22 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33

giden husus, haydut Calvera'yı doğu- ran ve ortaya çıkaran problemler üze- rinde hiç durulmâyışıdır. Calvera da bir köylüdür ama, Calvera'yı - bizde- ki efeler benzeri- silaha sarılıp dağa çıkmaya iten toplum meseleleri, itiş nedenleri kesimlikle en Böyle olunca Calvera, keyif için dağa çıkan, kan içici bir canavar olarak seyirciye görünmektedir -ki, bu yoldan da ne işlenmiştir ve ne de takdim e- dilmektedir Re isörle senaryocunun sözcülüğü- nü, yoksul Meksika köyünün yaşlısı - Vadimdr Sokoloff - yapmaktadır : "Zorbaya karşı başkaldırmanız için si- laha sarılmanız gereklidir. Silâhınız yâksa, alınız; (bilmiyorsanız, öğreni- niz: Ölmemek için siz de öldürünüz." "Yedi Silahşor" Yedi silâhşördan Ohris (Yul MELO soğukkanlı, eline çabuk bir Serü ven adamıdır. Siyahlar giyinir, içki i- çer kadında kızda gözü yoktur. Yani gerçek bir "lider" dir. Çevresine e dan ağırdan adamlarını (toplami başlar, ikinci olarak, kendine çok ben. luluğa çok genç, a ya özentili Chico (Horst Buchholz) katılır. Bu çeşit bir çekişmeye gire- cekleri çetin bir elemeden geçiren "li- der" Chris, Chico'yu başlangıçta hay- li hırpalar, fakat genç inatçıdır, dire- nir, yılmaz. Aralarına, yaman bir kumarbaz. O'Reilly (Charles Bronson), hiç ko- nuşmayan, upuzun boylu ve bıçağıyla Lee (Bobert Vaughn da katılınca, yedi silahşörlü kiralık tabancalar ta- kımı tamamlanır. Her biri birer serüven adamı olan bu yedi ayrı tipteki adam, para uğ- runa ölüme karşı çıkarlar. Hiç biri hırlı değildir. Haydut Calvera'nın bir yuvarlak masa (o toplantısında açığa vurduğu gibi, para ise Calvera onlara aldıklarından daha fazlasını her Za- man sağlamaya hazırdır. Yeter ki on- lar çekip gitsinler, ya da Calvera'nın çetesine katılsınlar. Yedi silahşör adına konuşan "lider" Chris, Calvera'nın. teklifini reddeder. Chris ve arkadaşlarının bu yeni dav- ranışları, gerçi pek akıl alacak nite- likte değildir, fakat oOdestana gitme çabasındaki senaryocu ile rejisör için bu, doğru yoldur. Silahşörlerin geç- mişlerini pek kurcalamayan ve seyir- ciye de açıklamaktan kaçınan Sturges ile williams ikilisi, yoksullardan ve haktan yana yapmakla kahramanla- rını destan kişiliğine doğru itmekte- dirler. Chris ve arkadaşları, 16. yüzyıl şövalyelerinin davranışı (o içindedirler ve bu davranışı sürdürürler. Onlar i- çin önemsenen, ezilmekte, hakları çiğnenmekte olan köylülerin kurtulu- şudur. Calvera, işte o zaman karşı ta- raf olarak bir değer, bir önem Kaza- nır. Savaş, her ne kadar azınlığın ço- gunluğa savaşı ve yine azınlığın ço- ğunluğa galibiyeti ile son bulursa da haktan yana şövalyeler, m üs- tesinden gelmiş görünür! ve film Akira Kurusawa'ya benzememe ça- bir yana bırakılırsa, Sturges, kendi alışkın olduğu türde, hikâye-, sini rahat bir anlatımla düze çıkar- maktadır. o Herşeyden Önce oyuncu kadrosunun tesbitinde seçilmiş tipler yeril yerine oturmuştur. İyi oyuncu- larının yanısıra, Charles Lang Jr. gi- SİNEMA bi işimin ustası bir fotoğraf direktörü güçlendiren niteliklerdir Sturges'in anlatımı - yani sinema dili - çarpıcı değildir. Daha çok düz fakat hareketli bir kamerayla ansı- tacaklarını dizilemiştir. Üzerine oma edilen senaryo hikâyesi de sağlamdır. Robert Williams, bu japon hikâyesi ni, Western türüne güçlük çekmeden aktarmıştır. Yul Brynner'in çizdiği soğukkanlı ve fazla "hesabı Chris tipinin çevre- sinde toplanan öbür tipler, hikâyenin akışı içinde değişmesi gerekli olaylar dizisi için biçilmiş birer kaftandırlar. Genç Chico'da ilk olarak denenen Horst Buchhoiz, gerçi öbürleri arasın- da oaksamaktadır ama, McÇOucen, Bronson, yaughn, Dexter ve Cuborn- un arasında pek göze de batmamak- dır. — w Filmin en o başarılı tipi (o haydut Calvera'nın Eli wallach'ıdır. (AKİS — 556) AKİS/33