10 Ağustos 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

T B Hastalıklar Asya gripi Smırlanmızda korkunç gölgeler do- laşıyor; göze görünmez bir mikrop, hayalımizde devleşiyor. Bu kourkunç mikropu ne mavzer, ne mankinalı tü- fek, ne bazuka, ne havan, ne top, ne tank durduramaz. Yirminci — Asrın mikroskopu, atomu, hidrojen bomba sı, kadmıyom bombası, görünür gö- rünmez ışınları, röntgeni, radyumu ve sayısız antıbiyotikleri, milyonlar harcanarak kurulan enstitüler bu küçücük yaratığm karşısında acız- dir. Seru r da bu afeti ön- rak Bağdat, İran Mısır, Suriye Bunu bir omzundan cengelli iğne ile tutturmuş, ayagma bir karyoka ge- çirmiştir.. Ş heybe vardır. Bir kısmının sırtında kahn çulakiden bir elbise, belinde yir- sigara tabakası, sarı fitilli (-akmak para kesesi, pasaport, döviz ve ben ri herşey mevcuttur. Ayağında !astık papuçlar, başlarında here vardır. Bu kıyafetle hudut dışına yad ellere, <- 60 dereceye nasıl gidilir ve eğer git- kabil olursa oradan sağ salim nasıl dönülür? Üstelik hacı namzet- lerinin çoğu 70 yaşını aşmış hasta, malül insanlardır. Onlar bu kıyafet- lerile uçaklara atlıyarak merkadi mu. barek civarında ölmeğe gidebilirler. Yurdun dövizini, Birinci Dünya Har- Döviz götür, mikrop getirl. rail gibi birçok memleketleri dolaşa dolaşa hudutlnnmıza yaklaşan bu eli oraklı iskelet, bu ültramıkro—ıkoplar- la bue gdrülmesı zor olan kiilçük dev, Bri Grip tehlikesinin sınırlarımıza ka- dar gelip dayanmasının sebebi hac farizesini yerine getirmek için Suudi Arabistana giden hacılarımızın yurda dönmeye başlamalarıydı. Hacılar üphe yok ki hac, mukaddes bhir borçtur, farzdır ve hali vakti yerin- de her müslümanın ömründe bir defa bu ödevi yapması şarttır. Ama bızde hacca gidenlerin halıni bir görseniz bu farizayı yapmaktan derhal vazge- iz. Hacı namzetlerının eksaeri- si daha Ankarada beş on arşın Ame- rikan alarak ehrama bürünmüştür. AKİS, 10 AĞUSTOS 1957 binde torunlarını cenbiyelerle arka- dan vuranlara sadaka olarak dağıta- bilirler ve mukabilinde yurda gilm- rüklerden grip ve ölüm getirebilirler. Fakat dünyanın böyle bir salşyından tir tir titrediği bir sırada bizim onla- ra izin vermememiz, sıhhatlerini, kı- yafetlerini iyice kontrol etmemiz ve kendilerile beraber, ailelerini, köyleri- ni ve bütün memleketi Üüzüntüye ve ıztıraba sokmalarına musaade etme- mem)2z gerekir, Grip nedir? B u gün sözünü ettiğimiz Asya gri- pinin bızim bıildiğimiz gripten bır farkı yoktur. Enflüenza veya grip te- rimleri Onsekizinci Asırda — kullanıl- mağa başlanmıştır. Bırıncısi tesir w*« mek, soğuğun tesir etmesi, ikincis kalanmak anlamınadır, Bizde 1886 U pandemiİsinde gripe, pacavra hasftalığı adı verilmiştir. 1918-19 pandemisi 15e spanyadan başladığından, İspanyoi hastalığı, İspanyol gripi isimlerini almıştır. Bu hastalı- n başka adları da vardır. Epidemik nezle, epidemik enflüenza, Rus hasta- hgı, nezle hümması, akıt hazofaren- jJit, bu isimlerden bazılarıdır. Türkçe- de eski kitaplarda beyin hümması, is- tilâi nezle, nezle hümması, zatülkasu- batı istilâl, nezlel müstevhye gibi te- rimler vardır talık tek tük vakalar halınde ya.m sporadlk olarak her memlekette bulunur. Ara sıra ge- niş salgınlar, epidemiler yapar. Mu- ayyen aralıklarla da büyük dünya sal. gınlarına yani pandemilere sebep olur. Hastalık çok eskidir. Miladdan 415 yıl önce salgınlar yaptığından bahsedil- de grip epidemileri olmuştur Pandemiler p pandemilerine gelince 1580, 1729-32, 1830-33, 1847-48, 1880-82, 1889-92, 1918-21 tarihlerinde en az sekiz dünya salgını görülmüştür. Pan. demiler arasında geçen zaman 2-152 yıldır. Altı pandemide ara 11 yıl veya aha azdır. 1889-92 pandemisi Sibir« vadan başlıyarak Groenland, Kanada, Almanya ve Avgupaya yayılmıştı. Sonra İngiltereye geçmiş, 1918 ilkba- harında yeniden alevlenmiş, 1921 & kadar süren büyük bit salgın yapmış, tistiğine göre bütün dünyıda 20 mil- yon insan kaybedilm on ısmtısuklere göre pandemi-« lerde ölüm nisbeti 9 20 - 40 olarak gösterilmektedir. Pandemiler arasın- daki küçük epidemilere enflüenza e- pidemileri demek âdet olmuştur. P-;5. lar 1918 den sonra 1-4 yıllık aralıklar- lerin cevahıi henilz venlmiş degıldır Virns Onceleri gripin Hemophilus influ- enzae ile g ınanılmakta a mıştı. Adına bacillus influenza, bacıllus Pfeiffer de deniliyordu. BSon- 23