30 Temmuz 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

KİTAPLAR Yahya Kemalle Sohbetler (Sohbetleri Uysal, Kitap Bölümü I İstanbul yapan: Sermet Sami Yayınları, o Tanıtmalar Yenilik Basımevi, lin, bilindiği gibi, şiirleri osağlığında kitap halinde toplanmamıştır. Kor- kunç bir obur, ama güçlü bir şair o- lan Yahya Kemal, şiirleriyle olduğu kadar, sohbetlerinin tatlılığıyla (oda devrinde nam salmıştır. Yemek yer- ken seyretmenin dışında, onun sohbet- lerinde hazır bulunmanın gerçekten eşi bulunmaz bir zevk olduğunda pek çokları birleşmektedir. Sermet Sami Uysal, Yahya Ke- malin sohbetlerinden hayli nasipdar olmuş bir zattır. Yahya Kemal öldü- günde, bunları enine boyuna kaleme alarak Cumhuriyet ve sonra da Va- tan gazetelerinde tefrika etmişti. Da- da sonra da bunları bir cilt haline ge- tirdi. 1955 yılında ve daha çok Parko- telde Yahya Kemale alt odada yapı- lan bu sohbetlere dair Sermet Sami Uysal son derece enteresan malü- matı da sohbetlerin arasına kattığı i- çin kitap pek fazla sıkılınmadan oku- nuyor. Yahya Kemalin hemen her konuda, edebiyattan tarihe, tarihten politikaya., politikadan ilme, ilimden kadına ve aşka kadar, sözlerini bir stenograf hassasiyetile kaydeden Ser- met Sami Uysal, bunları şairin ki- şiliğine olan hayranlığıyla da iyice boyayarak bir nevi aşk romanı hali- ne getirmiş. Yahya Kemalin arkadaş- larının da zaman zaman karıştığı bu sohbetler, geçmiş ve nesli tükenmiş bir edebiyatçılar devrinin o havasını günümüze getirmesi bakımından da enteresan. Bir edebiyat öğretmeni olan Ser* met Sami Uysalın 1955 de Yahya Ke- malle başlayan ahbaplığı, 1956 yılı- nın sonuna, şairin hastalığı dolayısıy- la kaldırıldığı Cerrahpaşa hastahane- si odalarında geçen konuşmalara ka- dar uzanıyor. Yahya Kemale sadık bir edebiyat bendesi olan Sermet Sa- mi Uysal bu sohbetleri âdeta roman- laştırmış. Yahya Kemali, O kişiliğini ve dünya görüşünü yakından incele- mek isteyenler için "Yahya Kemalle Sohbetler" adlı kitap, biraz fazlaca mübalâğaya kaçılmış olmakla bera- ber, gene de iyi bir kaynak olabilir. Elinle (Sabahattin Kudret Aksalın şir- leri. Yeditepe yayınları 114, İstanbul Yeni Matbaa, 44 sayfa, 200 kuruş). Sabahattin Kudret Aksal, şiir dünya- mızın oldukça eski ve tanınmış şairlerinden biridir. Orhan Veli ile Oktay Rıfat ve Melih Cevdetin şiirde "Garip" devrinden beri şiirler (o yaz- maktadır. Zaman zaman onlar aya- rında değilse bile, gerçekten iyice şi- irler yazmış olan Sabahattin Kud- retin şiir kitaplarının sayısı bu so- nuncusu olan "Elinle" ile dörttür. Sa- bahattin Kudret ayrıca üç oyun ve i- ki de hikâye kitabı yayımlamıştır. 