DÜNYADA OLUP BİTENLER rinin iştiraki olmadan da kurmak zo- runda kalsak, yine bu pakt akdedile- cek ve Güney - Dogu Asyanın mü- dafaası sağlanacaktır." Talihsizlik şurada oldu ki, Foster Dulles bu sözleri söylerken, cümlenin içindeki birincr fikri sona bırakarak ikincisini öne aldı ve fikir dünya ajan- larına, oradan da gazete manşetlerine şu suretle intikal etti "Hindicini olmadan da Guney Do gu Asya Paktı kurulabilir.' Arkasından yorumlar gecikmedi: "Am erıka Hindiçiniyi gözden çı- kardı.' Eisenhower tavzihe teşebbüs etti: ir gün sonra basın konferansın- da kan — Eisenhower hakiki durumu açıklamaya çalıştı. idi. Zira, haber bilhassa Fransız hü- kümet — çevrelerinde ve Cenevredeki Fransız murahhas heyetinde bir bom- ba tesiri yapmıştı. Nasıl yapmasın ki, Fransa, Hindicini deki askeri duru- mun sikleti altında konferans masasın- da âdeta ezilirken, son koz olarak Ame rikanın müdahalesi ihtimalini ileri sür mekte idi. Pariste Amerika ile Fransa arasında, Cenevre konferansı akametle neticelendiği — takdirde takip edilecek hareket tarzını tâyin için müzakereler cereyan ettiği haberi bu maksatla ya- 12 Dünyayı Başkan Muavini Nixon Politikasının kucaklama yılmamış mıydı? — Fransa, — şimdi, Dulles'in beyanatiyle son kozunu da kaybediyor ve konferansta — haysiyetli bir hal tarzı sağlamak ümitleri zayıf- lıyordu. aşkan Eısenhower hakiki durumu nin elden çıkmasını göze almamıştır. akat: Büyük — bir «fakat> urum Zahiren olsun normale ir- edildi ama, bir nokta, müşa- hitlerin gözünden kaçmamıştı: Foster Dulles bundan evvelki nu- tuklarında daima şöyle derdi "Hindicini elden çıkarsa, bütün Güney — Doğu Asya komünist hâki- miyeti altına girer." Halbuki — şimdi Hariciye Vekili, Hindicini elden çık- sa da Güney — Do a'nın yine de müdafaa edilebileceği fikrinde. Eisenhower'in açıklaması, Dulles'in nutkundan doğan endişeleri bir dere- ceye kadar tahfif etmiş, fakat açıkça anlaşılan şu keyfiyete temas etmemiş- tir: için "mühim artık "Hindicini Amerika olmakta devam ediyor, fakat “hayati" olmaktan çıkmıştır. Şampiyonu Trieste Yeniden aktüaliteye giriş D ünya efkârı Cenevre ile, Hindi- cini ile ve "Fransanın dramı" lan bu dâva yeniden aktüalitenin ilk plânına geçiyor. Bırkaç bertiyi şu suretle sıraAlamak mümkün: A — Amerika Hariciye Vekili Fos- ter Dulles Cenevreden — Vaşingtona meden evvel İtalyadan kıvrıldı ve Milânoda İtalyan Beşvekili Scelba ile bir görüşme yaptı. Şüphesiz ki bu gö- rüşmede yalnız Trieste meselesi görü- şülmüş değildir, fakat bu bahsin ince- lendıgı muhakkaktır. Bilhassa Scelba- savunma birlikte mütalâa ettiği anlaşılıyor, İ talyan Hükümeti bu iki işi şim- diye kadar hiçbir zaman birbiri- En azdan resmi Fakat İtal- ne bağlamış değildir. beyanat bunu gösteriyor. girmesi memleket için hayati derecede ehemmiyetli bir karar teşkil eder. Böy AKİS, 29 Mayıs 1954