15 Şubat 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

* ar Ulus Basımevi Ç lş.ğba Çankırı Caddesi, Ankara BUGÜN . Telgraf: Ulus - Ankara UBAT ——— İleri ve medeni İran. Dost mem- Şl - TELEFON leketin her sahadaki inkişafları- 3 9 İmtiyaz sahibi 1144 e diç vi aei aa ddti na dair şimdiye kadar neşrolun- 5 Yazı işleri — - 1062-1063 mamış resimler (7 inci sayfa- Bi KURUŞ ;Gd:îîaı müdürü İgğğ mnda_) KEREUKEKEK UN AY Cümhurreisimiz DALLLLLLLA D oğlu da hazır bulunmuştur. İngiliz ve Sovyet büyük elçilerini kabul ettiler Ankara, 14 aa. — Riyaseti Cümhur Umumi Kâtipliğinden: Reisicümhur İsmet İnönü, yakında Ankara'dan ayrılacak o - lan İngiltere Büyük Elçisi Sir Percy Lorraine'i, bugün saat 16.45 te husust surette kabul buyurmuşlardır. Bu kabulde Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu da hazır bulunmuştur. L Ankara, 14 a.a. — Riyaseti Cümhur Umumi Kâtipliğinden: Reisicümhur İsmet İnönü, Moskova'dan avdet eden Sovyet : Büyük Elçisi B. Terentiev'i bugün saat 19.15 te hususi surette kabul buyurmuşlardır. Bu kabulde Hariciye Vekili Şükrü Saraç- a D lll ee A L LLİLLLI İLTLLLLLLLELELILLLALLELLİLLLLİLILİELİLEİLLLLLLLILALLELLLLELELLLLLLILILİ Yerinde bir tavzih N. A. KÜÇÜKA Gazeteler, Dahiliye Vekilinin umu- mi müfettişlerle vilâyetlere gönder- diği çok mühim bir tamimi neşretti- ler. Memleketimizde Atatürk'ün ebe- diyete intikaliyle başlıyan yeni te- beddüllerle ve son zamanlarda zuhur eden ve memleket umumi efkârını ta- biatiyle pek yakından alâkadar eden sahtekârlık ve suiistimal hâdiseleri karşısında kötü niyet besliyen bazı kimselerin şurada burada çıkardıkları şayiaları esasından tekzip ile beraber inkılâbın açtığı mesud ve feyizli yol- Tarda aynı samimiyet ve imanla yürü- yeceğini bir kere daha hükümet ağ- ziyle izah etmiş oldular. Milli Şef'in memleket idaresini elfe aldığı günden bu ane kadar geçen müddet zarfında Parti hükümetlerinin takip ettiği yol, ——— b LIŞi nn ginlele gazrinları açıla Ça yalanlıyan maddi ve müsbet bit de- Hldir. Biz inkılâbın bağlangıcından- beri memleketin her türlü mânasiyle Yükselişini hâzmedemiyen gafillerin, kaynakları hangi tertibin mahsulü o- lursa olsun çıkardıkları bin bir türlü yalanlara sadece gülerek yolumuzda devam ettik. Ve bundan sonra yapıla- cak iş de budur, Herkes bir daha bilmelidir ki türk inkılâbının içtimat bünyemizde tat- bik ettiği düsturlar hariçten gelip- milli varlığımıza zorla tatbik edilmiş şeyler değildir. Bunlar milli bünye- mizde hazırlanmış ve olgunlaşmış bir takım esas ve prensiplerdir ki Ata- türk'ün yüksek dehâsının sezdiği bu hakikatleri o zaman en yüksek mesu- liyet makamında bulunan Milli Şef büyük bir enerji ve imanla tatbike muvaffak olmuştu. İşte türk inkrlâbı- nın en kuvetli ve en karekteristik nok- tası buradadır. Bu noktayı bir türlü anlamak istemiyen gafiller, Ebedi Şef'in ölümiyle her şeyin tuzla buz olacağını tahmin etmişlerdi. Fakat milletin büyük acı karşısında parça- lanmaz bir kaya halinde bir nokta et- rafında birleşmesi, bütün bu tahmin- leri tekzip eden.en beliğ bir vakıa ol- muştu. Bunlar ne derlerse desinler hakikatler yürüyor. Devletimiz her gün yeni bir adımla idealine doğru ilerlemekle eski adımlarını takviye ediyor. Her gün yeni