15 Şubat 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Beyaz Kitab 1881 1938 Büyük Atanın fevkalbeşer hususiyetlerini yaşatan en kuvvetli eserdir. Yazan: Haluk Cemil TANJU Kemal Atatürk Etiman Kitabevi îstanbul, Ankara caddesi No. 96 umhuri S3)fl Traş Bıçağında POKER PLAY Fevkalâdelik Alâtn etidir. J İSTANBUL CAĞALOĞLÜ K 1K 0 k » R « n n JdUU Telgraf ve mefctub adresl: Cumhurlyet tstanbu] Posta kutusu: tstanbuL No. 246 y3fŞ9l1lD3 10 $11031 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrlr tıeyetl: 24298 îdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Ispanyanın eski Londra sefiri Taymis gazetesinde neşrettiği bir mektubla harbin artık kesilmesini istiyor Madariaga, Madndde her hafta açlıktan 400 500 kişinin ölmekte olduğunu bildirdi başladı Reisicumhur Ismet Inönü ordu erkânını ve memurları davet etti Ankara 14 (Telefonla) Cumhur Reisimiz Inönü, yarın akşam saat 17 de Çankayadaki Cumhur Riyaseti köşkünde, ordu erkânını kabul buyuracaktır. Kabul resmini bir çay ziyafeti takib edecektir. öğrendiğime göre, sehrimizde bulunan dördüncü, beşinci ve alttncı derece memurlar da vesikalarile birlikte önümüzdeki cumartesi günü akşamı için Reisicumhur ve Bayan tnönü tarafından Çankayada verilecek çay ziyafetine davet olunacaklardır. Cumhur Reisimiz bu toplantıda davetlilerini kabul edecektir. Londra konferansı Ingiltere, Filistin için va idde bulunmamış Çemberlayn, aradaki suitefehhümlerin izalesi için 1915 te teati edilen mektubları beyaz kitab halinde nesrettirecek Haricî siyasetle maibuatın rolii u rol, devletin yüksek menfaatlerine mutabık olarak hükumetle hemahenk yürümeği istiyen bir yolda tahakkuk eder. Haricî siyaset, içîihad mevzuu değildir. Bu mevzuda hükumetle hemahenk yürümek, memlekeı tin meclisile ve milletin hakimiyetile hemahenk bulunmak da demektir. Milletlerin itimadma mazhar hükumetler, ekser aksamı diploması dehlızlerınde saklı kalan haricî siyasette vukuf ve salâhiyetle yürümek vasfını haiz yegâne heyetlerdir. Bu sahada hatalara düşmemek için hakikatleri hükumetlerden öğrenmeğe ve herhalde onlarm yürüdüğü yolda yürümeğe kat'î bir ihtiyac vardır. Çok partili hürriyet memleketlerinde büe, tehlıkesiz münakaşalar haric, hâdiselerin hayatî ehemmiyet kazandığı zamanlarda bütün partilerin ve teferruatta ihtilâflı bütün fikirlerin hükumetçe güdülen yol iizerinde birleştikleri görülür. Fransız meclisinde son defa Daladye hükumerine ittifakla verilen itimad reyi misalinde görüldüğü gibi. Muayyen haricî tehlikeler ve haricî tehlike ihtimalleri karşısında milletin tek adammış gibi yekpare bir kütle halinde bulunması lâzım, tabiî ve zaruridir de onun için. Her kafasından ayrı ses çıkaran bir memleket kendisiai müdafaa edemez. Haricî siyaset, memleket müdafaasmın hulâsa olunduğu bir sahadır ki son tahlilde işte bu nezaketil gözönüne alınmak lâzım gelen bir mevzudur. Haricî siyasetin sokakta münakaşa olunmamasınm sebebi budur. Çünkü bu bir prensip meselesi olmaktan ziyade en yüksek millî menfaatleri kendisinde tophyan son merhaledir. Alzas Loren vaktile Fransadan kopanlarak yerinde derin bir yara bıraktığı zaman vatansever bir Fransız: İngiliz ve Sovyet elçileri kabul olundu Cumhur Reisi Inönü, bugün İngiliz ve Sovyet Büyük elçilerini kabul etti. Ingiltere Büyük elçisi Sir Persi Loren tngilterenin Roma Büyük elçiliğine taLondra konferansında, İngiliz Müstemlekât Nazırı (sağda) Irak, Suudî