1 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

YABANCI F. Rundschau A Ortak Pazarına alınması için, 1963'den 1967'nin sonuna ka- dar olan devre içinde brüt sosyal istihsalin yuvarlak olarak yüzde 35 nisbetinde artırılmasını derpiş eden beş yıllık Türk plânının finansmanı, gerçi yabancı kredilerle temin edil- miş bulunmaktadır. Fakat devlet bütçesinde oher zaman olduğu gibi büyük gedikler kapanmamış bir rumdadır: Halen Maliye Bakanının -ilk plan yılı olan 1963 için- derpiş olunan yatırım projelerinin ( finans- manı maksadiyle yuvarlak olarak 12 milyar Türk liralık vergi geliri- ne ihtiyacı vardır. Bu gedik, kısmen halen mevcut olan vergiler, kısmen de yeni vergiler konulması suretiyle kapatılacaktır. Maliye Bakanı Fe- rit Melenin en güç projeleri arasın- da büyük arazi sahiplerinin verdile- rinin artırılması meselesi vardır. Ma- liye Bakanının kanun teklifine göre, büyük arazi sahipleri, 50 bin liranın üzerinde gelirden başlayarak gittik- çe artan nisbetler dahilinde vergiye tâbi tutulacaklardır. Maliye Bakanı sadece bu kaynaktan 1963 için yüz milyon liradan fazla bir ilave gelir beklemektedir. Tabiatiyle Bakanın, Parlamentoda, çoğunlukla asılmış olan Başbakan Menderesin sabık ta- raftarlarının teşkil ettiği muhalefet partisinin itirazıyla (karşılaşacağını hesaba katması lâzımdır. Menderes, iktidarı devrinde, çiftçileri geniş şe- kilde vergiden muaf tutmuştu. Hat- tâ ihtilalden önceki son aylarda çift- çilere verilmiş bulunan yuvarlak 4 milyarlık devlet kredilerinin üzerine tamamiyle oçizgi çekti. (o Bugünkü Tür Parlâmentosunda da köylü seçmenleri temsil eden omilletvekil- lerinin çoğunluğu, Hükümetin yeni vergi koyma yolundaki ( tekliflerini tamamiyle reddeden Muhalefet Parti- si taraftarlarından teşekkül etmek- tedir. Bir taraftan iktisadi plânın iç fi- nansmanı hususu bu vaziyete göre henüz tamamiyle muallakta iken, kredi veren memleketler, da ECD memleketleri, derpiş olunan 350 milyon kredinin 300 milyonunu emre amade kılmışlardır. Türkiyede resmi bir ziyareti bek- lenen Başkan Lübke, 55 Batı Alman- yalı maliye - sanayi - ve ziraat müte- hassısım beraberinde getirecektir. AKİS/22 GÖZÜYLE TÜRKİYE Bunlar bir kaç gün içerisinde, top- rak zenginlikleri bakımından fevka- lâde olan bu memleketin inkişaf ve yatırım imkanları üzerinde bilgi edi- neceklerdir. Federal Almanya cihe- tince nazarı itibara alınan projeler arasında bilhassa, Türkiyenin mey- va ve balık zenginliğini müsait duruma getirecek olan kon- serve fabrikaları ile ham madde sa- (Kömür, demir cevheri, krom, nikel, mangan, bakır ve kur- şun) ve ziraattaki, bilhassa entan- sif kültür sahasındaki oO(meyva ve üzümcülük, güney meyvaları, çilek- ler ve hayvancılığın ve zirai iktisa- diyatın düzeltilmesi) yatırım tasa- rıları önde gelmektedir. Nihayet al- manlar, bilhassa bir ihracat metal olarak Türkiyede şimdiye kadar he- men hemen hiçbir rol oynamamış o- lan turist akınının artırılması imkân- larını da araştıracaklardır. (Alman) Le Monde