29 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DÜNYADA OLUP BİTENLER Çan-Kay-Şek Miüiflis gorunduklerı zaman yalnız ada sakınle- u ve Formozadaki Milliyetçi Çin hükümeti en ziyade o filonun toplarına güveniyordu Kuyruklaı'ında kızıl yı]dız taşıyan son vermek niyetinde olduğu dayı işgal edip Çan-Kay-Şeki tamamıle lerinin aksülameli ne olac dan doğruya mukabele — mi edece yoksa Milliyetçi Çini kaderiyle başb, şa mı bırakacaktı? İşte kızıl yıldızlı tayyareler bunu — denemek üzere yola çıkarıldı. Komünist Çinin Milliyetçi Çine hü- cumu havadan şladı ama orada kal- madı. Bir kaç gün sonra çıkarma bir- likleri de harekete geçti ve küçük ada- ların zaptına başladı. — Çan-Kay- Şek kuvvetleri mukavemet edemiyordu. Da- ha doğrusu mukavemet — gayretleri se- meresiz kalıyordu. Halbuki burada bi- riken kuvvetlerin bir gün Çin kıtasını Komünistlerden temizleyeceğini uman- lar Amerika'da hâlâ mevcuttu. Bu, iyi bir ders yerine geçti. Taamız büyük heyecan uyandırdıy- sa bu, Komünist Çin ile Milliyetçi Çin arasında harp tehlikesinin — belirmesin- den ziyade Amerika'nın müdahale ihti- 18 malinden geliyordu. Hakıkaten umumı ki bir kıvılcımın barut fıçısını ateşleme- si işten bile değildi. Bu telâkkinin Se- natoda da hararetli müdafileri vardı ve Cumhuriyetçi — gurubun — reisi senatör K land bunlardan biriydi. İstiyordu 1 Çin'e karşı askeri bir harekete geçılsın ve kendilerine ders verilsin, e- sir Amerikan — havacıları bu yoldan kurtulsunlar Knowland, Birleşmiş Mil- ekreteri Dağ seyahatinin ademi ydi. Müza- kereden bir şey çıkmazdı. Silâhlar ko- nuşmalıydı. Eisenhower'in — fikri İ şte başkan Eisenhower, bu sırada sesini duyurdu. Uzak Doğunun böyle tehlikeli bir noktasında iki Çin arasın- da harbin başlamış — olması elbette ki üzücü idi. cak — buna Birleşik Devletlerin doğrudan doğruya karışma- sının manâsı yoktu. Bilâkis, ateş kes emrini Birleşmiş Milletler Teşkilâtı ver- meli idi. Amerika, o teşkilâtın kararım canı gönülden desteklemege hazırdı. Esir tutulan Amerikan havacıları mese- lesinde de Senatör Knowland'm bedbin görüşüne iştirak — etmiyordu. İlk defa olarak Televizyona ve aktüalite filmi- ne alman basın toplantısında — Başkan Eisenhower şöyle dedi : — Böyle bir bedbinlik, ateş hattın- da tek adam kaldığı halde savaştan ü- midi kesmek kadar acaiptir.» Eski kumandan demek istiyordu ki son dakıkaya kadar umıdın kesilmesin- k birbirlerini boğazlayanlara Birleşmiş Milletler ateş 5 o Oo Vaç 8 B kes emri verebilir. Güvenlik Konseyi içtimaa çağırılır ve bir karar alınır alnız bu iş nasıl olacaktı? Burası, mühim bir meseleydi. İki Çinin mutabakat noktası H em komünist Çin, hem de Milliyet- çi Çin hâdisenin Çinin bir iç işi ol- dugu tezini savunuyorlardı ve Eisenho- wer'in tavsiyesi ne Komünist Çinin baş- kenti Pekin'de, ne de — Formoza'nınki Taipeg'de itibar gördü. Çan-Kay-Şek istiyordu ki Amerika doğrudan doğruya Çin de Taşen'den Formoza'ya atlamak niyetindeydi. Amerika icap ederse buna karşı ko- yacaktı adaları ile Formoza arasında fark dı. Hattâ Taşen birden Mao'nun emrine girmesini bile istemezdi. Ancak, vaziyet Amerika'nın doğrudan doğruya müdahalesini tahliyesinde de kullanılacaktı İşte Eisenhower Kongre a bir mesai gönderdi ve Milletlerin harekete Birleşmiş Milletlerdeki bir çoğu da aynı fikirdey Eisenhower — realist Her şey göstermektedir ki eye bu sıra- Bi delegelerden di. başkan Eisenhower — Komünist Çinin Çine hâkimiyetini fiilen tanımak arzusunda- dır ve bu fikri umumi efkâra telkin et- mek ıstemektedır meselede umumi efkâr hükümete hâkim Formoza'da milliyetçi birlikler Ümit kadınlarda kaldı AKİS, 29 OCAK 1955