22 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

ristan ve Türkistan" dan gelen goçmen onune alınız, gelişlerinde- nüne getiriniz, he- .B * 5 a dac . y a g E - N » ŞY için ayrılan tahsısatın «geriliğine» ne derseniz deyin Biz, yapılan ışlerin biç birisinin iyi ve müspet olmadığım söyliyecek deği- liz. Ancak, gözle gorunen bir hakıkat vardır. ki, bu da göçmen işinde bü titizlik gostermışız bu titizliği k mevkiine k Başbakan Menderes, bu —meseleyi, bu ü açıklıgı ile söylemişti. Fakat nedense, istenilen, beklenen ya- pılmadı, belki yapıldı fakat eksik yapıl- dı. Her eksik iş, eksik yapılan her ic- raat, yapılmamış sayılmalıdır. Yeni bir hamle iraat Bankasının, tatbikatı sıra- sında ne gibi mahzurlar doğura- pek bilmediğimiz bir hareketi öylü mesken kredısı ver- rilecek olan mes redisi yanında göçmenleri unutmamak, hatta onlara d hat kânlar tanımak iyi ola- rağa kan itibariyle bağlı, riyle çok uzakta bulunmaktadır. Borç dahi olsa, makul taksitlerle, toprağı devlet tarafından verıldıkten sonra, bır Göçmen makül taksitli bir borçtan yıl- mıyacağını — göstermiştir, — ancak veril- mesini temin etmek İâzımdır Bu dertlerin kısa bir hikâyesi gös- termektedir ki, mlekete bir «iskân bakanlığı» lâzımdır. —Hariçten gelenle- u rin iskânı bu kadar derin — uçurumlar gösterirken bunların — yanında, toprağa yerleşememiş, iç iskâ muhtaç geniş bir kitle de Önümüzde olduğunu unutmamak lâzım gelmektedir. İç iskân dâvasında ne gibi hamlele- re gırışılmıştır" Bütün bunlar herkesin alü ur. Herkesin malümu olan ise iç 1skan meselesinde de çok sözün söy- lendiği, bugüne kadar biç bir icraatın yapılmadığıdır. Toprak dağıtma komis- <<iç iskân ve göçmen iskâ- seleleri de gözden geçirip tesbıt edecek teşekküllere ihtiyaç var- dır. Yoksa, bu meseleler sadece nutuk- larımızda dertti yaralar batinde görü- necektir. Ve tekrarından fayda buluyo- ruz ki, bu işlerin, iç ve dı iskânın yapılabilmesi için, bir bakanlığa şiddet- le ihtiyaç vardır. 28 BASIN Meşhur New-York Times titizdir Basın Sansür Alâka uyandırıcı anket D ünyada basın hürriyeti ile en ziyade alâkadar olan gazete sıfatına hakki- le lâyık bulunan meşhur New-York Times yeni bir seneye girdiğimiz şu sırada basın hürriyetinin dünyanın dört bir tarafında nasıl anlaşıldığına dair anket yayınlamıştır. Anketi yapan, ge- ne dünyaca maruf —Amerikan Associa- ted Press havadis ajansıdır. Times'in verdiği malümat şudur. Son altı ay zarfında dünyada haber- lerin sansürlenmesi bakımından çok az bir — değişiklik — olmuştur. — Assaciated Press tarafından yapılan bir tetkik bu- nu göstermektedir. Haberlerin serbest- çe yayılması hususunda Lâtin Amerika memleketlerinin bazılarında — konulan tahdidat hâlâ devam etmektedir. O- nuncu yıllık toplantısında Intern Ame- Lâtin Ameri- insanların beşte birinin sansürden farkı olmayan devamlı veya zaman zaman kendini gösteren bir sindirme iyaseti altında yaşamakta okluklarım bildirmiştir. Orta Doğuda — durum biraz düzel- mişti, fakat bakınız Kahire'deki Associ- ated Press — muhabiri ne diyor; Arap memleketlerinden hiç biri basın hürri- yetını bir prensıp olarak kabul etme- memleketlerde po- litika icabı kaldırılan veya konulan bir şeydir, prensiple ilgisi yoktur. Muhtelif memleketleri sansür bakı- mından tetkik edersek şu durumu gö- rürüz (ayrıca tasrih edilmediği taktirde harice çıkan haberler sansürlenmemek- tedir): Sovyet bölgesi M oskova'da — bulunan bir Associated Press, muhabiri, — Moskova'da san- sürlenmiş bir haberinde şöyle diyor: «Batı muhabirler tarafından Rusya dışına gönderilen haberler üzerindeki sansür tahdidatı bazan hafifler gibi o- luyor. Fakat bu hususta kimse kat'i bir şey söyliyemez, çünkü bir gün bir bakı- yorsunuz haberiniz sansürün canını sık- Binaenaleyh Moskova hâlâ Mos- Batılı muhabirlerin harice yol- ladığı her haber hâlâ sansürlenmekte- dir. Haberlerden ne gibi kısımların çı- hürriyetinde New-York B kimse kestiremez. Mama- karılacağını batılı muhabirler Malenkov fih, ekseri hükümetinin sansürü hafiflettiği fikrin- dedirler. Çekoslovakya, Romanya, Bulgaris- tan, Macaristan, Polonya ve Arnavutluk gibi demir perde memleketlerinde bu hususta herhangi bir ikti mıştır.. Umumiyetle batılı muhabirlere kapılarını kapalı tutmaktadırlar Britanya Milletler Camiası ritanya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, — Hindistan, — Pakistan ve Seylan'da serbest basım geleneği devam etmektedir. — Yeni Zelanda'da müsteh- cen yazılar hususunda yeni bir kanun çıkmıştır, fakat bu kanunun hukumlerı Britanya'dakilerden — daha Uganda ve Kenya'da fevkalâde durum devam ettiği için buralarda basım kont- rola tâbi Iululmaktadır Hong Kong'da İngiliz - münasebetlerine dokuna- bilecek haberler daha —kaynaklarında kontrola tabidirler. Hong Kong hükü- meti Komünist Çin av uçaklarının bir yolcu uçağım düşürdüklerine dair ha- beri yirmi dört saat gizlemiştir. Singa- pur ve alaya'da — fevkalâde durum hüküm sürmektedir ve her iki hükümet de gazeteleri kapatabilirler. Batı Avrupa İ spanya'daharice giden haberler san- sure tâbi değilse de ecnebi muhabir- lere verilen haberler kontroldan geç- mektedir. Yurt içinde basılan her şey sıkı bir kontrola tabidir. Portekizde de . hükümet iç basını kontrol etmektedir. (Finlandiya'da sansür — yoktur, gazeteler Sovyet Rusya'ya dan yaptık- ları neşriyat hususunda titiz hareket et- mektedirler. Batı Almanya'da işgal makamlarının basın üzerindeki kontrolları artık kalk- mıştır. Anayasa, hükümetin basına mü- dahale etmesini yasak — etmiştir. Doğu Almanya'da radyo komünist- lerin sıkı bir kontrolü altındadır. Avus- turyada sansür yoktur, fakat işgal ma- kamları nazi taraftarı buldukları her- hangi bir, yazıyı menetmet selâhiyetini haizdirler k hükümetinin Kıbrıs mesele- sinde takip ettiği siyaseti tenkit ettikle- ri için bir gazetenin sahibi ve başyaza- rı para cezasına çarpılmıştır. Bu ceza- AKİS, 22 OCAK 1955