9 Nisan 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30

SANA T Cep tiyatrosu Ama henüz delik Cep tiyatrosu Modern "Antigone" Sanat sevenler lokalindeki orkesıra m uğu i- Hatları keskin fakat sevimli yü- zü ufak tefek bir genç kız siyah bir elbise gıymış, sahnede acı acı gülü- Oor ve rünmeğe gayret eden bir gence hita- bediyordu. Genç kız Antıgone idi, daki adam da Kre Aslında bu Antıgone eski Yunan krallarından Menelaos'un kızı idi. Menelaos, bılmıyerek babasını öl- ürmü ablasiyle evlenmiş, bu karşısın- kat hayırsız oğullar birbirini müş, kala kala, dünyada iki kızı kal- mıştı. Kralıçenın ölümünden. sonra boş kalan Thebai tahtına, kraliçenin kardeşi Kreon oturmuştu. Kreon iyi ne hareketi icabettiriyordu. Birbirini öldüren kral oğullarından birisine, ananeye uygun, muhteşem bir cena- merasimi yaptırıp, sevmediği bu hain evlâdın mezarı başında mersiye bile söylemişti. Fakat ikinci oğul, a- ilenin bütün günahlarına karşılık, gömülmekten bile mahrum bırakıl- mıştı. 30 Antigone işte bu hareketi af ede- miyordu. Kardeşinin, bir köpek ölüsü gibi, güneşte kokmaya terkedilmesi- ne tahammülü yoktu. Her ne baha- sına olursa olsun, cesedi gömmeye karar vermişti. Bir gece, cesedin başındaki nö- betçilerin gafletınden faydalanarak kardeşini kısmen gömmeye muvaf- fak olmuştu. Fakat başladığı işi ta- için ikinci teşebbüsünde, tırnakları ile toprağı kazarken yaka- daş değildi. Bir kere kral kızı idi, sonra da Kreonun oğlu Haymon'un sevgilisiidi. Yakında evlenmeleri ka- rarlaştırılmıştı. Kreon, Antigone'nin işlediği suçu gizlemeğe ve vakaya şahit olan as- kerleri yok etmeğe, bu suretle de Antigone'nin yaşayıp oğlu ile evlen- mesini temine hazırdı. Fakat Anti- göone'nin gözünde, ecdadmın haysıye— tine sürülen bu ten, kardeşini toprağa başka bir şey yoktu. Ölürse, bu uğur- da ölecekti. Nitekim bu yolda öldü ve berabermde sevgilisi Haymon'u da götür Yunan mitolojisinin bu trajik hi- kayesini modern bir anlayışla işleyen ve trajedinin insancıl tarafını yoğu- rarak bir modern "Antigone" yazan Jean Anouilh'in bu eseri bir kaç sene önce Devlet tiyatrosunda temsil edil- mişti. Şimdi Ankara aynı eseri bam- başka bir çerçeveden seyrediyordu. r müddet evvel İstanbulda fa- aliyete geçen Güzel Sanatlar Aka- demisi tiyatro ekibi, bu eseri ele al- mış ve hazırlamıştı. Sanatsevenler Kulubu, Cep Tıyatrosunda talebele- rin bu eserini Ankaralılara da gös- termeğe karar vermiş ve ekibi şehri- mize davet e mıştı Amatör gençler geldiler ve üç edi oyun vere- rek takdırlerımızı alıp gittiler. Genç amatörlerin "Antigone" yi temsil edişlerinin mükemmel olduğu söylenemez. Esasen ilk adımda ken- dilerinden bunu istemeye hakkımız yoktur. Bununla beraber, aralarında dikkati çekenler de yok değil. Teşeb- büsün ehemmiyeti de buradadır. Gö- rülüyor ki son senelerde yüksek tah- sil gençliği tiyatroyu benimsemekte, fiilen çalışmak suretiyle memleket tiyatrosunun kalkınmasında - tesirli rol almaktadır. İstanbul Güzel Sanat- lar Akademisinin de hareketini bu zaviyeden mütalaa ediyoruz. Gerçek lıyatroyu bu teşebbüslerin yarataca- ğından şüphe edilmemelidir. Bu ça- lışmalar neticesindedir ki Türk ti- yatrosunun müellifi yetişecek, sahne- miz yeni ve kültürlü eleman kazana- cak ve tiyatro seyircisi ıstemlen se- viyeye yükselecektir. Daha silde karşımıza çıkan lündeki genç kız nöbetçi askerlerin kıdemlisi ve dadı rolündeki akademi talebesi, sahnede işlenmeye müsait birer cevher olduklarını gösterdiler. Tiyatromuzun yakın gelecekte büyük bir hamle ile kalkınacağını, bu hare- ketlere bakarak tahmin etmekle al- danmış olmıyacagız. Bir başka Anouilh İstanbul Teknik Üniversitesi talebe- lerınden ,şu mektubu aldık: tiyatro — topluluklarına gosterdıgınız yakın ilgid bularak biz Teknik — Üniversiteliler yeni başladığımız bir çalışmayı ha- vermek istedik. n zamandır tiyatro kurmak isteyen bizlerin didinmeleri nihayet girdi. (. bu yıl gerçekletme yoluna T. Ü. Sanat Kulübü'nün tıyatro ko- lunun bır çalışması olara Jean Anouilh'un "Hırsızlar Balosu" adlı komedi- Işalesm hazırlıyoruz. Yurdu- muzda ilk defa oynanacak olan bu eser Teknik Üniversiteli bir arkada- şımız, Ergun Köknar tarafından di- limize çevrıldı Yardımlarını esirgem esinde "Hırsızlar Balosu" nu sah ye oyan, oynayan, dekorları, kos- tümleri hazırlıyanlar da hep Univer— sitemizden. Bunun yanında "lev&e de ridea olarak - biz bunun Türkçesine piyes" dedik - öncü Fransız tıyatro— sunun tanınmış yazarlarından Eu o'nun "Ders" adlı kısa piyesini oynıyacağız. Temsillerimize 9 Nisan günü kon- ferans salonumuzda başlıyacağız. Bizleri daha iyiye, daha doğruya götürecek olan ilgiyi göstereceğinize, kusurlarımızı ortaya çıkaracak ten- kidlerinizi esirgemiyeceğinize inanı- yoru Büy uk bir sanat iddiasiyle ortaya çıkmıyoruz ünkü daha çok yeniyiz: rejiden, dekorcuya kadar hepimiz, hemen hemen ilk defa bu çapta bir Çalpan İlhan Madem — Antigone AKİS, 9 NİSAN 1955