10 Ağustos 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

T U & AA T M Dendikalar Dayanışma örneği I stanbul Gazeteciler Sendikasının kapatılmıasının Üzerinden bir hayli zaman geçtiği halde bu husustak soruşturmaların henüz tamaınlana- mamış olması, geçen hafta da İstanbul gazetecileri arasında bir Ü- züntü mevzuu olmakta devam ediyor. du. Hakikaten basının bu fedakâr iş- çileri şimdi en tabil hak ve hürriyet- lerinden birini teşkil eden sendika kurma hürriyetlerine indirilen bu darbeden sonra hak ve menfaatları- nın koruyucusu olan sendikalarından mahrum kalmışlardı. Birçok işlerde gösterilen süiratin bu — meselede du- raklamasının sebebi ise meydandaydı. 5 Sendikanın mühürlü kapısı Düşünceler mühürsüz ya... Maksat, İstanbul Gazeteciler Sendi- kası idarecileri aleyhine Üyeleri hare- kete getirmek ve hatta mümkünse yeni bir sendika kurulmasını teşvik etmekti. İdareci çevrelerin İstanbul Gazeteciler Sendikası Yönet Kuru- lunda bulunan birçok genç gazZeteci- nin mesleki bir dürüstlük ve vatanse- çın muhalefet” yapmak saydıkları kimsenin meçhulü değildi. Esâsen bu sebeptendir ki, mesleki bir daya- nışma örneği olan meşhur “beyanna- me” nin yayınlanması “siyaset yap- mak” sayılmıştı. Sendıkamn faaliyetleri ve yayın- ladı, beyanname etraflı olarak ıncelenmeden İstanbul — gazetecile- rinin bayram Üzeri mesleki teşek- küllerinden uzak bırakılmaları ile Büdülen gaye onla!: sendika- nin sağladığı bayram yardımların- dan, hediyelerinden ve sosyal yar dımlardan mahrum bırakarak sendi- ka aleyhine dönmelerini sağlamaktı. Fakat İstanbul gazeteciler sendika- 81 Üyeleri böyle “basit hesaplarla” hareket edecek insanlar değillerdi. Onların aralarındaki dayanışma bay- ram likörlerinden, doğum ve evlen- me yardımlarından değil ideal bera- berliğinden doğuyordu. Bu sebeploe, aradan geçen zamana, yapılan telkin ve tavsiyelere rağmen hiçbir gazete- ci yeni bir sendika kurmağa teşeb- büs etmemış ve sendikanın kapatıl- mış olm kabahatini sendika İ- darecuerme yüklemey-ı aklından ge- çirmemişti. Esasen sendikanın beyann. yayınlayarak siyaset yaptığı veya yapmak iStediği iddiasına inanan yoktu. Çünkü sendika idarecilerinin çoğu Tnemleketin en muteber gazete- lerinde söz ve sütun sahibi genç gda- zetecilerdi. Bunlar siyaseti beyanna- mede değil, gazetelerinin sütunların- da rahat rahat yapabiıirlerd! Onlar beyanname yayınlayarak & pacak kadar akılsız da değillerdl Akılsız olmadıkları gazetelerini na- sıl idare ettiklerinden ve yazıların- dan belliydi. Şimdi İstanbul gazetecileri elle- rindeki bütün imkânlarla sendikala- rının açılması için çalışmağa ve ara- larındaki dayanışmayı arttırmağa karar vermişlerdi. Ücretler Nurlu ufuklar!. (“ örülmemiş kalkınmanın her ma- Z hallede bir milyoner yarattığı bir devirde işçiler hentiz asgari Ücretle- rinin adilâne bir seviyede ve şekılda G rev yasağının kaldırılması mak- sadıyla Çalışma Bakanlığı ve P. tarafından hazırlanan iki kil hukunılerlle mukayese edilince bu iki tasarının hiç te “ileri” hükümler taşımadıkları anlaşılmaktadır. Ger- çekten herhançi bir hareketin veya teşebbüsün “ileri” vasfını alabilme- ni için mevcut durumu daha İyiye doğru götürmesi ve sosyal adulete biraz daha yaklaştırması lâzımıdır. Çalışma Bakanlığı ve Hiir. P. tara- fından hazırlanan grev - tasarıları bunların bugü mevzuata kıyasın işçilere daha niş haklar sağla- madıkları gibi yasaklar zal bakımından da daha elverişli olma- dıkları görülmektedir. ivvelce de bu münasehetle be- llrttlğlııılı Kibi, bakanlık — tarafın- dan ırlana vin bizzat Çalışma Bakanının ifadesi 1- le “onu plâtonik ve tesirsiz hale ge- tirmek” demektir. Diğer taraftan izin almadan grev yapacakların 10 gmrllemn ta—şkiı etıııektı-dl Bunun gibi Hür. P. tarafından hazırlanıp Meclise sunulan grev tu- sarısı da birçok noktulardan “gerl- lik” işaretleri tamınaktadır Gerçek- ten hâlen yürürlükte olan kanunla- ra göre tarım Işçllerl in grev yuap- maları yasak olmadığı halde Hür. P. nin hazırladığı tasarı, tarım işçile- rinin “hasat zamanında” grev yap- TÜRKİYEDE malarını yasak etmektedir. Bu hale göre yürürlükte — olan mevzuatta mevcut olmayan bir yasağın tarım işçilerine uygulanması şüphesiz ki “ileri” bir hareket teşkil Pedemez. Hele tarım işçileri için “hasat 28- manında” grev yapma yasağı kon- ması grevin manhiyeti ve maksadı İle bağdaşamaz. Hakikaten grevden niaksat, el emeğine en fazla ihtiyaç duyulduğu bir. sırada — İşverenleri bundan mahrum bırakmak suretlle işçilerin — intedikleri şartları kabul ettirebilmelerinden ibarettir. Tarım işçelilerinin hasat zamanı — dışındaki faaliyetleri pek dardır. Böylece, ha- sat zamanı dışında ihtiyaç duyul- zırlayanlar tarım işçilerinin tam ha- sat zamanında grev yapmak sure- tile İşverenlere diledikleri — şartları lmhııl eltırnıelerlnln işverenler aley- hine “haksı “dayanılmaz” bir bıı—ıkı teşkil edı—ceğlnl düşünmüşler- Bir defa şurasını — hatırlam, Ifıı.ııııdır ki, İsçiler, işverenlerin el emeğine en muhtaç olduğu zaman- larda bile, ekonomik bakımdan işve- renlerden hiçbir zaman daha kuvvet- M bir durumda olamarzlar. Sonra da “hasat zamanında” grev yapmanın İşverenlere haksız bir baskı teşkil edeceği kabul edil- diğine göre, asırlardanberi iktisadi bakımdan sefaletin içinde değilse bile eşiğinde bulunan tarım işçileri- nin bugüne kadar nmrüz kaldıkları haksızlıklar nasil — giderilecektir ? Bugüne — kadar taraflar arasında hiç te eşit olmayan şartlar altında cereyan edean miinasebetlerin şimdi » AKİS, 10 AĞUSTOS 1957