İstanbul Basınının bazı gazeteleri, Hollandalı tanınmış iktisatçı Tinber en'in, uzmanlarla birlikte hazırla- dığı ilk tasarıdan çok farklı bulunan son tasarıyla obağdaşamadığını açı- ğa vurmak amacıyla görevinden çe- kilmeyi düşündüğünü oyazmaktadır- lar. Devletin ücretle tuttuğu bir ya- bancı uzmanın bu çeşit bir baskıya başvurması ihtimali, geniş tepkiler uyandırmıştır. Düşüncesini öğrenmek için gaze- teciler tarafından sıkıştırılan o Baş- bakan Yardımcılarından Yeni Türki- ye Partisi Başkanı Ekrem Alican, dolaylı bir şekilde şu cevabı vermiş- tir: "Ortada Türk Hükümetince ha- zırlanan ve Türkiye Millet Meclisin- ce kabul edilen bir Türk planı var- dır." Avrupalılarla işbirliği zihniyetine yaraşmaz bir milliyetçilik etkisi bı- rakan bu ifade, aslında, kendisinin yer almadığı bir hükümet tarafından yapılan her işi egemenliğe (aykırı göstererek suçlamağa hazır bulunan Adalet Partili bazı çevrelerden ge- lebilecek ir savuşturmak a- macını gütmektedi Gerçekte, ii İnönünün bütün Bakanları, Millet Meclisince kabul edilebilecek bir plân üzerinde anlaş- mış görünmektedirler. Millet Mec- lisi vasıtasız vergilere oy vermiye- ceğinden, klâsik çarelerden vasıtalı vergilere zam yoluna başvurulmuş- tur. Bu çeşit vergilerin hayat paha- lığı üzerinde etkiler (o yaratacağını ve büyük tarım gelirlerini vergilen- dirmenin daha uygun olacağını ileri sürenlere karşı, Ekrem Alican ve arkadaşları, 2.527.000 çiftçiden yal- nız 76.000 inin 30 hektardan fazla bir toprağa sahip olduğu cevabını vermektedir. Demek oluyor ki, ta- rım alanında vergi kaynağı aramak hayalciliktir. Öyle söylüyorlar. Hükümette yer alan partiler, ağız birliğiyle bu duruma göre, iç finans- manın yurt gerçeklerine uygun oldu- ğu kanısındadırlar. Aslına bakılır- sa, bu finansman daha çok muhafa- zakâr tutumlu parlâmento çoğunlu- gunun isteklerine uygun bulunmak- tadır. (Fransız) Chicago Tribune A rika Birleşik Devletleri Ordu- sunda vazife görürken, Türkiye- de bir sene geçirdim ve sizi temin edebilirim ki, Türkiye halkı, hükü- metlerinin politikaları hakkında faz- la söz o söyleyememektedirler. (o Bu husus pakistanlılar ve (milliyetçi çinliler için de varittir. Türkler anti-komünist değil, rus aleyhtarıdırlar. o Siyasi idealler için değil, ancak babadan oğula intikal eden kabile harplerinden dola bi- zim tarafımızı tutmaktadırlar. Alelade bir kübalının Sovyet o üs- lerini topraklarında istemediği gibi, amerikanlara, yahut diğer ecnebile- re karşı duyduğu nefret hissini tec- rübelerimle biliyorum. Kübadaki Türkiy Pa- kistan ve Formozadaki üsler arasın- daki başlıca fark, bir grubun komü- nistler, diğerinin ise Batı tarafından icra edilmesidir. Stanton A. Faitz - Amerikan) Estia Gi ete, Reşat Akşemsettinoğlunun vermiş olduğu dilekçelerde 6 - 7 deres tarafından İçişleri Bakanlığı Müsteşarlığına getirilerek Oo suçlular rın ocezalandırılmasını (o sağladığını ileri sürmesine işaretle otehkidlerde bulunmakta ve kendisini "kurnaz farklı" olarak (o vasıflandırmaktadır.