bir karar ve ye- ni bir hamle ile asri devlet olmak id- diasıma daha açık ve daha vazıh bir şekil ve ifade veriyor âmme hizmet- leri mefhumuna dahil olan müessese- leri devlet müessesesi haline sokmak- la iç varlığına daha ziyade bir kud- Tet ve kuvet veriyor. Hükümetimizin bu husustaki azmi- nin ne kadar kati ve kuvetli olduğu- Nu anlamak için, en son defa elek- trikli tramvayın satın alınması müna- sebetiyle Çetinkaya'nın nutkunda, tebarüz ettirdiği noktaları bir kere d.aha okumak, ve onun mânası üze- ffnde biraz durmak ve düşünmek kâ- _f'_dîr. Fakat daima kötü düşünmeği itiyat edinmiş olan bedbahtlar, her Memlekette ve her zaman olabilecek olan bir beynelmilel sahtekârlık me- selesini, ve mahiyeti henüz belli ol- | Mıyan bir suiistimal meselesini ele alarak bununla bir takım korkunç ke- hanete kadar gitmek isterler. Halbu- H b.“ gibi meseleler Sayın Dahiliye Yekılinln çok isabetli olarak ifade et- tikleri gibi nihayet ceza mevzuatımı- Zzın bir iki maddesini işgal edebile- cek âdi ve basit suçlardır ki buna cü- "f_ edenler her halde adaletin hük- müne boyun eğeceklerdir. Artık türk - (Sonu 8 incic sayfada) Mebus seçimi Esas defterler 25 Şubat tarihinde kaldırılacak Yurtta mebus seçimi faaliyetinin i - kinci safhası hararetle devam etmek - tedir. Esas defterlerin vatandaşları - mızın tetkiklerine Aarzedildiği beş gündenberi, intihap hakkını haiz olan- lar, defterlerin asılı bulunduğu yerle- re giderek isimlerini aramaktadırlar. Dün Ankara'da, Hamamönü'nde polis merkezi önünde, belediyede ve Çan - kaya kaymakamlığında esas defterleri tetkik eden ankaralıların çokluğu, yuürt taşlarımızın seçme ve seçilime hakları- nı kullanmak hususundaki büyük alâ- kalarını gösteriyordu. Memmnuniyetle öğrendiğimize göre, yurdumuzun her köşesinde bütün vatandaşlar medeni haklarını kullanma yolunda aynı has- sasiyeti göstermektedirler. Yaptığımız tetkikler, bugüne kadar Ankara'da isimler üzerinde hiç bir i- tiraz yapılmadığını göstermektedir. Bu da, Ankara vilâyet ve belediyesi - nin, aynı zamanda mebus intihap tef - tiş heyetinin vazifelerini tam bir dik- katle başardığını göstermek bakımın - dan tebrik ve takdire değer bir hâdi - sedir. Esas defterler, asılr bulundukları yerlerde daha on gün kalacak ve şu - batın 25 inci günü akşamı tatil saatin- den sonra kaldırılacaktır. Memurlar seçim işlerine yardım edecekler Askeri ve adli memurlardan gayri diğer memurların mebus seçimi işleri- ne yardımda bulunmaları Başvekâlet - çe devlet teşkilâtına tamim olunmuş - tur. Orduda seçim işleri Ordu, 14 a.a. — Mebus intihabr esas defterlerinin heyeti teftişiyece tetki - katr tamamlanarak 11 şubatta askıya konmuştur. Tesbit edilen büyük kü - çük, kadın erkek nüfus 299.966 adede baliğ olduğundan vilâyetimizden bir fazlasiyle sekiz mebus çıkacaktır. Vekiller heyetinde İcra Vekilleri Heyeti Aydın, Konya, Ordu, Tekirdağ, Tokat ve Van vilâ - yetlerinin teadül cetvellerini tasdik et miştir. Ankara konservatuvar opera bölü - müne bir mütehassıs ve İzmir vilâyeti maarif kadrosuna altı baş öğretmen i- lâvesine ve Besni hükümet konağı in- şasının ikmaline İcra Vekilleri Heye - tince karar verilmiştir. (a. a.) İngiliz ve fransız başvekil ve hariciye nazırları bir arada