22 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

Mekke Şerifi Hüseyin dükten ve Selanik yahudilerinin çeşitli teşebbüii ni ha- ber verdikten sonra şöyle yazmaktadır "Size oraya, Londraya, muhbir ajan olarak Selanik yahudilerinden Sayası gönderiyoruz. Saya Atinada fransızca çıkan Bayrak adlı gazeteyi idare etmektedir. Sayas ırkdaşları tarafından iyi bir gözle görülmemek- tedir, zira bizim polisin bir ajanı olarak faaliyet gös- termiştir ve heykeltraş Dimitriyadisin kızıyla (o evlene- cektir. Sayas size kongrenin kulislerinde cereyan edecek manevra ve dalavereleri haber verecektir. İkincisi, sizin eski Londra Belediye (Başkanı ile temasa geçmeniz ve ağzını aramanız gerekmektedir. Üçüncüsü, şu anda Londrada bulunan İstanbul Ha- hambaşının ne gibi teşebbüslerde bulunacağını kolla- iyidir ama, kendisine fazla itimat caiz değildir. Dördüncüsü, bizim öğrendiğimize göre yahüdiler sa- dece Selanik yahudileri için Otonomi o istemeyecekler, bütün doğudaki yahudilere ayrı bir statü tanınmasını talep edeceklerdir.» Casusun verdiği haberler Irkdaşları tarafından iyi gözle görülmeyen o yahudi yunan ajanı Sayas bir süre sonra Londraya geldi ve AKİS 18/54 Criohton oteline indi. Sanki Selanik yahudilerinin bir temsilcisiydi ve siyonistti. Kongreye o sıfatla gitti, Kak- lamanos hesabına bilgi topladı. Ertesi gün Kaklamanos kendi Dışişleri Bakanına e im getirdiği haberleri şif- reli bir telgrafla bildiriyor. "Sayasın verdiği ii göre Siyonist (delegeler hafta içinde bir çok toplantı yapmışlardır. Selanik dele- gasyonu Yunanistan yahudileri meselesini ortaya (o at- mıştır. Fakat Kongre kendisini bu konuda yetkili gör- memiş ve işin Paristeki Yahudi Birliğine havalesini ka- rarlaştırmıştır. Birliğe yapılacak müracaattan önce İstanbul ve İzmirdeki yahudi cemaatlerinin de arzuları alınacak ve onlar da Birliğe bildirilecektir. | Polonya, Rumanya ve Yunanistan yahudilerini temsil eden alt- mış kişilik bir heyet Lloyd George tarafından o kabul edilmiş ve ona meselelerim anlatmıştır. İngiliz Başba- kanı Yunanistan yahudilerine, Polonya ve Rumanyada- etmeyeceğini bildirmiştir. Lloyd George elindeki, bilgile- rin buna imkan vermedeğini söylemiş. Yunanistan pa- hudilerinden iddialarının delillerini göstermelerini o is- temiştir. Selanik delegeleri bu konuşmadan sonra şikâ- yetlerini; bir muhtıra ile İngiltere Başbakanına bildire- ceklerdir. Ben onlardan ewel davranarak sizin obana verdiğiniz malzemeye dayanmak suretiyle bir muhtıra hazırlayacak ve onu İngiliz hükümetiyle bu konuda söz sahibi olan A ) vereceğim. Sayas öbür gün Parise hareket edecektir Tanınmış yahudilerle temas Kaklamanos hemen teşkilâtına haber vererek nüfuzlu ingiliz yahudilerinin bir listesini , hazırlamalarını iste- nuşttr. Bundan maksadı hem muhtırasını onlara da göndermek ve hem de bu kimselerle temas kurmaktır Yunan propaganda mekanizmasının hazırladığı (o "nü- fuzlu ingiliz yahudileri" listesinde şu isimler göze çarp- maktadır: Charles Rothsohild, James Armand de Ror- hsohild, Lionel de Rothschild, Sir John McClure, Her- bert Lamnel, Dr. Weizmann, Israel Salomon . Fakat bu arada İstanbulda, rumlarla yahüdiler ara- sında bir anlaşmaya varılmıştır. Bu sevgili vatandaşla- rmız, Türkiyenin parçalanması konusunda ( birbirleriyle uyuşmuşlardır. Bunlara tabii ermeniler Ode katılmıştır. Üç cemaat kendi şahsi davalarının gerçekleşmesi / için müştereken çalışmayı kabul etmişlerdir. Bu konuda İs- tanbuldan Polise verilen şifreli bilgi şudur: "Ökümenik patriklik ile temsilcileri İstanbul hahambaşılığı arasında devamlı temaslar ve (görüşmeler vermiştir. İki unsur arasında işbirliği yapılmasına pren sip itibariyle karar verilmiştir. Delegeler, Barış Konfe- ransına müştereken verecekleri omuhtıranın teferruatı üzerinde çalışmaktadırlar. Dr. Galep Siyonist teşkilâtın İstanbuldaki temsilcisidir." Telgraf, Yunanistanın İstanbuldaki Yüksek Komi- serine aittir. Ancak yahüdiler İstanbulda varılan bu (anlaşmaya rağmen Yunanistan yahudileri için bir müstakil idare tarzı istemekten vazgeçmemişlerdir. Bunun üzerine Po- litis, yunanlıların kullandıkları metodları bir defa daha gözler önüne seren bir telgrafla Atmadaki hükümetine bazı tavsiyelerde bulunmuştur. Yunan Dışişleri OBaka- nının kendi hükümetine yaptığı tavsiyelerden O bazıları şunlardır: o Basında makaleler yazdırtarak yahudileri