15 Aralık 1938 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 6

e yerine ilet Mer- olarak ralaylığa rebesini, üşü ralr terfi Ffakiyet- Ş savaşı tın hari- en daha cân yok” adı ola- binlerce maktullerile doldurduğu muharebe meydanını silâhlarımıza terketmiştir.,, una başkumandan Atatürk şu çevabı verdi : “Bütün tarihi âlemde, sizin İ- nönü meydan muhârebesinde de- ruhde ettiğiniz vazife kadar ağır bir vazife deruhte etmiş kuman danlar azdır. Milletimizin İstiklâl ve hayatı, dâhiyane idareniz al: tında şerefle vazifelerini gören kumanda ve silâh arkadaşlarımızın kalb ve hamiyetine büyük emniyet- le istinat ediyordu. Siz orada yal nız düşmanı değil, milletin maküs telihini de yendiniz. İstilâ altındaki bedbaht topraklarımızla beraber bütün vatan, bugün müntehaları- na kadar zaferinizi tes'id ediyor. Düşmanın hırsı istilâsı, azim ve hamiyetinizin yalçın kayalarına başını çarparak hurdahaş oldu N ınızı tarihin kitabei me- fahirine kaydeden ve bütün milleti hakkınızda ebedi minnet ve şük- rana sevkeden büyük gaza ve & zaferinizi tebrik ederken, üstünde durduğumuz tepenin size, binlerce düşman ölülerile dolu bir mey- danı şeref seyrettirdiği kadar, . letimiz ve kendiniz için Şaş itilâ ile dolu birufku iziikbale ei nazır ve hâkim olduğunu söyle- © mek isterim., Milli a şanlı netice- sini bütün devletlere Lozan konfe- ransında tasdik ve kabul ettiren İsmet İnönü, harp meydanında kazandığı zafer kadar büyük ikin- ci bir zaferi, sulh masası başında İda elde etti. Onun, diplomat şah- siyetine en lâyık hitabı, gene Atatürke bırakalım. 24 Temmuz 1923 te sulh muahedesini imzalı- yan Türk başmurahhası Oİsmet İnönü, Başkumandan Gazi Mus. ifa Kemalden şu tarihi telgrafı aldı : “ Millet! ve hükümetin, zatı âlilerine tevcih etmiş ol- duğu yeni vazifeyi muvaffakiyet- le itmam büyurdunuz. Memle- i kete bir silsile müfid hizmet lerden ibaret olan ömrünüzü, bu defa tarihi bir sanvaflalıyra tetviç ettiniz. Uzun mücadelerden sonra vatanımızın sulh ve istik- lâle kavuştuğu bu günde, parlak hizmetiniz dolayısile zatı âlinizi, muhterem arkadaşlarımız (Rıza Nur ve Hasan Beyleri ve m sai- nizde size yardım eden bütün he- yeti murahhasa azasını müteşek- kirane tebrik ederim. İsmet İnönü, harp cephesinden sulh cephesine intikal ettikten, ve bu alanda kiymetli başarılarla dolu faaliyet devresini, Lozandaki emsalsız zaferile açt tıktan sonra; üzerinde bulunan Hari Vv kâletini muhafaza Mare çare, Cumhuriyetin ilânının ertesi g Icra Vekilleri Heyeti Relaliğine intihap olundu. Bundan bir sene sonra, kabinesinin yerini Fethi bey kabinesi almış, fakat dört sonra İsmet İnönü, kabineyi vE teşkil etmiştir. Askeri rüt- i Başvekil bulunduğu sırada- birinci ferikliğe yükseltilen İsmet İnönü 30 haziran 1927 de kendi isteğile tekaüde sevkedilmiştir. İsmet Inönünün Başvekil ola- rak memleket işlerini yürüttüğü devrelerdeki eserlerini birer birer değil, toplu olarak saymak bile çok yere ve zamana muhtaç bir iştir. Atatürkün silâh arkadaşı rak onunla beraber orduyu zaferden zafere götüren İsmet İnönü, Büyük Şefin, milleti ve memleketi her sahada, terakkiden a yükselişten yükselişe götüren adımlarına adımlarını uy- duran en Sidan arkadaşıdır. İsmet İNÖNÜ iki yavrusyla başbaşa Geçen ikinciteşrinin on birinci günü, on yedi milyon Türkün vekili bulunan saylavlarımızın üç yüz kırk sekiz reyle Cumhurresi: liğine seçtikleri İsmet İnönü, o- muzlarına en büyük milli yazife- lerden birini daha, tarihle karşı- laşmağa alışık yüksek alınlı, bü- yük bir komutan azim ve cesa- retile yüklenmiş bulunuyor. Ata- ie açtığı yl bundan böy- le onun silâh ülkü arkada- Yi EM Griye Atatür- yaktığı mukaddes meşaleyi; Türk vatanını, Türk Cumhuriye- ey İnönünün küdretli bakışları...