C.H.P.sinin hazırladığı konferanslar serisi 20 Şubatta Halkevinde başlıyor Profesörler ve Doçentler tarafından verilecek bu faydalı konferanslar herkese açıktır Cümhuriyet Halk Partisi, geçen sene olduğu gibi bu yıl da An- kara Halkevinde bir konferans serisi tertip etmiştir. Münevver kütleyi ve halkı yakından alâkadar eden ve cidden istifadeli olan bu konferanslar mevzular üzerinde selâhiyetli profesörler ve do- çentler tarafından verilmektedir. Geçen sene gösterilen alâkanın, bu yıl da temadi edeceğine emin bulunuyoruz. | FRANKO'NUN TANINMASI İÇİN İngilfere ve Fransa karar veremediler Fakat B. Çemberleyn diyor ki: " Hükümetçe lüzum görülecek bir tedbiri geciktireceğime dair teminat veremem ,, Paris, 14 a.a. — Bu sabahki nazırlar meclisi, saat 10 da başla- mış ve 13.30 da bitmiştir. Toplantı, münhasıran B. Bone'nin ha- rici vaziyet hakkındaki izahatını dinlemekle geçmiştir. Nazırlar meclisi, B. Berard'ın evelce tavzif edildiği vazifesine devam et- mek üzere nasyonalist İspanya'ya dönmesine karar vermiştir. Bu toplantıda, nasyonalist İspanya- nın hukukan tanınmasına dair hiç bir karar alınmamıştır. Tahmin edildiği- ne göre, Paris hükümeti, bu hususta Londra'nın kararını beklemektedir. Japonlar Hainan adasının işgalini famamladılar Tokyo, 14 aa. — Domei Ajansının resmen bildirdiğine göre, japon kıta - ları bu sabah saat 7 de, Hainan adası- nın cenubunda bulunan Samah'ta ka- raya çıkarak derhal şarka doğru iler - lemiye başlamışlar ve — Hainan'ın en mühim noktası olan Yüulini işgal eyle- mişlerdir. Çin kuvetleri ihraç hareket- lerine mâni olamamışlardır. Londra'nın kararı gecikmiyecek Londra, 14 a.a. — Avam Kamarasın- da muhalif işçi partisi lideri Attlee hükümetin ispanyol nasyonalist ma - kamatını filen veya hukuken şartlı ve- ya şartsız olarak tanımadan evel par- lamento ile istişare edip etmiyeceğini Çemberleyn'den sormuştur. Başvekil şu cevabı vermiştir : “— Hükümet alacağı her türlü ka - (Sonu 8 incic sayfada) Partinin bu kültür ziyafetinden me- mufrların da istifadesini temin için kon || feranslar aşağıdaki listede gösterilen günlerde saat 18 de verilecektir. Yal- nız nisanın 29 una ve mayısın 6 sına rastlıyan iki konferans saat 15 tedir. C. H. P. nin tertip ve Ânkara hal - kevi dit, tarih ve edebiyat organize ettiği konferanslar listesini aynen veriyorüz: 20/2 de İbrahim Necmi Dilmen: Di- lin ve dillerin orijini üzerine ileri sü-| rülmüş lengüistik teorilerinin tatbik, münakaşası, 21/2 de W. Eberhard Pro- fesör: Eski Çin menbalarında eski türk kavimleri hakkında — malümat, 22/2 de Doç. Muhlis Etem: Türkiye- de devlet iktısadı, 23/2 de Doç. Ziya- ettin Fahri Fındıklıroğlu: Türkiyede içtimai siyaset ve tatbikatı, 24/2 de Doç. Dr. Sadi Irmak Tıp Fakültesi: Nitzsche ve fevkalbeşer, 25/2 Profe - sör H. Avni Göktürk: Evlenmede iş- lerin durumu, 27/2 de Doç. Yavuz A- badan- Hakkın iktısat ve istimalini ta- yin eden prensipler, 28/2 de Harbert Louis cografya Prof. Glasiye devrin - şubesinin e de Asya'nın ve bilhassa Anadolu'nun | kurak mıntaka gölleri, 1/3 de Besim m a r zı r IS I dü indirildi B. Hitler bir nutuk verdi Hamburg, 14 a.a. — Bugün saat 13.10 yeni “Bismark” saffı- harp gemisi “Blohm - und - Voss” tezgâhlarından denize indiril- Atalay Farsça Prof.: İran'da dil ink!