ARAŞTIRMA AKİS İşte, Kremimin avlusunda iki rus köylüsü... kası değildir. Öbürü ise, Bonç Broyoviçtir. Bu resme bakan herkesin ilk teşhisi, şüphesiz ki, bu olacaktır. Oysa, bu iki köylüden soldaki kasketlisi, Bolşevik İhtilâlinin lideri Vladimir İliç Ulyanov Leninden baş- Acaba Rusya, böyle bir lidere sahip olmasaydı, ihtilâlin akı- beti ne olurdu? Leninin kişiliği, çoklarına bu soruyu sordurtmuştur. Dünyayı nasıl görüyordu... 1 907'de Londrada, bana şu unutul- maz sözleri söylemişti: " —Belki de biz bolşevikleri, bü- yük halk kitleleri bile kadar anlıyamıyacaktır. uhtemelen bizler, daha işe alan eseri- mizin temelini atarken öldürülece- ğiz. Fakat bunun hiçbir önemi yok- tur. Burjuva dünya bugün, kokmuş bir bataklık halinde, herşeyi ve her- kesi zehirleme tehdidi zain Ve işte, önemli olan da budur! Birkaç yıl sonra Pariste, sanı- yorum Balkan Savaşının başladığı sıralarda, bu sözleri bana bir kere daha hatırlatmıştı: — Görüyorsun ya, ben haklı i- mişim! Çözülme başladı bile. Olay- lara bakmasını bilenler, (ölünün yaydığı zehirin tehdidi altında bulu- nulduğunu açıkça göreceklerdir." Kendisine özgü bir tavırla, elle- rini yeleğinin koltukaltlarına ge- 34 çirdi ve eşya ile dolu odada yavaş yavaş yürüyerek şöyle devam et- ti: — Bu, bir karışıklığın başlangı- cıdır. Bir Avrupa, harbine daha ta- nık olacağız. İnsanlar, birbirlerini vahşice boğazlıyacaklar. Bundan ka- çınılamaz. Proletarya ne mi olacak? Öyle sanıyorum ki proletarya, bu kanlı karışıklığa karşı gelecek gücü kendinde bulamıyacaktır. Tabii, her- kesten çok sıkıntı çekecek olan da odur. Şimdilik, onun kaderi budur, ne yapalım... Fakat caniler, gittik- çe çamura batacak ve kendi akıttık- ları kanlar içinde boğulacaklardır. Düşman zayıflıyacaktır. Bunun önlenmesine imkân yoktur." Dişlerini (o göstererek güldü ve pencereden uzaklara baktı: "— Hayır dostum, iyi düşün! Toklar, açları, ne maksatla birbirle- rini öldürmeğe kışkırtıyorlar? Bu kabul edilebilir mi? Siz bana, bun- dan daha çılgınca, daha budalaca bir cinayet gösterebilir misiniz? Bu safha, işçilere çok pahalıya malola- caktır, fakat önünde sonunda on- lar kazanacaklardır. Bu, tarihin ira- desidir!" O, sık sık, tarihten söz ederdi. Fakat bu sözlerde kendi iradesine, kendi kuvvetine güvenmekten gelen bir övünmeye, bir kendine tapışa rastlamış (değilim. Gelecek Yazı Lenin ve aydınlar 23 Eylül 1967