22 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6
YURTTA OLUP BİTENLER yattığından dolayı A. P. zafer kaza- nırsa, bunun tefsirleri CHP 'nin arzu ladığı sisteme hiç bir fayda o sağla- mayacaktır. Dış Politika Fazilet mücadelesi Dışişleri Bakanı Feridun Cemal Er- kin, Hariciye Köşkünün maun kap- lamalı, * geniş çalışma odasındaki yu- muşak koltuklardan birine biraz da- ha gömülerek: "— Laheyde yapılan son Bakanlar Konseyinde, NATO Genel Sekreteri Stikker, Türkiye - Yunanistan müna- sebetlerini düzeltmek üzere arabulu- cu seçilmiş, Kıbrıs konusu bir mesele olarak, toplantıdan sonra yayınlanan bildiride yer almıştır" dedi: bundan sonra, salonun sol tarafında sıralanmış, dünyanın en ünlü diplomatlarının portrelerine bir süre göz gezdirdikten sonra, sözlerine diplomatça bir ilâve Bu toplantıda amacımız, Yu- nanistan ya da herhangi bir başka devleti diplomatik sahada da olsa. yenilgiye uğratmak değil, dâvamızı Konseye kabul ettirmekti. Bunu da başarmış bulunuyoruz." Ancak, Erkinin hariciyeci nezake- ti ile gizlemek istemesine rağmen, gerçek ortadadır: kendisinin başkan- lık ettiği türk delegasyonu, bu kara- rı, Yunanistan ekibiyle girişilen dişe- budur. Toplantıda, her 'iki taraf da bütün kozlarını oynamış ve çarpışmanın ilk raundu Türkiye- nin galibiyetiyle sonuçlanmıştır. Bu ilk bakışta fazla önemsenmi- yebilir. Zira NATO. Konseyde alman i ıbrıs meselesine Atina ve ra hükümetleri arasındaki gerginliği yumuşatmağa çalışacaktır. Nitekim, pa- Sekreter Stikker'in arabulucu (o seçilmesini de bir fantezi olarak tefsir etmişlerdir. Ancak, gerek Başbakan İsm önü nün gerekse Erkinin ifade ettikleri gibi, arabulucunun m t türk-yu- nan münasebetleri ile ilgilenerek, Kıb- rıs meselesine sırt çevirmesine imkân oktur. Zira iki NE arasındaki ger- ginliğin başlıca sebebini, yunan hükü- metinin papaz Makarios ile aynı pa- ralelde olması teşkil etmektedir. Meselenin Konseyde görüşülmesi AKİS 6 Dışişleri Bakanı Erkin hava alanında Adım adım yol almıyor ve hele toplantıların bir gününün ta- mamen bu nuya hasredilmesi kü- çümsenecek şey değildir. - NATO'nun özellikle son birbuçuk yıldan beri ge- çirmekte olduğu krizleri yakından bi- lenler, Küba, Vietnam. Lâtin Amerika gibi birbirinden Ooçetin problemlerin yanı sıra gündeme Kıbrıs meselesini de dahil etmenin güçlüğünü tahmin edebilirler. Sessiz ve derinden Türk heyeti, Laheye iner inmez sıkı bir kulis faaliyetine girişti, Erkin ve arkadaşlarının amacı. Konseyde türk-yunan münasebetlerinin (etraflı bir şekilde görüşülmesi ve bu husu- sun toplantıların sonunda yayınlana- cak olan bildiride yer almasını sağ- lamaktı. O sabah saat 11'de Yunan Dışişle- ri Bakanı Kostopulos, saat 12'de d Erkin birer basın toplantısı yaparak, kendi tezlerinin ana hatlarını açıkla- dılar. Erkin, meselenin NATO üyesi iki devleti, Yunanistan ile Türkiyeyi il- gilendirmesi oObakımından, Konseyde mutlaka ele alınması gerektiğini ileri. sürerken, Kostopulos da bunun tama- men aksi tezi müdafaa ederek, konu- nun (Birleşmiş Milletlerde ele alın- mış bulunduğunu, bu sebeple NATO'- da görüşülmesinin söyledi. Böylece, daha ilk dakikalar- da tarafların, görüşmeler boyunca ta- kip edecekleri politika katan çizgileri ile de olsa ortaya çıkmış oluyordu n öğleden sonrası kulis fa- aliyetiyle Seçti. Feridun Cemal Erkin, Amerika Dışişleri Bakanı Dean Rusk, NATO Genel Sekreteri Stikker, nada Dışişleri Bakam Paul Martin ve Hollanda Dışişleri Bakanı Luns ile gö- rüşerek bozulan türk-yunan münase- betlerini ve bunun sebeplerini, mesele- nin ertesi gün toplanacak NATO Ba- kanlar Konseyinde mutlaka görüşül- mesi gerektiğini izah etti. türk heyetinin diğer üyeleri (o Genel Sekreter Yardımcısı Halük Bayülken fransıalar, Genel Sekreter NATO İş- leri Yardımcısı Osman Olcay ingiliz- ler. 1. Daire Genel Mari Turhan Tuluy norveçliler ve Türkiy TO daimi delegeliği am mutlaka Konseyde görüşülmeli ve bu husus yayınlanacak bildiride yer almalıydı. Aksi halde Türkiye bildiriyi onaylamıyacaktı.
