7 Mart 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

MUSİKİ Seçimler Dananın kuyruğu Hear başında Pazartesi günü, va- it öğleye yaklaştığında, Cumhur- başkanlığı Senfoni Orkestrasının resmi makamı olan, çalışmaların, provaların yapıldığı ve konserlerin verildiği İstas- yon yolundaki Konser Salonunda hum- malı bir faaliyet göze çarpıyordu. Gün- lerden, hattâ haftalardan beri sürege- len kulis faaliyeti artık su yüzüne çı- kacak, tam deyimiyle "dananın kuy- ruğu" az sonra kopacaktı.., Bu kadar önem verilen olay ney- di, neden heyecan ve merak birden bu kerteye çıkmıştı? okuyucuları için işin asıl nedeni ve içyüzü meçhul değildir. İsaları ve Musaları darılt- mak pahasına da olsa, olayların tam odak noktasına girerek haber almayı ilke sayan bir tutum sayesinde, ayyu- ka çıkan dedikodular arasından doğru olanları ve önem taşıyanları ayıklayıp onları bu sütunlarda teşhir eden A- KİS yazarları, gerçekçi, Ma tarafın- dan dalma sevgi ve gördüler. Buna karşılık, hakikatlerin açıklan- masından korkuları olan ve bu men- faatlerine dokunan birtakım "iş erba- bı" yazarların şahıslarına karşı cep- he aldılar. Hani, ellerinden gelse, on- ları "bir kaşık suda boğacak" duruma geldiler. Oysa ki AKİS'ciler isteseydi- ler ,ortada dolaşan dedikoduları ayık- lamaksızın sunabilirlerdi. Bu takdirde "iş erbabı"nın durumunun ne, olacağı de bilinemezdi... Olaylar ne olursa olsun, bunları hazırlayan sebeplerin belirli bir çerçe- vesi şöylece çizilebilir: Türkiye bugün bütün ileri âlemin tanıdığı ve müzikte sanat ölçülerinin ancak ve ancak bu esasa göre odeğerlendirildiği, (adına "Batı sanat müziği" denilen bir kolda henüz geridir. Bu geriliğin kısa bir sü- rede giderilmesi ve hattâ öne geçilme- si için Atatürk zamanında, onun yol, göstermesiyle ve desteğiyle hızlı ham- lelere girişilmiş, fakat bu hamleler âlâ halkın seviyesine inememiş., ancal sınırlı bir aydınlar çevresine münhasır kalmıştır. Müzikte batılılaşma hamle- sinin başarı sağlayabilmesi için bunun halkın seviyesine eriştirilmesi ve türk halkına maledilmesi gereklidir. İşte bütün aydınların ve özellikle maarifçilerin üzerinde önemle birleş- tikleri nokta da budur. Birçok kongre- lerde, Sanat ve kültür yayınlarında, Maarif Şürası toplantılarında hattâ Meclisteki' bütçe görüşmeleri sırasın- da üzerinde en çok durulan nokta bu- dur. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine milyonlara varan Orkestra ödenekleri konulmasının, . yabancı sanatçıların, toplulukların konser vermek üzere gel- mesi için. Orkestraya çalgılar getirtil- mesi için verilen dövizlerin amacı hep bir nokta üzerinde toplanmaktadır: Batı sanat müziğini türk halkı arasın- da yaymak ve bir türk sanat müziği geliştirmek! Formalite ve hilkat garibesi A maçlar bu kadar güzel ve haklı ol' duktan sonra, yürünecek yolun ne- den buna paralel olmadığı sorusu he- men akla gelmektedir. Oysa ki, orta- da bu işlerle uğraşanlarda dâvaya |- nanc yokmuşçasına bir karışıklık, bir dedikodu havası vardır. Birinin yaptı- ğını öteki yermekte ötekine de gü- cü yetenler baskı yapmağa kalkışmak- tadır. Sebep yine formalitelere atfedil- mektedir. Çünkü iddiaya göre, Cum- hurbaşkanlığı (o Senfoni Orkestrasının birtakım harcamalara yetecek ödeneği Bütçeye konmamıştır. Meselâ, konser akşamları halka hizmet edecek adam- lara para ödemek için "fasıl" yoktur, Anadoluya -orkestranın asıl görevinin başladığı yere- gidildiği ozaman otel parasını karşılayacak kadar bile har- cırah ödenmesi için mutlaka "Filar- moni Derneği" gibi bir kurumun ara- cılığı gereklidir vesaire.. Aslında, yukarıda sıraladığımız ne- denler hiç şüphesiz önemli zorluklar- dır. Ama bunların Devlet Bütçesinden resmen bir devlet dairesine tahsis edi- lerek getirtilen yabancı sanatçıların vereceği konserlerin (bilet hasılatına gayrıresmi bir demeğin tamamen el koymasına, üstelik bu büyük paraları bütçesiz, kontrolsuz ve daha kötüsü so- rumsuz bir şekilde harcamasına hak verdireceğini ummak ya büyük bir saf- Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası “Küçücükfiçıcık..." AKİS/28