1944 yılında yayımlanan ilk kita- bı "Şarkılı Kahve"den bu yana Saba- hattin Kudret şiirde nereye gelmiş- tir? Bu sorunun cevabı araştırıldığın- da elde edilen sonuç, Sabahattin Kud- retin pek lehinde değildir. Şiirimizin altın devrinin başarılıca şairlerinden Muadeleli Tastikli Özel İKİZLER ANA ve İLKOKULU I — Kaloriferli hertürlü konforu haiz yeni binamızda, öğ- rencilere tam bilgiyi veren, II — İngilizceyi kolej programına uygun olarak selâhiyet- li öğretmenler tarafından öğreten, HI — Müsbet calışmalariyle maarifin ve mezunlarımızın gittiği okullarda takdirini kazanan İKİZLER ANA VE İLKO- KULU'na kayıtlarınızı yaptırmakta acele ediniz. — Az öğrenci alınacaktır. Aylık 70 lira V — Yemekler maarifin kontrolü ile kalori esasına uygun olarak verilir. — Her semtten yeni arabalarımızla öğrenci alınır. eği : 133186 -131310 Bahcelievler II ncü cadde No : 23 AKİS . 416 olan Sabahattin Kudret, aradan ge- çen yıllar içinde kendisini pek fazla yenileyememiş, tıpkı beraber yola çık- tıkları arkadaşları Melih Cevdetler, Oktay Rıfatlar gibi yavaş yavaş çap- tan düşmeye başlamıştır. Bir devrin, Türk şiirinin en par- lak devirlerinden birinin gözde şair- lerinden olan Sabahattin Kudret, ar- tık, sair adları sayılmak icap ettiğin- de, pek akla gelmemektedir. Nite- kim son şiir kitabı "Elinle"de şairin eski günlerini aratmaktan başka ise yaramayan bir hatırlatmayı andır- maktadır. Ustaca işlenmiş, gerçekten kuyumcu titizliğiyle üstüste konmuş kelimeler ve mısralar... İkililer, üçlü- ler, dörtlüler ve beşliler... Sabahattin Kudretin son kitabında bunların hep- si var. Rahat bir söyleyiş, ustaca Ur ifade, serbest nazmın zorluklarını ge- ride bırakmış bir işçilik. Herşey, her- şey tamam da, tek birtek şey, o eski içten şairlik yok. Gerçi yer yer şaira- nelik, o bir zamanlar Sabahattin Kudret kuşağının yıkmaya çalıştığı şairanelik var ama, gerçek, katgısız sür yok. Meselâ, Sabahattin Kudret rahat- ça, "Biz birşey büyütüyoruz -Bilme- den bilerek durmadan- Bir balık suda -Havada bir kuş büyütüyoruz - Gün- düzleri büyütüyoruz gecenin o içinde - Geceleri Gündüzün - Anamızı baba- mızı çocuğumuzu büyütüyoruz - Bir ağaç büyütüyoruz bir yerde - Akla gelmez seviler büyütüyoruz - Duyula- rımızın sarmaşığında -Kedimizi kö- gimizi - Ölümümüzü büyütüyoruz dizimisin dibinde" diyebiliyor. Bu sa- tırları okurken birden eski günlere, o delikanlılık çağlarına, şirilip, şiir aşkı ile karın doyurulan günlere gidiveriyorsunuz. Birden bir tarafınızdan yakalandığınızı, bir eski günler havasına girdiğinizi görüveri- yorsunuz. İnsanın içinde ılık ılık bir- şeyler kıpırdanıyor, bir ara yollara, sokaklara çıkasınız geliyor. Ama, O kadar! Aradan bir yarım saat geçti mi, okuduğunuzu bile unutuyorsunuz. Bırakın o tatlı iç kıpırdanmalarını, o gençlik duygularını.. İste, şairin çaptan düştüğünü gös- teren de budur. Halbuki ayni şairin bir samanlar yazdıkları, meselâ bir, "Bir sabah uyanmak"takt mısraları o günlerde okuyanlar hâlâ unutamaz- lar. O günün şairi, "Ağaçlara selâm ver! - Apartmanların hatırını sor! - Senden başkaları için değil - Bu güzel gün - Bu mavi gök.." demişse, bu mısralar hâlâ pek çok dudakta ta- zeliğini cana yakınlığım ve şiirliğini muhafaza eder. Belki o satırlar da bir büyük şiirin insanı sadece saran de- gil sarsan, hatta yıkan mısraları de- ğildir ama, şiir oldukları muhakkak- tır. Bugünün Sabahattin Kudreti ise dünün o şairi yanında soluk kalmak- tadır. AKİS, 30 TEMMUZ 1962