Uzun süredir Commodore ö4 ile ilgi- lenen herkesin bildiği, ilgilenmeye ye- ni başlayanların da kısa sürede duydu- ğu bir program vardır: SİMON'S BASIC Neden bu program bu kadar bilini- yor? David Simon isimli bir Amerikalı'nın daha 14 (1) yaşında iken yazdığı bu programı bu kadar önemli kılan nedir? SIMON'S BASIC, standart BASIC'e sa- hip olması nedeniyle Cö4d'ü CdĞ4 yapan kısıtlamaları ortadan kaldırır. SİMON'S BASIC ile bilgisayarınız artık 100'den faz- la yeni komut kazanacıcaktır. Bu komut- ların kimisi gerçekten de çok gereklidir. Ancak kimileri de çok ender kullanılır- lar. Gene de her durumda SİMON'S BA- SIC, Commodore ö4 ile program yaz- moak isteyenler için çok değerli bir yar- dımcı olma özelliğini taşır. Bu komutla- rının arasında PLUİ veya Pascal bilen- lerin yakından tanıdıkları, programla- rın yapısallığını sağlayan komutların yanısıra, harf dizilerini kolaylıkla kullan- mayı ve değiştirmeyi sağlayanlar da vardır. Programlardaki hataların kont- rolunu sağlayan komutlar da cabası. Ancak, hemen her C4 kullanıcısının si- kıntısını çektiği grafik, ses ve sprite ko- mutlarının da SİMON'S BASİC'de bulun- ması, tüm bu özellikler arasında en se- vindirici olanı, Kısaca, SİMON'S BASIC hemen hiçbir İsteği açıkta bırakmayan bir BASIC geliştirme programı. Dilerseniz, SIMON'S BASIC tarafından sağlanan kolaylıkları ve kimi durumlar- da karşılaşılabilen olumsuz yanlaırını bir- likte görelim. PROGRAMLAMA YARDIMLARI Sık sık program yazan meraklıların da bildiği gibi bazı komutlar program ya- zımını oldukça kolaylaştırırlar. Örneğin satır numaralarının kendiliğinden yazıl- ması, program İistesinin ayarlanabilir bir hıza sahip olması, değişken değer- lerini bir komutta görebilmek, tek düğ- meye basarak bir komutu harekete ge- çirebilmek, programda belli bir kelime- yi aramak, satır numaralarını otomatik olarak değiştirmek gibi. Şimdi bu ko- müutları kısaca görelim: AUTO: Bu komutlo, satır numaralarının bilgisayar tarafından olomatik olarak verilmesi sağlanır. Başlangıç satır nu- marası İle birbirini izleyen iki satır numa- rası arası belirtilebilir. COLD: SİMON'S BASIC'İ ilk açılış duru- muna getirir. Bilgisayarı kapayıp açma gerekliliği ortadan kalkar. Y: LİST komutu verildiğinde liste- nin hangi hızla verileceği bu komutla saptanabilir. Listenin kontrolu da Sl- MON'S BASIC ile geliştirilmiştir. Program LIST edilirken CTRL tuşuna basmak listeyi yavaşlatır. C— tuşuna basmak durdü- rur ve SHİFT tuşuna basmak da harf harf bir liste geçisini sağlar. İşte DELAY ko- mutu ile bu sıradaki hız ayarlanabil- mektedir. Böylece program listesi prog- ramcının öokuma hizina uygun biçim- de gösterilmektedir. DISAPA, SECÜRE: Bu iki komut sayesin- de programdoaki istenen sotırların gö- rünmez hale gelmesi sağlanır. Böylece bazı önemli satırlar, istenmeyen gözler- den saklanabilir. DISPLAY, KEY: Klavyenin sağ tarafında bulunan fonksiyon tuşlarının her birine iki değişik kelime veya komut yükleye- bilir, daha sonra da bir tek bu tuşa bas- makla komutu harekete geçirebilirsiniz. Örneğin sadece F1'e basarak progra- mınızı RUN edebilirsiniz. DUMP: Programı durdurüp o ana ka- dar kullanılmış olan tüm sayısal ve ka- rakter değişkenlerinin en son içerikleri- ni görebilirsiniz. Ancak ne yazık ki bu emir sadece tek değişkenler için işle- mektedir. bir matriks değişkenin her bir elemanının gösterilmesi mümkün olmamaktadır. FIND: Bu komut ile programınızın için- deki herhangi bir sayının veya yazının hangi satırlarda bulunduğunun bir lis- tesini alabilirsiniz. Böylece örneğin bir değişkenin hangi satırlarda olduğunu bulmak kolaylaşmış olur. MERGE: Artık elinizdeki birkaç prog- ramı, bu komut ile birleştirerek tek bir büyük program haline getirebilirsiniz. OLD: Daha önce NEW ile sildiğiniz programınızı geri çağırmanızı sağlar. PAGE: Program listesinin sayfa sayfa verilmesini sağlar. Saptayabileceğiniz sayfa uzunluğuna gelindiğinde bilgisa- yar sizin bir tuşa basarak devam ettir- menizi bekler, Böylece programlarınızı tıpkı bir kitabın sayfaları gibi sayfa sayfa inceleyebilirsiniz. RENUMBER: Programınızın tamamının yeni ve düzenli satır numaralarına sa- hip olmasını sağlar. Ancak ne yazık ki bu kommut GÖTO, GÖSÜB, THEN gibi ko- mutların arkasından gelen satır numa- ralarını değiştirmemektedir. Bu da bu komutun işlerliğini oldukça azaltmakta, YAPISAL KOMUTLAR VE ERROR KOMUTLARI SİMON'S BASIC ile artık tek satırlı IF... THEN komutlarından kurtulmuş oluyorsu- nuz. RCOMP ve ELSE komutları yardımı ile birden fazla satıra yayılabilen IF...THEN komutları kullanılabileceği gi- bi, İF...THEN arasındaki koşul gerçekleş- mediği zaman ne yapılması gerektiği de verilebilmektedir. Döngüleri sağlayan FOR..NEXT ko- müutlarının yanına artık iki yeni yapısal komut daha gelmekte: REPEAT...UNTIL ve LOOP...EXİT IF...END LOOP İlk emirde, REPEAT ve UNTİL arasındaki satırlar, ÜNTİL'den sonra gelen koşul gerçekleşinceye kadar tekrar edlilirler. İkinci emirde ise, LOOP ve END LOOP arası sonsuz kere tekrar edilebilir. Bu döngüden çıkmayı sağlayan koşul EXİT IF ile verilmelidir. İki örnek görelim: 10150 20 REPEAT 30 PRİNT | 40 PRİNT “COMMODORE 64” S0 l-141 60 UNTİL (— 14 j 70 REM İ'NİN DEĞERİ 14 OLDUĞU ANDA 70. SATIRDAN, 80 REM DEVAM EDİLİR: YOKSA 30, SATIRA GERİ DÖNÜLÜR. 10 LOOP 20 İNPUT X 30 EXİT İF X—0 40 XAZİINT (X/2)*2 3 5O F XA —X THEN PRİNT “ÇİFT SAYI” : EL- SE: PRİNT “TEK SAYI” 60 END LOOP 70 REM 20-50 NUMARALI SATIRLARIN ARASI VERİLEN X 80 REM 0 OLUNCAYA KADAR TEKRAR EDİLİR VE VERİLEN 90 REM SAYININ ÇİFT VEYA TEK OLDUĞU SAPTANIR. 99 REM IF...THEN...ELSE KULLANIMINA DİKKATI!