15 Şubat 1939 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 13

(İZ Preveze, şehadet. efaini tis dilenelete iye aşina iya vuku | ık üzere inei âmi» inin baş- mektebi, ! sairenin, ası karar» «Mektebi ı tadil ve kaptan * ı mektep: da bulun: ersaneden ının adedi e miktari leşhk biri iccar mek“ ei Millişe ri beyanile evkii müz n alelusul ctebi Ada- riyenin bir idaresi de rinin Daza di olundu. mektepli ilk hayırlı 'n itibaren, ladaki leyli ıliyete ger teşebbüt le-i, Sahife: 21 eti > yık i* mevkii file konurken, diğer taraftan da, denizciliği bir zaptu rapt altına almak üzere, İ301 senesinde, Bahriye Mazare- tinde, meşhur hukukçulardan Kostaki Wayanaki efendi riyasetinde bir , tevsii kuruldu. misyon, muayyen evsaftaki gemi- lerin inşası için kullanılacık keresteler- den orman resmi alınmaması, ruhsat resminin ilgası, mamulâtı dahiliyeden olan gemilerden gümrük resmi ve biç- bir vergi alınmaması, Ticaret nazaretin- de bir tevsii ticareti bahriye şubei ida. resi ihdası ve ticareti bahriyenin terak- kisi ve bahıi vezaife dair icap eden eserlerin telifi ticareti bahriye komisyonu" ve tercüme edilmesi gibi bazı esaslar kararlaştırıldı ve bun- lar 9 ikinciteşrin 1885 tarihinde katiyet kesbetti. Yine aynı komisyonda 349 maddelik bir *sefaini ticariye kanunu Jâyihası* da bazırlandıyse de tatbik edilemedi. Denizciliğin ve deniz ticaretinin ehem” miyeti anlaşıldıkça, bu yolda teşebbüs» ler de çoğalmağa, birçok bususi deniz müesseseleri kurulmağa başladı. Fakat, açılan bu leyli ve nebari tüccar kaptan mekteplerinden (o düşünüldüğü kadar randman alınama dı ı Sıvil kaptan mekteplerinden en ve rimlisi, bugünkü yüksek Deniz Ticaret mektebinin müvellid ve esası olan «Mil. ik Tecareti Bahriye kaptan kçı mektebi ölisi» dir. Üsküdarda, iki katlı abşap bir binada kurulan bu müesse senin müessis ve müdürü Giresonlu Hacı Ahmet zade, mektebi bahriye mu- allimliğinden Omütekait o Abdülhamit Naci (bey) dir. 1909 yılında kurulan bu mektep, ders proğramı itibarile, mo- dern denizciliğin tekniğini eksiksiz ted- ts edecek tarzda kurulmuştur. Okutu» lan dersler, kuruluş zamanında, Türkçe, İngilizce, sahili coğrafya, Hikmeti tabii- ye, hesap, cebir, bhendese, müsellesatı müsteviye, eiiilaslı kürreviye, Türk edebiyatı, hukuku bahriyei düvel, elek. İrik, ameli ve nazari işaratı ameli ve nazari gemicilik, seyri sefain ve kılavuzluk, hıfzıssıhhai umumiye ve bahriye, ticareti bahriye kanunname- si, makine tarifatı fenni makine, makine resmi, ilmi ehval cev ve bahr, hey'eti babriye, kimya, fabrika işleri, din ders- leri ve mubtelif talimlerden ibarettir. Bir denizci için pek lüzumlu olan bü» ün fenni malü'natı veren bu mektep, daha teessüsünün üçüncü kana faideli olmuş, Balkan harbinde, mektep (o talebesinden 180 tanesinin rp ve hastane gemilerile merkez has- İanesinde, umumi harpta da fabrikalarda sefain tamirinde ibraz ettikleri hizmet- lerden dolayı mektebe mubtelif tak» dirnameler gönderilmiştir. Fakat, haya- hının 16 senesinde, bir defa Seyrisefain yılında va- 2000, bir defada nazaretinden 400 liralık yardıra gören müessesr, varlığının, yani mali vusuunun çok fevkinde işler gör. müşse de, kendisinden beklenen daha büyük hizmetleri başarmağa muvaffak olamamıştır. idaresi bütçesinden mülga ticaret Modern inkilâp Türkiyesinin bugün bakkiyle tedris, gerek talim ve terbiye noktala- rından dünyadaki öğünebileceğimiz ve gerek emsalinden dun el mıyan bir deniz müessesesi olan «Yük- sek Deniz Ticaret mektebi» nin temel. taşı olan bu müessese, bütün yardım sızlıklara, müşkülâta, bütçesindeki açık- lara, mütareke yıllarında müteaddit ba» banelerle müteaddit defalar kapatılma: sına rağmen 1925 yılına kadar mevcu- diyetini muhafaza etmiştir. 1995 yılın” dan itibaren, Ticaret Vekâleti, bu fay. dalı müesseseye yardım olmak üzere bütçesine tahsisat koymuş, mektebin açığı bu suretle kapatılmıştır. Bir müd- det sonrada İktisat vekâletine bağlana- rak Avrupadaki emsali en mütekâmil müesseşeler derecesine yükseltildi. Bu gün Boğazın serin ve sâkin sinesinde faaliyetine mütevazi devam eden n. A in n deniz ticarek mektebi'de ayrıca etüi sine değer bir müessesedir ki, bu işde sütunlar tabsisi lâzım gelen bir meseledi Aziz ve Dali cumhuriyetimizin diriltici eliyle bugünkü haline gelen eniz Ticaret mektehinin idarecilerini, tebrik,talebesinede muvaffakiyet temen- ve mazinin karanlık günlerinden e bütün terakki ve tekâmül vası- talarını haiz olarak çalışacak olan mü. esseseden, önümüzdeki yıllarda daha kımız olduğunu ilâve ederiz. Başta Mil İi şef İbönü olduğu halde, aziz sum. huriyetimizin reçilerini, leri gibi bu sabadaki şuurlu delâlet ve irşadlarından dolayıda bir denizci sıfatiyle candan tebrik ederek, kendile- rine yeni ve daha büyük başarılar te mennisi, her Türk gibi, bizim de vazi- 1 femizdir.