse- den kimdi? Evet, hatip her halde bir hafıza zaafını hesaba katıyordu. ütün açış konuşması aynı devam ediyordu. Hele Kongrenin niçin geç toplandığına dair olan kısan bir şa- heserdi Genel Başkan aynen şöyle de- mişti: Evvelâ, müsaade ederseniz Dör- düncü Büyük Kongremizin bugüne ka- dar gecikmesi! sebeplerine kısaca temas deyim. Bu sebeplerin yüksek heyetinizce bütün imâna ve sümulüyle ve kolaylıkla takdir edileceğinden şüphe etmediğimiz i g— çin meseleyi uzun uzadıya teşrih ve tah- lile lüzum görmüyor! liyelim ki. Büyük — Kongrenin seçerken, Genel Kurulunuz, dikkat ve te- enni göstermek lüzumunu duymuştur. Bunun memleketin yüksek menfaat- lerine uygun olduğu 'kadar şiar ve gayesi bütün mevcudiyetiyle memlekete hizmet olan partimiz için de hayırlı ve faydalı olduğuna kaniiz. e tşkılat kademelerının her hangi bir partili arkadaşımız- teşkilâtımızca ve parti tarafından paylaşıldığını hakika iç ve dış politikayı alâkalandıran hâdiseler ve partimizin kuruluşundanbe- ri kendi bünyesi içinde geçirmekte oldu- ğu 1stıhaleler Dördüncü Büyük Kongre- lunuyoruz.» Görüldüğü gibi bu sözler hiç har şe- yi izah etmiyordu. Hele teşkilât ve parti «komplikasyonlar» a vesile vereceği bilindiği halde Feridun Erginin durumu bunun misaliydi. Koyu demokratlar kongrede Eğede partiyi kurmuştu.... C.H.P. yi AKİS, 22 EKİM 1955