AKİS Haftalık Aktüalite Mecmuası Konya Sk Bursa Han No. 28-Ankara K. 582 — Tel: 18992 Fiyatı: 60 kuruş * * AKİS Ortaklığı adına imtiyaz sahibi ve yazı — işlerini — fiilen idare — eden: Metin TOKER nik — Sekreter Tek Cüneyt ARCAYÜREK Bu nüshaya — yazı — yazanlar; Cüneyt ARCAYÜREK — Müca- hid TOPALAK — Orhan Rem- li YÜREGİR — İsmail TÜRK — Refika ESMER — Perihan PAR- LA — Bilge KARASU — Dr. Esad EĞİLMEZ — Seyfi KURT- BEK — Tevfik ÜNSİ — Nejad AKKAN Karikatür TURHAN Ressam; İzzet ÇETİN — AYHAN Fotoğraf: Naci YILDIRIM — Turhan VANDEMİR Klişe : Kemal ONGAN Abone — Şartları: 3 aylık (12 nüsha) : 6 lira 6 aylık (25 nüsha) : 12 lira 1 senelik (52 nüsha): 24 lira Dizildiği ve basıldığı yer Güzel Sanatlar Matbaası Kapak Resmimiz Nurettin Baransel Dinamik bir Başkan AKİS. 14 AĞUSTOS 1954 Kendi Sevgili AKİS Okuyucuları lbette ki Türkiye "ufak çap"lar E memleketidir. Evlerimiz küçük- tür, şehirlerimiz hacmimiz küçüktür, sanayiimi çüktür, nihayet boylarımız kuçuktur Ama bunların içinde en minik olan- ların hemen başında gazete ve mec- mualarımızın tirajları gelir. Türki- yede çıkan gazetelerin topunun ba- sıldığı miktarı alınız, hattâ ikiyle çarpınız Avrupanın pek çok memle- ketindeki bir gazetenin tirajını bula- mazsınız. Eğer Hürriyet gazetesi ortaya çıkmasaydı eğer rahmetli Sedat Simavi Babıâlimize yeni bir nefes, yeni bir hamle aşkı getirme- seydi ihtimal ki gazetelerimizin en kabadayısı bugün hâlâ yüz binin çok altında bocalayıp duracaktı. Yüz bi- nin üstüne çıkmış Hurrıyet ten baş ka gazetemiz de yoktur Bu niçin böyledir? Sebepleri muhteliftir ve AKİS'in mahiyetini izaha çalışırken bunlardan bir kıs- mına gene burada temas etmiştik. Halkımızın okuyup yazma nisbeti yüksek değildir, ferller memleketin politikasiyle bilfil uğraşmaya pek ısa müdd evvel başlamışlardır, Dağıtma tarzımız düşünülebilecek tarzların en iptidaisidir, kâğıt sıkın- tısı vardır, teknik imkânlarımız pek mahduttur. Bütün bunların hakikat olmadığını hiç kimse iddia edemez. Buna rağmen niçin bazı gazeteler tirajlarını arttırmak imkânını bul. muşlar, diğerleri, sahipleri gayet var lıklı kimseler oldukları ve bir kıs- mı servetini o ufak gazeteden — ka- zanmış olduğu halde hep ehemmiyet- siz rakamlar üzerinde durmakta, sa- Meselâ Beyoğlunda sıkıntı içinde olmaktan u- aktır — satışı bir kaç bini bulur. Babiıâlideki seneler- Son Telgraf da öyledir. Daha onlar gibi, uzun müd- eye . Hele tirajlar, Anadoluya gi- dince büsbütün gülünç bir hal alır. Bilir misiniz ki bir çok şehirde ga- zeteler, gündelik gazeteler sadece bir kaç yüz tane basar ve o kadarı- nı bile satamazlar? Buna — mukabil, aynı vehirde bazan bir düzine gaze- te bulunur. Bir düzine gazete bulu- nur ve bunların adedi her gün art- maya doğru gider. Akşam gazeteleri ise, bir başka âlemdir. Bir kaç bin lirayı cebine B çe müessese- sini kurup faaliyete başlar. Çoğu- nun tirajı, kendilerine bile kahkaha aramızda attıracak seviyededir. alde neden, bu gazeteler ne- den çıkıyor? Çünkü gazete çıkarınca, hakiki mânasiyle gazetecilik yapmadan, ya- ni gazetenin kalitesini yükseltmeye, satışım çoğaltmaya çalışmadan para kazanma mümkün hale gelmiştir. Aslı üzerinde durulacak nokta, işte «siyasi beslemelik» ten ziyade bu «ticari beslemecilik» tir. Zira bunla- rın hepsi, iktidara dalkavukluk et- mek suretiyle — geçinmemektedirler... Aralarında, muhalif olanları da var- dır. Fakat bir takım kombinezon- lar kurabildiniz mi, para kazanma- mz mümkündür. Tabii, gazetecilik mesleğinin yerinde sayması pahası- z ?” Resmı ılan bu geçım vasıtaların dır ki, satılır. Ancak, ilândan iki türlü isti- fade vardır. Adam hesap eder: ay- İkinci istifade — tarzı ur nim mesleğim gazetecılıktır gazete çıkarmak istiyorum. İyi e, çek masraf demektir. İ masrafın bir kısmım karşılarsa, da- ha rahat hamle yapar,, daha gü çıkabilirim. Bu, satışımı arttırır. Satışı çok gazeteye ise ilân daha fazla gelir, onun da bir kısmım ye- ni hamlelerin karşılığı olarak ayırı- rım. Daha pahalı muharrirler kul- lanır, tekniğimi daha mükemmel hale — getirebilirim. O zaman daha çok ve daha pahalı ilân alırım. Ta- bii bu, böylece arşa kadar gitmez ama, tiraj yüz binin üstüne çıkar. bir külfetin karşılı- gıdır, ir, Gazetecılıgımızde de öyle. Kap- kaç'cılar mesleği rahat bıraktıkları takdirde, Türk basını en büyük in. kılâbını başarmış olacaktır. Fakat böyle bir temenniyi İleri sürüp, sırtüstü yattınız mı o kap- kaç'cılar kendılıklerınden çekilip gitmezl Onlarla mücadelede lbirliği lazımdır. hakıkı gazeteci- ler, okuyucular ve hükümeti Zafer, ancak böyle kazamlabilir, gazetecili- ğimiz ancak böyle yükselebilir. Saygılarımızla AKİS