Arabistan ve Mısır murahhaslarile görüşüyor yin olunduğundan Reisicumhurumuza veda etmiştir. Londra 14 (Hususî) Başvekil Çem ^aidlerinden bahsediyorlar, halbulci 1915 Saat 17,15 te de Sovyet Bü terlayn, Avam Kamarasında Filistin tarihinde îngiltere ile Şerif Hüseyin ara" yük elçisi kabul edilmiş, Hari meselesi hakkında beyanatta bulunarak ,ında cereyan eden muhaberat esnasmda ' îngiltere Filistin hakkmda hiçbir vaidda ciye Vekili Şükrü Saracoğlu her demiştir ki: « Arablar ötedenberi Ingilterenin lArkası Sa. 7 sütun 2 de] iki kabulde de hazır bulunmusIIIIMIHIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllMltlllllillllllllllllillllllllMilllllllllilllllllllinilllllllllllllMllllllllltllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllf tur. Bir İspanyol yaralısı mültecilerin omuzlarında Fransız topraklanna naklediliyor Londra 14 (a.a.) En mühim ln matik muharriri, kendi sütununda şunlagiliz gazeteleri, Ingiliz hükumetinin nas rı söylüyor: yonalist İspanyol hükumetini tanımak İngiliz hükumetinin esas fikri, harbin fikrine doğru yürümekte olduğunu bil sonuna ermesini tacil etmektir. İngiliz hükumeti, bugün, Franko'nun nihaî zadirmektedir. «Times» ve «Daily Telegraf» gaze ferinden emindir. Bu nihaî zafer, sulh teleri, tanıma meselesini başmakalelerin yolile elde edilebilir. Ayni neticeye, de mevzuu bahsetmekten istinkâf etmek kuvvetle de varılabilir. Fakat bu ikinci lArkası Sa. 7 sütun 1 de] tedir. Fakat «Times» gazetesinin diplo Suriye istiklâlini ilân ediyor Hükumet, komiserliğin bütün işlerini ele alacak Şam 14 (a.a.) Suriye Başvekili Mardam Bey, millî parti divanının top lantısında verdiği izahatta, Suriyenin, parlamento tarafından 31 kânunuevvel 1938 de ittihaz olunan karara tevfikan kendmı müstakıl addettığını söylemış ve hükumetin yakında Fransız Fevkalâde Komiserine bir muhtıra tevdi ederek Suriye hükumetinin, Fransız Suriye muahedesinden doğan bütün haklardan is tifade ettiğinden ve Fevkalâde Komiserliğe tâbi bütün işlerin idaresini ele alaca ğmdan haberdar edeceğini ilâve eylemiştir. Maarif şurasına hazırlık • Yumurta ihracatına aid nizamnamede tadilât Yeni «naturel yumurta» çeşidinin ihracı için bazı hükümler konulması kararlaştı Ihrtıcat tüccarları ve komisyoTicular toplandı Dün, ihracatı kontrol dairesinde İktısad Vekâleti Iç Ticaret Umum Müdürü Mümtaz Rekin riyaseti altında ihracat tacirlerile Trakya ve Anadolunun muhtelif mmtakalarından gelmiş ve şehrimizde bulunan yumurta komisyoncularının iştirak ettiği büyük bir toplantı yapılmıştır. Türkofis namma müşavir Necmeddin Meta ve İhracatı Kontrol dairesi şefi Hakkı Nezihi Sanusun da buIunduğu bu toplanh, tam beş saat devam etmiştir. Lise müdürleri dün son bir içtima yaptılar i Ilk tedrisat işleri etrafmda ileri sürülecek teklifler, bugün kat'î şeklini alacak Daima onu düşününüz, fakat onclan asla bahsetmeyiniz! Demişti. Bu söz cihanşümul şöhret kazanan bir kaide olmuştur. Niçin düşünsünler ve niçin ismini ağızlarına almasınlar? Çünkü, onu bir gün geri alabilmenin en kestirme çaresi budur. Milletlerarası tedafüî veya tecavüzî öyle vaziyetier ve ihtimaller vardır ki onlarm Toplantıda, îhracat ticaretimizi çok ciddiyeti sözü ayağa düşürmek farfarahğından çok, amma pek çok yüksektedir. yakmdan alâkadar eden bir mesele etraHükumetler mes'ul vazifedarlar olarak fında, yumurta ihrac nizamnamesi üzeonların hal çareleri üzerinde çalışırlar. rinde