19 Şubat 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 12

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA linde tutan hükümetin ramı hatıra gelmektedir. nin mahı 1nde icraat prog- vukubulan vl. gışıklıgm tezahüründen başka bir şey değildir. Zamanımızda artık devlet yanlız siyasi bir teşekkül olmaktan uzaktır. Bu te şekkülün siyasi karak- terine iki ta Bunlardan iktisadidir. Bütçe üzerinde genel müzakereler Büyük Millet Meclisinde başlamak üzeredir. Bundan evvel de AKİS sü- tunlarında yazmış olduğumuz bır ya- zıda bütçenin fonksiyonlarını sımda toplamış ve bunlar hayatın inkişafını temin, iktisadi yatın muvazenesini saglama ile içtimai adaletin — gergekleştirilmesidir demiş- tik. İşte bu bakımdan denilebilir ki bütçenin fonksiyonlarında vuku bulan değişmeler bütçe hakkının mahiyetine de bazı yenilikler getirmiştir. Onun ne daha yenisi eklenmiştir. birincisi içtimai ikincisi fonksıyonlarını suali cevaplandınlmağa çalı- . Daha bütçe kendi adını ta- şıyan komisyonda iken diğer seneler- dekinden farklı olarak yapılan tartış- malar bu seneki bütçe müzakerelerinin seviyeli olacağına dair bazı kanaatleri vatandaşlarda daha şimdiden doğur- muş durumdadır Çahşma İşsizlik mi M emleketımız bazı iktisadi güçlük- ler Ş maktadırlar bunlara göre iktisadiyatı- mızın gelecekte daha büyük güçlük- lerle karşılasması ihtimali mevcuttur. Bu iki tezden hangisi doğrudur, han- gisi doğru değildir. Bunu bize zaman gösterecektir. FFakat bugün güçlükler içinde bulunduğumuz da muhakkaktır. Milli iktisadiyatımızı kurmak üze- re bir sıra hamleler yaptığımız son yıllarda kalkınmanın yükünü daha ziyade emeklerini is piyasasın ze- lane paylaşılacağı tandasların omuzla için kolaylıkla va- arında taşınacaktır. Gelir vergisinde nüldüğü, gelen haberler ümit kırıcıdır. Bu ha- berlere göre binlerce iğ boş kalmıştır, buna sebep ham madde yokluğudur; 12 Hasan Polatkan Yeni gelir arıyor bir memleket iktisaden kalkınırken elbette iktisadi — güçlüklerle yuzy ize gelecektir. Fakat kalkınan bir ekono- mi de karşılastığımız güçlüklerin milli takatleri — altında çalışmaları değil de tarn kapasitede çalışabilmek için tek- nik bazı noksanlar olmalıydı; Türkiye son yıllar zarfında 1933 ten 1938'e ka- dar olduğu gibi yeniden sanayiini İşçinin endişesi "Yarın” mükemmel olmalı kurma devrindedir. sermaye bilindiği gibi sabittir; onun için kronik ahenksizlikler halinde sermayenin bir istihsal dalından diğer bir istihsal dalına geçmesını beklemek doğru değildir. Ekonomi ve Ticaret Böyle bir sanayide ay 10 mılyon lıralık tahsisler yapmağa karar tahsislerin — milli ekonomi 1ht1yaçlar1n1 ne dereceye ka- dar karşıdayacağını kat'i olarak bilmi- yoruz, yalnız ortada emek piyasasına emeklerini arzedenlerın bir nevi hu- zursuzluk bulundukları mizin ihtiyaçlarını bir an etmek ve elimizdeki imkanlarımızı ik- tisat ilminin tavsiyelerine göore kullan- mak mecburiyetindeyiz Bu tavsiye- lerden birincisi herhalde işçimizi "ya- rın" endişesinden kurtarmak olacaktır. Rusya Bütçe M alıye Vekili Arseni G. ek Şura'ya Sovyet Cumhurıyetler Zverev Sosyalist Birliğinin en büyük ifade etmektedir. keri masraflarının ne olduğunu iyice anlıyabilmek için 4 rus rublesinin resmi kur üzerinden bir dolar değerinde olduğunu hatırlamak müzdeki senede dolara ulasacaktır. Askeri masrafların bu derece artmasını maliye vekili su sözlerle izah etmiştir: "Dünyanın için- de bulunduğu bugünkü şartlar askeri ihtiyaçların kısılmasını mümkün kıl- ümet bu sene-yalnız bütçeyi denk getirmekle yetinmiye- cektir. Rus bütçesi aynı zamanda milyar 700 milyon ruble civarında faz- lalık verecektir" eçen sene rus bütçesinde Varıdat 571 milyar 800 milyon Truble idi. seneki varidat ise 589 milyar civarın- da olacaktır. Cari masraflar 562 milyar dokuz yüz milyon rubledir. Bu kalem- deki artış bir evvelki yıla nazaran 200 milyon rubledir. Bu bütçede askeri masraflar umum bütçe hacminin yüz- hakkındaki izahlarından anlaşılan diğer bir husus da yatırım- ların önümüzdeki mali yılda 190 mil- yar ruble civarında olacağıdır. Bu 111 milyar rublesi doğrudan devlet tarafından temin edi- lecek geri kalanı da sanayiin otofi- nansmanı yoluyla sağlanacaktır. Gene bu seneki bütçenin hususiyetlerinden biri ağır sanayie fazla değer verilme- sindedir. Zira önümüzdeki senede ma- den, petrol, elektrık kımya ve makine sanayiine miyet verile- cektir. Ziraata tahsıs edilen yatırım- AKİS, 19 ŞUBAT 1955 ,