21 Ekim 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29
CİHAT BİLGEHAN Maliye değil, Dert Bakanı bu bankaların şubelerini zorladılar ve "paracıkla- rını" geri istediler. Sümerbank'ın Banka- cılık bölümünü yöneten ilgili, bu hafta "Panik to- na erdi mi?" sorusuna, çok üzgün bir. sesle, "— Bitti galiba, bugün öğleye doğru hızı kesildi. Ama bize çok zararı oldu. Tam pamuk mübayaası- yapacağımız sıraya rast- geldi. Bu işi başımıza sa- ranları icabında mahke- meye vereceğiz" diye ce- vap vermiştir. Sümerbank'tan 36 saat içinde 2 milyon lira çeki- liverdi. En telâşlı "müdi"- ler, İstanbullulardı. merbank'ın İstanbul şu- belerinden, bu 36 saat i- cinde 300 bin, Ankara şu- belerinden 139 bin, Ada- na şubesinden 161 bin. Bursa şubesinden 125 bin lira, telâşa kapılmış ta- sarruf sahiplerine geri verildi. Etibank şubelerinden ise 8 saatlik bir mesai gü- nü içinde 2 milyon 623 bin lira çekildi. . Denizcilik Bankasının durumu bun- dan farklı değildi. Sebep, gazetelerin bu bankaların kapatılacağı yolundaki -derhal ve şid- detle yalanlanan, sansas- yonel haberi idi. Etibank'ın Bankacılık bölümünü yöneten Genel Müdür Muavini Necdet Erdoğan, olayı izah için kullanılan "bir deli bir kuyuya bir taş atar, bin akıllı çıkaramaz" sözüne itiraz etmekte ve şöyle demektedir: — Hayır, hayır! Bu AKİS taş, deli taşı değil, akıllı taşı. Hesaplı ve kasıtlı.." Görünen odur ki, ban- kalararası rekabet, ikra- miye dağıtma ve şube aç- ma yarışından sonra, ya- lan haberlerle rakip ban- kanın .müşterileri arasın- da panik yaratmak şek- lindeki metodlarla, çok daha sert ve kırıcı bir üs- lüp kazanmaktadır. DALDAN DALA Son yıllarda, kanserle sigara arasında.ilişki bu- lunduğu yolundaki yayın- ların tütün satışlarını a- zaltması karşısında, bü- yük tütün şirketleri, za- rar etmemek için, değişik iş alanlarına el atmakta- dırlar. İngiltere'de, British - American Tobacco -ki 56 ülkede fabrikası vardır ve yılda 18 milyar liralık iş yapmaktadır-, İngiltere'- nin başlıca güzellik ma- mulleri şirketi Yardley and Co.yi satın almak için 662 milyon Türk li- rası teklif etmiştir. Öte yanda British American Tobacco şirke- tinin kendisi de, kâğıt i- malinden plâstik madde- lere kadar, bu arada elma cipsi ve kumaş olmak ü- zere, birçok değişik işle uğraşan İmperial Tobac- co tarafından kontrol e- dilmektedir. Amerika'da ise, Camel bir punç ve meyva suları şirketi İle birleşmiştir. Chesterfield, köpek yiye- çekleri ve viski imaline İŞ ALEMİ girişmiştir. Pall Mail bir bisküvi şirketini satın almıştır. Philip Morris i- se, gelirinin yüzde 18'ini tütünün dışındaki ma- mullerden sağlamaktadır. MONTAJ inlerde Türkiye'de, montaj sanayimden a- damakıllı para kazanmış olan bir çok işadamı yeni bir tertibin peşinde, Sa- nayi Bakanlığının kapısı- nı aşındırıyor. Ele geçiril- mek istenilen altın yu- murtlayan ta bu sefer "Motor Sanayii" adını ta şımaktadır. Herkes "Mo. tor Giri . Türkiye'de kurmak Bakan Mehmet Turgut'tan iste- mektedir! Motor. el otomas- yon sani en göze çarpan eksiğidir. Bundan dolayıdır ki "Motor Sana - yii" kurmak teklifi hem kamuoyunun, hem de ilgi: li devlet dairelerinin zuladıkları bir teşebbüs. Türkiye" de montaj sa- ,nayii, yabancı firmaların oğu zaman temsilcisi o- lan yerli | işadi bu fabrikalarla kurduk- ları ortaklık a yü- Bunların bir yandan montaj sana- yiündeki astronomik ları makul ölçülere indir- mek için harekete geç- İZZET ÜNVER Fiyatlar aşağı!. mişken, "Motor Sanayii" konusunda da, işin daha başında, kamyon ve oto- büs sahalarındakii açık kapılara müsaade etme- mek niyetini bildirmiştir. Sanayi Oo Bakanlığına gelmiş müracaatlarla ço- gu, motoru de yeni bir montaj malı şeklinde an- layarak yapılmıştır. Tur- gut buna müsaade etme- mekte azimlidir. Sanayi Bakanlığı, motorun, pa- tenti alınarak tam yerli motor olarak imalini şart koşmaktadır. Koç Grupu uzun süredir bu,yönde bir teması Ford ile yapmak- adır. Başka bir ". teşebbüs sahibi, Deutz firmasını i- şe sokmak isteyen Magi- rus otobüslerinin imalât" cısı İzzet Ünver'dir. An- cak Sanayi Bakanlığı Ün- ver'den, motörden Önce Magirus otobüslerinin fi- yatını 300 bin liranın al- tına düşürmesini iste- miştir. 29