î lâbır, 2/3 de Landsberger Sumeroloji Prof: Ras Şamrada yeni keşfedilen eski Fenike çivi yazrlarının tariht :he: miyeti, 6/3 de Güterboch Hititoloji (Sonu 8 incic sayfada) Numan Menemencioğlu bugün şehrimizde Kat Ret İ Alman donanmasının yeni denizaltı gemileri İstanbul, 14 (Telefonla) — B. Nu - man Menemencioğlu bu akşamki eks- presle Ankara'ya hareket etmiştir. Haydarpaşa garında birçok zevat ta - rafından uğurlanmıştır. Sir Percy Lorraine Başvekilimize veda etti Memleketimizden ayrılacak olan es- ki İngiltere Büyük Elçisi Sir Percy Iforraine dün saat on buçukta Başveki limiz Doktor Refik Saydam'ı ziyaret etmi_ş ve bir müddet görüşerek veda etmiştir. İzmir'de zelzele İzmir, 14 aa. — Bugün şehrimizde saat 12.30 ve 16.03 de iki hafif zelzele kaydedilmiştir. ' Ucuz_îdyolar hakkındaki kanun projesi Nafia Vekâleti Halk radyosu hak- kındaki kanun projesinin hazırlığını bitirmiştir. Proje alâkalı Vekâletlerin mütaleası alındıktan sonra İcra Vekil- leri Heyetince tetkik ve müzakere e - dilmek üzere Başvekâlete verilecek ve proje Büyük Millet Meclisinin ilk iç- timalarına yetiştirilecektir. Nafia Vekâleti halk radyo tipi ola- rak tesbit edilen şartlara göre müra - caatta bulunmalarını mühtelif radyo şirketlerinden istemiştir, ereresaNaaA Türkiyenin yeni Londra Büyük Elçisi Dr. T. A- RAS, kırala iti- matnamesini tak dim ettikten son ra kordiploma-! tik mareşalı Sir Sidney Clive ile " konuşurken. n S n ge Halen bütün Hainan, biti şarka bi- ri garba doğru ilerliyen iki japon ko- lu tarafından tamamiyle işgal edilmiş bulunmaktadır. Çankayşek'in beyanatı Çunking, 14 aa. — Çang-Kay-Şek, matbuata beyanatta bulunarak Hai - nan'ın işgali, bilhassa umumi büyük Okyanos meselesine taallüku dolayı - siyle mühim — ve mânidar olduğunu söylemiştir. Mumaileyh, Hainan'ın sevkülceyş ehemiyeti üzerinde israr ederek ja - ponların 30 senedenberi Hainan'ı Saka lin adasının tamamını ve Guan adası - nı işgal etmek istediklerini ilâve et « miştir. Japon mahfillerinin cevabı 'Tokyo, 14 a.a. — Hariciye nezareti namına söz söylemiye salâhiyettar bir zat matbuata beyanatta bulunarak ja - pon hükümetinin henüz Hainan'ın müstakbel statüsiyle alâkadar olmadı . ğını söylemiş ve Çang-Kay-Şek'in be- ( yanatının hilâfına olarak Hainan'ın işgalinin büyük Okyanosta sulh ve ni- zamın idamesiyle alâkadar olmadığı « (Sonu 8 incic sayfada) Papa'nın naaşı dün gömüldü Vatikan, 14 a.a. — Vefat eden Pa - pa Pi xı in cenaze merasimi bugün öğleden sonra yapılmış ve Papa'nın nâşını havi tabut muvakkat kabre yer- leştirilmiştir. Amerika'da Vaşington, 14 a.a. — Amerika âyan ve mebusan meclisleri ölen Papa Pi xr in hatırasını taziz için bugün birer celse akdetmişlerdir. 'Tören esnasında, bütün devlet, par- ti ve ordu ileri gelenleri, ezcümle ma- reşal Göring, amiral Raeder, B, fon Ribbentrop, doktor Frick, doktor Gö- ( Sonu 3 üncü sayfada ) İstanbul üniversitelilerinden bir grupun Avrupa'da bir tetkik seyahati yaparak İstanbul'a döndüklerini yazmıştık. Yukardaki resim üniversiteli- lerimiz Peşte'de, meçhul asker âbidesine çelenk koyduktan sonra alınmmış- tır. Doçent B. Muzaffer Veldet'in seyahat intibâlarını 2 inci sayfamızda okuyunuz. Hi P YA