görüşülmüştür. Bu nızamname Dünkü içtimaa riyaset eden tç Ticaret Umum Müdürü Mümtaz Rek Milletler bu yolda, herhalde gürültücü ollArkast Sa. 7 sütun 4 fe] llllllllinillllllllllilllllllMllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIII maktan daha çok azimli bir sükutla hükumetlerini takib edip giderler. Bu son şeklin en güzel misalini gene Fransada görüyoruz. îtalya resmen değil, fakat meb'uslar meclisindeki bir kısım azanın sözlerinden başlıyarak yarımadanm bütün matbuatı tarafından şiddetle iltizam olunan umumî bir koro ahengi halinde Fransadan toprak istcklerini ileri sürdü. Bu mevzu üzerinde Italyada yapılan çok şiddetli neşriyata karşı Fransız hükumeti ve ona tebaan Fransız matbuatı hayret olunacak bir itidal ve takdir edilecek bir soğukkanlılık göstermekte devam ve ısrar etti. Orada hükumet ve matbuat toprak fedakârlığı yapılamıyacağmı, bu uğurda eğer icab ederse harbden kaçınılmıyacağmı söylemekle iktifa ederken: Bununla beraber iki millet neden olmıyacak işlerden dolayı harbetsinler. Dost olmak daha iyi değil mi? Italyan gazetelerinin haksız ve yersiz hücumlarına rağmen biz Italyan milletini seviyoruz! Mealindeki sozlerini bir nakarat halinde tekrarlamaktan usanmadılar. Suriyede karışıklıklar Paris 14 (a.a.)) Suriyede son günlerde karışıklıklar çıkmış olduğuna dair Beyoğlu Akşam Kız Sac'st mektebinde lise ve orta mekteb çıkan rivayetleri Hariciye Nezareti tekmüdürlerinin dünkü son içtimaından bir görünüş zib etmektedir. Ancak bazı nümayişler Maarif Şurasına yapılacak dileklerin misyonların hazırladığı teklifler ittifakli olmuş ve halkın büyük bir ekseriyeti bu kat'î şeklini tespit etmek için dün lise ve kabul edilmiştir. Bu arada Beykoz ortaJ nümayişlere yabancı kalmıştır. Bu nümaorta mekteb müdürleri son toplantılarını mektebi müdürü Cevad Palandökenin yişler müfrit unsurların eseridir. yapmışlardır. Toplantı geç vakte kadar maarif işlerimiz hakkmda hazırladığı u» devam etmiştir. İlk ve orta tahsil idare zun bir rapor da müzakere mevzuu ok» ve müfredat programları üzerinde ko muştur. [Arkası Sa. 7 sütun 4 te\ İntihab hazırlıkları Kasabların derdleri Meb'us namzedliği için müracaat edenlerin sayısı bini geçti Ankara 14 (Telefonla) Parti umumî merkezinde intihab hazırlıkları etrafındaki çalışmalara bu akşam da geç vakte kadar devam edildi; bir yandan da Parti namma namzedliklerinin ko nulmasını istiyenlerin müracaati devam etmektedir. Parti Genel Sekreteri doktor Fikri Tuzer bana müracaat edenlerin sayısmın 1000 i geçtiğini söyledi. Bazı gazetelerde veni Mecliste mevcud mebuslardan kaçının kalacağı ve kimlerin namzed gösterileceği hakkında çıkan haberler dolayısile de bunların sadece tahminlerden ibaret olduğunu ve bugün için Kiçbir esasa istinad etmediğini, namzedlik yolundaki müracaatlerin kabulüne d«vam olunduğunu, 21 martta müntehibi sani intihabımn yapılacağını ve yeni Meclis 3 nisanda kurulacağına göre namzed listesinin Umumî Reis tarafm dan o zamaoa kadar ilân olunacağmı beyan etti, \ Abbasağa mezarlığı park haline getirilecek Burada mevcud bir kısım tarihî tasların muhafaza edilerek bir yerde toplanması takarür etti Cemiyetin dünkü toplantısında sakatçıların idare heyeti intihabma iştirak ettirilmemesi hakkındaki teklifler, uzun münakaşalara sebeb oldu YUNUS NADİ lArkast Sa. 1 sütun Q da] Kasablar Cemiyetinija dünkü ioplantısından bir intıba Şehk Meoltei içtima halinde CYamm. 7
