3 Haziran 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

1 Kitap okudum Adı: Büyük Adamlar. Yazarı: W. Stuart Sewell. Çeviren: F. Bengü, Türü: Biyografiler. Yayınevi: Varlık Yayınları 731, Faydalı Kitaplar serisi Baskı: İstanbul, Ekim Basımevi 1960, 280 sayfa, 5 lira. Konu: Kitap, adından da anlaşıla- cağı gibi, büyük adamların hayatla- rını kısa birer biyografi içinde ver- mektedir. Varlık Yayınevi, W. Stuart Sewell'in meşhur "Brief Biographies of Famous Men And Women" adlı kitabından yapılan çevirilere, bu ki- tapta yer alamamış, Türkiyece meş- hur türk meşhutlarından bazılarının da biyografilerini eklemiş-ve böylece 230 meşhur kişiyi derlitoplu biyogra- fileri ile Türk okuyucusuna sunmuş- tur. Küçük boyda kalınca bir cilt ha- lindeki "Büyük Adamlar"ın tanıtma Varlık oOYayınevi, kitabı şöyle anlatmaktadır: "Meşhur adam- ların yaşayışlarını, başardıkları işle- ri merak etmeyen var mıdır? Mem- leketlerine ve insanlığa büyük yarar- lıkları dokunmuş- kadın ve erkekleri tanımak hem gerekli, hem faydalıdır. Şimdiye kadar memleketimizde Meş- hur Adamlar, ya da Türk Meşhur- ları adlarıyla bazı kitaplar çıkmıştır. Ama bunlar hem çek az kişiyi tanı- tıyor, hem de çok yüksek fiyatla sa- tılıyordu." Beğendiğim: Yabancı dünyaya açı- lan penceresi hayli dar olan Türkiye- mizde böylesine bir kitabın yayın- üst tarafı yerli meşhurlardır,- hak- kında şöyle üstünkörü de olsa fikir edinmek için iyi bir kılavuz. Beğenmediğini: Meşhurların verili- sinde edebiyat, sanat, ilim, vb. basit bir sınıflandırmanın dahi yapılmamış olması, kitabın bellibaşlı zayıf yan- larından, biri. Türk meşhurlarının se- çiliş açısı ise hayli su götürür. İnsan ister istemez, "falanca neden alınmış da, filânca alınmamış?" diye düşü- nüyor. Hele, dünya çapına ulaşama- mış meşhurlarımızın bu kitaba alın- mış olması da ayrı bir konu. Sonuç: "Büyük Adamlar" bir danış- ma kitabı, bir el kitabı olarak, oku- yup yazma ile arası iyi olanların ki- taplıklarında bulunması gerekli bir kitap. İlhami SOYSAL AKİSÇİLER SİZİN İÇİN GÖRDÜLER, DİNLEDİLER, SEÇTİLER Kitaplar Bayburtlu Celâli: Bayburt, halk şa- iri bakımından zengin bir bölge... Halk şairlerinin en büyüklerinden Bayburtlu Zihniye şimdi bir de Bay- burtlu Celâli okatılmıştır. e Kimbilir, daha ne değerler vardır... Öğretmen Salim Haşlak, yıllarca süren çalış- masını, Dernek Yayınlarının 10. ki- tabı olarak ortaya koymuş. Doğrusu, iyi bir çalışma. Bayburtlu Celâli, Sa- lim Haşlakın çalışması ve Halkevleri Genel Merkezinde bu gibi A Büyük bir titizlikle hazırlanmış olan kitapta, Bayburtlu Celâlinin koşma ve destanlar, kronolojik bir sıra ta- kip etmektedir. Böylece, Bayburtlu Celâlinin hayat hikâyesini de öğren- miş olmaktayız. Kitabın sonuna eklenen sözlükten de anlaşıldığı gibi, Bayburtlu Celâli, yalın halk dilinden ziyade, Saray di- lini, Divan Edebiyatı dilini kullanma- yı tercih etmiştir. Bu da, Bayburtlu Celâlinin "okumuş" bir kimse olduğu- nu göstermektedir; "Sevdiğim güvenme güzelliğine - Senin de saçların târümar olur" di- yen Rıza Tevfik, "Güzelliğen mağrur olma sevdiğim, - Geçer bu güzellik pişman olursun" diyen Celâliye ne- kadar benziyor, değil mi? Halk şairlerini tanımanın bu ba- kımdan faydası oObüyüktür. Bugün şundan bundan Şiir aşıranlar olduğu gibi, dün de Hececiler; çoklarınca bi- linmeyen halk şairlerinden şiirler a- şırmışlardır. Bunun en güzel delili, yukarıya aldığımız mısralardır. Bayburtlu Celâliyi, halk şiirini yapanlan, yürütenleri tanımak, bil- mek isteyenlere salık veririz. Salim Haşlakın emeği boşa 'gitmemiştir. İsteme adresi: Halkevleri o Genel Merkezi, Atatürk Bulvarı, No: 104, Ankara Ben Komitacıyım: 27 Mayıs 1960'ın devirdiği sahte demokratları yalan- dan tanımak istiyorsanız, Numan Ba- yazitin "Ben Komitacıyım" adlı mi- zahi romanını okuyun. Numan Ba- yazit, düşüklerin artık herkesçe bi- linen yanlarını, bu arada bir takım olayları, çok tatlı, sürükleyici bir üslüpla anlatmış. İnsan, "Ben Komi- tacıyım" adlı kitabi okurken, 27 Ma- yıs öncesi ve sonrası olaylarına ka- rışıp gidiyor. Menderesler, Bayarlar, Koraltanlar, Sarollar, Argüçler, Ge- dikler, İleriler, odalıklar, oturan â- lemleri... Halka demokrasi adı altın- da yutturulan rezaletlerin hikâyesi... "Ben Komitacıyım", 1963'de An- karada, Hareket Matbaasında basıl- mış. Kapak kompozisyonunu Meh- met Kirezci yapmış. Genel isteme adresi: Zeynel Abidin Aydoğan, Bül- büldere Cadde, Ballıbaba Sokak 115 Çankaya - Ankara. Demokrasi adına oynanan oyunla- rı öğrenmek isteyenlere "Ben K tacıyım" adlı mizahi romanı salık veririz. Tiyatro Kenterler oOAnkarada: o Ankaralıla- rın İstanbuldan önce tanıdıkları, a- ma şimdi hasretini çeker oldukları, Kenter Kardeşler, "Kent Oyuncula- rı" adını almış olan topluluklarıyla birlikte, bugünlerde Ankaraya gele- cekler ve Küçük Tiyatroda temsille- rine başlıyacaklardır. Kent Oyuncuları 4 Haziran akşa- mı verecekleri ilk temsillerinde lo- nesco'nun "Sandalyeler"i ile "Ders" ini oynıyacaklardır. Fikret Âdilin di- limize çevirmiş olduğu "Sandalyeler" ile "Ders", Kenterlerin bu mevsim i- çinde çıkardıkları en enteresan ve sanat bakımından kendilerinden bek- leneni veren, en başarılı iki oyun- dur. lonesco'yu ve Kenter oKardeşle- rin sanatını seven Ankaralı okuyu- cularımıza, hem yazarın en ilgi çe- ken oyunlarından ikisini, hem iki de- gerli komedyenin en güzel yaratış- larını birarada görmek fırsatını ve- ren bu temsilleri kaçırmamalarını tavsiye ederiz.