29 Mayıs 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

DÜNYADA Amerika Yanlış akseden beyanat merikada günün iki büyük mev- Azuundan biri önümüzdeki — ka- sımda yapılacak olan seçimleri, ikinci- si Hindicini. Aslında bu işe takılı baş- ka dâvalar da yok değil. Meselâ Mc Carthy'nin ordu çıkardığı yeni belâ, bu ihtilâfın — hallediliş şekil ve yine bunun Başkan Eisenhower ile ki müna- seçimlere sebetlere yapacağı tesir, tesir edecektir Bunun gibi,Hindicini meselesinde Amerikanın takip edeceği siyaset bah- sinde de hükümette ve Cumhuriyetçi Partide bir gruplanma olduğu anlaşı- lıyor. Kongredeki Cumhuriyetçi çoğun luğun lideri Knowland, Genel kabil Başkan Eisenhower ile Hariciye Vekili Foster Dulles muvakkaten olsun Hindiçini — heyülâsinin — gölgesinden kurtulmuş gibidirle ten, Güney . Doğu Asyada mütte- den bahsetmek suretiyle mesele etra- fında çetin bir münakaşa açılmasına sebep olan da Nixon'dur. Münakaşa devam ederken araya Dien-Bien.Fu hadısesı girdi. Fransız- lar, Cenevrede indicini meselesinin müzakeresine gay zayıf bir durum içinde girdiler. İngilterenin siyaseti, yani Cenevre konferansının neticeleri belli olmadan — umumiyetle Güney - Doğu Asyada ve hususiyle Hindiçinide sık sık bu siyaset teyit konuda müzakere ve temasların taah- hüt mânasına gelmiyeceği kemali e- hemmiyetle belirtiliyordu. Hal böyle iken Foster Dulles ve Eisenhower birer nutuk soyledıler Daha doğrusu, Eisenhower bir gün sonra Dulles'in nutkiyle baş gösteren endişeleri tahfif etmeğe çalıştı. Hâdise şu : oster Dulles, 11 mayısta tertıp- Fledıgı basın konferansında yine Güney Doğu —Asyada olan savunma paktından Fakat basın konfera sında konuşmak ve bilhassa üzerinde bunca münakaşa edilmiş, didiklenmiş nazik bir m vzud tam arzu edileni en iyi şekilde ifade etmek zor. Gazeteci- lerin birbirini kovalayan sualleri çok teki ve tecrübeli devlet adamlarına bi- le bazan acele bir ifade tarziyle soy- lemek niyetinde olmadıkları şeyleri de AKİS 29 Mays 1954 OLUP Aksayan D oğu Pakistandan gelen haberler karışıklık; sabotaj ve tevkifler- den bahsediyor. Eyaletin merkezin- de, büyük jüt endüstrisi isletmelerin- de bir takım hâdiselerin, çatışmala- rın vuku bulduğu, bu arada yüzlerce kimsenin öldü. diriliyor. Mahalli hükümet gerekli tedbirleri alırken, Karaşi'deki r- kezi hükümetten de vekiller alela- cele Doğu Pakistana hareket etmiş- lerdir. Bir ara, bir isy ölçüsü a- lan ayaklanma ve çarpışmalara or- du müdahale etmek zorunda — kal- mış, sokağa çıkma yasağı içtimalar yasak edilmiştir Hâdiselere sebep olarak komü- nist tahriklerinden — bahsedilmekte- dir. Hayat seviyesi çok düşük (son istatistiklere — nazara! vasati 1500 kalori) ve çok kalabalık bir memle- ket olan Doğu Pakistanda komünist kışkırtmaların, — her şeyden evvel, memleketin tek endüstrisi, yegâne ihracat kaynağı olan jüt işletmele- rine musallat olması düşünülebilir. Milletlerarası komünizm, evraları uğ yi tasarlamıştır ve bilhassa bugün Pakistanın batı â- lemine gittikçe daha kavi rabıtalarla, bağlanmakta olduğu şu sırada bu ihti mal daha da akla yakın görünmek- tedir. ununla beraber, Doğu Pakis- tanın, küçük komünist parti- sından çok daha büyük birhoşnut- suzlar kütlesini de barındırdığı — ve e Partisinin mağlubiyetiyle neticelenen seçimlerden sonra bu hoşnutsuzlu- ğun daha bariz ve faal bir hal aldığı- nı da unutmamak lâzımdır Doğu Pakistan, Batı Pakıstan- dan Hind topraklariyle ayrılır. radaki mesafe 1200 kilometredir. Bu bölge, batıya nazaran daha kü- çük bir araziye sahiptir, fakat nü- fus bakımından Batı Pakistani tar- tar. ğu — Pakistanlın nüfusu, u- umî Pakistan nüfusunun — yüzde 56 sidir. Burada, düşük hayat sevi- yesinin yanı sıra nik meselelerle karşılaşılıyor. Böl- gede ikinci derecede bir eyalet oma- nın verdiği infialin — eseri olarak, ayrıca Karaşı Hukumetıne karşı bi- dayetten beri bir disiplinsizlik mü- şahede edilmektedir. Pakistanın ku- söyletebiliyor. Dulles demek istemişti "Hindicini komünistlerin elıne düş miyecektir. Bu bölgenin müdafaası i- üğü ve yaralandığı bil- b çok çetin et- t BİTENLER bir Taraf Mücahit Topalak rucusu olan "Müslüman Birliği" ne karşı da bir umursamazlık var. Doğu Pakistanlılar, metin vaıdlerını yerine getir! medığine kan şama şartlan tuz biber — ekmekte- dir. u vaziyet dahilinde, müteaddit defalar geri bırakıldıktan son- ra nihayet geçen mart ayında yapı- lan umumi seçimlerde Başvekıl Mehmed Ali'nin Partisi "Müslüman Birliği nin, küçük ko- ist tisinin iştirak etmediği fakat destekledıgi “Birleşik Cephe” adlı muhalefet bloku karşısında a- ğır bir mağlübiyete uğradığı görül- mıiştür. Filhakika 20 milyon seçme- meclısındekı 30 üyelikten 8 ini temin edebilmiştir. umumt Pakistan nüfusu- iradesini akset- Karaşıdekı Seçim, nun yüzde 56 sının ti cıhetle bittabi miş, fakat normal parlâ kanizma işl dg için hukumet yerinde kalm Buna karşı ılk reaksiyonun 26 martta belırdıgı goruluyor Filhaki- ka tip şik C lan hükümetin çekılm zamanda Amerıkanın yardımını derpiş eden bütü! ve tedbirlerin ıptalını istemişlerdir. Doğu Pakıstan hâdiselerinin en mühim i de bu oktadadır, e bağlanmasını istememesidir. imdi, Amerikanın Güney - Do ğ kom e bir savunma pakti imkânlarını araş- tırdığı ve Pakistanın u ü- yeliğine namzet olmağa hazırlandığı şu sırada, Doğu Pakistanda karışık- lık çıkması bir bakıma kolay anla- şılan bır keyf' ttır. Güney . Doğ akistanın s n mış olduklarım açıkça göstermektedir. çin gerekli her şeyin yapılacağına ve yapılmakta olduğuna Fakat farzı muhal, Gün Do g As a sa- vunma paktını, Hındıcını memleketle- 11