19 Şubat 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA ten sonraki nüfus hareketleri mahi- yetleri itibariyle - bundan evvelkiler- en ayrılır; günkü tarihteki muhace- retler hemen hemen yalnız iktisadi amillerin tesiri altında vukubulmuş- lardır. Bu seferkiler ise siyasi bit ma- hiyet arzetmişlerdir; insanlar bu defa daha iyi hayat şartlarına kavuşacak- larından ötürü değil ve fakat daha hür olacakları için — batıya — muhaceret etmektedirler. Batı Almanya iktisadi ve politik harp sonu meseleleri ara- sında 11 milyonu asan bir kitleyi ise yerleştirebilmiştir. bu husus çok bü- yük bir ehemmiyeti haizdir. Çünkü 1şsızlık batılı bir alimin dediği gibi emokrasinin en büyük düşmanıdır" Milyonlarca kişiyi işe — yerleştirmiş olan Batı Almanyanın son 0) kişiyi de iş güç sahibi yapacağından şüphe etmemelidir. Amerika Gıpta edilecek rakamlar S elahiyetli bazı kimselere nazaran Amerika Birleşik Devletlerinin e- konomisi, 1955 senesinde, 1953 senesin- de tesis edilen rekorları dahi geride bırakacak bir gelişme gösterecektir. Halbuki 1954 başındaki tahminler bu derece nikbin olmaktan çok uzak- tı. Amerika Birleşik Devletlerinin mu- azzam ekonomisi 1954 senesine girer- ken bir duraklama göstermiştir. Hatta bazı sahalarda hafif bir gerilemenin a- rifesinde bulunuyordu; fakat senenin ortasına doğru muvazene tekrar te- min edilmiş ve sene nihayetine yakla- şıldıkça umumi seyir düzelmeğe yol tutmuştu. ün ise Eisenhower'in iktisat mütehassıslariyle ekonomi aleminin ileri gelenlerinin çoğu Kore harbini ta- kip eden ve hayli endişeyi mucip olan gerileme devresinin nihayet bittiği hu- susunda ittifak etmektedirler Hükümet ricaliyle hususı teşebbus erbabı; 1955 senesinde 1) Milli istihsalin artacağı, kıymet itibariyle, 1953 senesinin 365.000.000 do- larlık hacmine yaklaşacağını ve belki de geçeceğini, ) İş ve çalışma mevzularında te- rakkiler kaydedileceğini, 3) Yılın ilk aylarında işsiz adedi- nin 1.000.000 artarak 3.750.000 ne çik- masına rağmen bunun arızi olacağını ve bilahare azalacağını, 4) Perakende satış fiatlarının ted- ricen 2 ila 2,5 a duşeceğini, 5) Eisenhower'in, halen tesebbüs- ler üzerinden tarh olunan vergi ve re- sımlerın indirilmesine muarız bulun- duğu ve Demokratların kontrolü altın- da olan kongrenin, Cumhurreisinin bütçe açığını azalttmak — hususundaki gayretini ilerde destekliyebileceği - ci- hetle, vergilerde ehemmiyeti haiz her- hangı bir tenzilatın yapılmıyacağını, 6) Sanayiin bugünlerde çetin bir rekabet mücadelesine girmek üzere ol- masına rağmen kar hadlerinin muha- faza edileceğini, tahmin etmektedirler. 1955 senesinin Ekonomik bakım- 14 dan çok müsait olacağı şeklindeki mü- talaalara esas olan faktörler şunlardır a) 1953 senesinde Amerikan Eko- nomisi, bilhassa insaattaki gelışme ile tahrik edilmişti. Bu inkişafın, 1954 se- nesinde kaydedilen 34.000.000 - dolarlık kıymetin üstüne çıkacağı ve bazı mü- tehassıslara göre 39.500.000 dolara ba- liğ olacağının tahmini; b) Milli istihsalin gayri safi tuta- rının (bilumum emtea ve hizmet kar- şılıkları) — 1954 senesindeki 356 milyar olara nazaran B 5 artacağı, c) Dünyanın en büyük sigorta şirket- lerinden olan <«Prudential Life İnsu- rance Company» nin iktisat mütehas- sıslarınınistihlakde 1954 e nazaran 9 milyar' kadar artma olacağının tahmi- ni, zarfında satışı d) Cari sene miktarda araba tahmini. Milli ekonominin yegane tarafı ziraattir. Filhakika ziraatten elde edilen kar, 1954 senesinde 95 6 nispetinde azalmış— tır. Çiftçinin iştira gücüyle ölçulen ha- kiki zirai gelir son 10 senenin en dü- şük seviyesine inmiŞ$tir ki, bunun, ca- külliyetli yapılacağının zayıf görünen ri yıl içinde bir az daha düşmesi müm- kündür Muhakkak olan şudur ki, 1954 yı- lının sonbaharında iş aleminde müşa- hede edilen inkişaf, sanayi erbabının derin bir nefes almasını mümkün kıl- mıştır. 1953 senesinin son aylarında başla- yan gerileme, 1954 aşında devam etmiştir. Ana sanayıı sayılan çelik en- düstrisinin istihsal endeksi geçen tem- a 2 62,9 inmişti. Bugün ise bu endeksı D 60 çıkarmak mümkün olmuştur. Bunun © 85'e erişeceği limit edilmektedir. 1934 senesinin mütedair olarak aşağıdaki veriyoru ahsı gelirler 2866 milyar dolara ba- liğ olmak suretiyle 1953 senesinde kay- dedilen rakama yaklaşmaktadır. Istıhsal endeksı 1953 e nazaran 9 10 düşü Gayri safı 1st1hsal tutarı 1964 deki 365 mılyar dolara mukabil 356 milyar doları iktisadi vaziyetine rakamları Safı gelir 1953 senesine — nazaran 96 1 kadar artmış olup 253 milyar do- lara yaklaşmaktadır. AKİS, ŞUBAT 1955